Aslen Sivaslı olan Dadyan Ailesi, 1400`lü yıllarda Zad isminde bir aile büyüğüyle Erzincan`ın Gamaragab köyüne göç etmiş ve köyün tamamını satın almıştır.O günden sonra aileye Zadyan denmiştir.Daha sonra Bedros Bey 1650 yılında İstanbul`a göç etmiş, kuyumculuk işiyle ilgilenmiş ve sultan 3. Selim`in barutçubaşılık görevini üstlenen amcası Dad Arkel Amira`nın ismini kendisine soyismi yaparak Dadyan soyadını almıştır.O günden beri aile bu soyismini kullanmaktadır.Daha sonraki yıllarda aile fertleri çeşitli mevkilerde devletin üst düzey makamlarında görev yapmıştır. Hala çok büyük bir aile olan Dadyanlar genel olarak Avrupa ve Amerika`da yaşamaktadır. Türkiye`de yaşayan Dadyanlar`ın en büyüğü TCDD`den emekli 98 yaşındaki Levon Dadyan, ailenin en genç üyesi ise Saro Dadyan`dır. Dadyanlar tam üç asır Osmanlı Devleti`ne çeşitli alanlarda hizmet etmekle birlikte, devlet içerisindeki asıl görevleri barutçubaşılıktır.Bu hizmetlerinden dolayı Sultan II. Mahmut tarafından bu ailenin hiç bir üyesinden hiç bir şekilde vergi alınmaması kararlaştırılmış ve o zaman ailenin en büyük ferdi olan Hovahannes Dadyan`a fesinin üzerinde altın padişah tuğrası taşıma imtiyazı verilerek Ataköy`den Florya`ya kadar olan tüm arazi Hovahannes Bey`e hediye edilmiş, Hovahannes Bey de bu arazi üzerinde büyük bir baruthane teşekkül etmiş ve bir çok kilise ve okul yaptırmıştır. Bu gün Bakırköy`deki Dadyan Ermeni Okulu ve yanındaki kilise bunlardandır. Daha sonraki yıllarda Hovahannes Bey inşa ettirdiği baruthanede Osmanlı barutunu Avrupa barutunundan daha kaliteli bir hale getirmiş ve kendi ülkelerinde çalışmaları için bir çok Avrupalı devlet adamından teklifler almıştır. Buna karşılık Hovahannes Bey; "Ben Türk sevgili yurdunda doğmuş ve onun iyilikleriyle beslenmiş bir kulum, hizmetlerim velev pek cüzidir." diyerek bu teklifleri reddetmiştir. Bunun üzerine Sultan Abdülaziz Hovahannes Bey`e "Dile benden ne dilersen" demiş, fakat Hovahannes Bey "Devletlum sizden tek arzum her gün fakirlere et ekmek dağıttığım Surp Pırgiç Hastahanesi`nde bana yardımcı olmanızdır." demiştir. Bunun üzerine bir ferman hazırlanarak Osmanlı Devleti yıkılana kadar devlet tarafından her gün hastahaneye et ve ekmek yardımı yapılmıştır. Ailenin önemli üyelerinden biri olan Miralay Boğos Dadyan Askeri okuldan mezun olup Balkan Savaşları`na ve 1. Dünya Savaşı`na katılmıştır. Mustafa Kemal Atatürk`ün yakın arkadaşlarındandır. Atatürk kullandığı Arap atlarını askeri veteriner olan Boğos Bey`e seçtirir. Türkiye Büyük Millet Meclisi`nin açılmasıyla Atatürk, Boğos Bey`e millet vekilliği teklif etmiş fakat hastalığını öne süren Miralay bu teklifi kabul etmemiştir. Kısa bir süre sonra vefat eden Miralay Boğos Dadyan, Atatürk`ün isteği üzerine bugün de işlevini devam ettiren Şişli Ermeni Mezarlığı`na defnedilmiştir.
Ailenin Ünlü Simaları;
- Dad Arekel Amira(1753-1812)
- Simon Amira Dadyan(1777-1834)
- Barutçubaşı Boğos Dadyan(1800-1863)
- Barutçubaşı Hovahannes Dadyan(1798-1869)
- Hariciye Nazırı Artin Dadyan Paşa(1830-1901)
- Paris Büyükelçisi Diran Dadyan(1855-1908)
- Miralay Boğos Dadyan(1862-1934)
- İran Prensi Vahram Dadyan(1857-1916)
- Kafkasya Kraliçesi Katerina Dadyan(1850-1920)
Dadyan Ailesinin Akrabalıklarının Bulunduğu Ünlü Aileler ve Hanedanlıklar;
- İngiliz Kraliyet Ailesi
- Rusya Kraliyet Ailesi
- Osmanlı Hanedanlığı
- İran Hanedanlığı
- Kazasyan Ailesi
- Balyan Ailesi
- Cezayirliyan Ailesi
- Zartaryan Ailesi
Linkler
- Dadyan ailesi`nin Osmanlı toplum, ekonomi ve siyaset hayatındaki rolü - Prof. Dr. Pars Tuğlacı, İstanbul 1993.
- Osmanlı Devleti`nde Uzun Süre Hizmet Etmiş Bir Ermeni Ailesi: Barutçu Dadyanlar - Doç. Dr. Erdoğan Keskinkılıç, II.Ermeni Araştırmaları Türkiye Kongresi, Ankara-Türkiye, May. 2004,
- Ermeni Kültürü ve Modernleşme Anahide Ter Minassian (Türkçesi: Sosi Dolanoğlu) 2006 Araş Yayıncılık Resimli, 190 sayfa.
- Turgay Tuna, Deniz Feneri`nin Işığında Yeşilköy Karakter Color Basimevi, 2006.
