Dağlık Karabağ

Kısaca: Dağlık Karabağ, Azerbaycan sınırları içinde bölge. Sovyetler Birliği döneminde, 1923'ten 1989'a kadar Dağlık Karabağ Sovyet Sosyalist Özerk Bölgesi (oblast) adını taşıyordu. 10 Ekim 1991’de, Rusların desteğini alan bölgedeki Ermeniler tarafından "Dağlık Karabağ Cumhuriyeti" adıyla bağımsızılığı ilan edildi. ...devamı ☟

Dağlık Karabağ
Dağlık Karabağ

Dağlık Karabağ Haritası



Dağlık Karabağ haritası
Dağlık Karabağ haritası
Dağlık Karabağ, Azerbaycan sınırları içinde bölge. Sovyetler Birliği döneminde, 1923'ten 1989'a kadar Dağlık Karabağ Sovyet Sosyalist Özerk Bölgesi (oblast) adını taşıyordu. 10 Ekim 1991’de, Rusların desteğini alan bölgedeki Ermeniler tarafından "Dağlık Karabağ Cumhuriyeti" adıyla bağımsızılığı ilan edildi. Dağlık Karabağ'da, Azeriler ile Ermeniler arasındaki anlaşmazlık günümüzde de sürmektedir.

Bölgenin yüzölçümü 4.400 km²'dir ve 1990 yılında nüfusu 192.000 dolayındaydı. Bu nüfus Ermeniler (40% ), Azeriler (% 49), Kürtler ve Ruslardan oluşuyordu. Bölgenin merkezi Hankendi diğer büyük kenti ise Şuşa’dır.

Dağlık Karabağ eski çağlarda Albania (Kafkas Albaniası) sınırları içinde yer alıyordu. İÖ 95 yılında Ermeni kralı II. Tigran tarafından işgal edildi. İS 4. yüzyıldan önce Albanlar Karabağ’ı geri aldılar ve 387 yılında yeniden Albania sınırlarına kattılar. 8. yüzyıldan itibaren Albania topraklarında kalan Karabağ’da Haçin Prensliği bulunuyordu.

17. yüzyıldan önce İran’ın, 18. yüzyıldan sonra ise Karabağ Hanlığı’nın sınırları içinde yer alıyordu. 1813 yılında imzalanan Gülistan Antlaşması’yla Dağlık Karabağ Rusya’ya geçti. 1822 yılında Karabağ Hanlığı ortadan kaldırıldı. Rus yönetimi bölgeye Türkiye’den və İran’dan 1 milyondan çok Ermeni göç ettirip yerleştirdi. 1923 yılında Sovyetler Birliği tarafından Azerilerin isteği dışında Dağlık Karabağ Özerk Bölgesi kuruldu. 1989 yılında Azerbaycan parlamentosu kararıyla bölgenin özerkliği kaldırıldı.

1990’ların başlarında bölgede etnik çatışmalar başladı; Ermenistan’ın Karabağ’ı kendi sınırlarına katma isteğini açıklamasının ardından bu çatışma Ermenistan ve Azerbaycan arasında savaşa dönüştü. 1991 yılında Kafkasya'da yeni cumhuriyetlerin birbiri ardına bağımsızlıklarını ilan ettiği dönemde Rusya tarafından boşaltılan üslerden elde edilen ağır silahlar, savaşta dengenin Ermenistan'dan yana ağır basmasına neden oldu.

Ermenistan, Dağlık Karabağ bölgesini ve bu bölgenin çevresindeki altı ilçeyi (rayon) işgal etti. Bu savaşı sona erdiren ateşkes antlaşması 1994 yılında Bişkek kentinde imzalandı. Dağlık Karabağ ayrılıkçı yönetimi bu arada, 1991 yılında bağımsızlığını ilan etmişti. Tek yanlı olarak ilan edilen bu bağımsızlık, Ermenistan Cumhuriyeti dahil hiçbir ülke tarafından tanınmamaktadır.

Tarih

Azerbaycan'ın resmi tarih anlayışı, Dağlık Karabağ'ın eski çağlardaki adı "Albanya" olup bölgede yaşamış olan Kafkas Albanyalılarının Azerilerin atalarından olduğu savunmaktadır.

Ermenistan, Dağlık Karabağ'ın Ermenilerin ataları olan antik bir Hıristiyan krallığının parçası olduğunu savunmaktadır. Buna kanıt olarak da bölgedeki kiliseler gösterilir. Azeri tarihçiler ise bahsi geçen kiliselerin Hristiyan Albanyalılara ait olduğunu iddia ederler. Bölgeye İslamiyet yaklaşık bin sene önce gelmiştir

Bölgenin Rusya'ya geçişi



19 Mayıs 1783'te Knez G. A. Potyomkin II. Katerina'ya yazdığı mektupta:

"Fırsat bulunca Karabağ'ı hemen ermenilerin kontrolüne vermek ve böylece Asya'da bir Hristiyan devlet kurmaktan" bahsetmekteydi.18.yüzyılda Ermeni-Rus ilişkileri, Erivan, 1967, s. 204-205 'ten aktaran Dursun Yıldırım ve Cihat Özönder, Karabağ Dosyası, Ankara, Türk kültürünü Araştırma Enstitüsü, 1991, s. 84.

1813 yılında imzalanan Gülistan Antlaşması ile Dağlık Karabağ Rusya İmparatorluğu'na verildi. 1822 yılında Karabağ Hanlığı ortadan kaldırıldı.

1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşı ve 1804 - 1813 İran - Rus Savaşı sırasında bu bölgeye Anadolu'dan ve İran’dan Ermeni göçü yaşandı. Kaçar yönetimindeki topraklardan 1825-1826 tarihlerinde 18.000, 1828'de 50.000, 1829 Osmanlı-Rus Edirne Antlaşması ile 84.000 Ermeni Karabağ ve civar bölgelere aktarılmıştır. Dönemin Rus tarihçilerine göre, bu süreç boyunca Anadolu'dan ve şuanki İran topraklarından en az 1.000.000 Ermeni Kafkasya'ya göç etmiş veya ettirilmişti.N. N. Şavrov, Novaya Ugroza Russkomu Delu v Zakavkazie, St. Petersburg, 1911, s. 59-61.. Bu göçler sonucunda I. Nikolay, Revan ve Nahçivan hanlıklarının üzerinde bir Ermeni bölgesi kurmuştu. 1832 yılı Rus Çarlığı resmi nüfus sayımında Karabağ bölgesinin %64.4'ü Müslüman, %34.8'i Ermeni olarak kayda gemiştir.

Dağlık Ermenistan



Sovyetler Birliği ile Karabağ



1917 Ekim Devriminden sonra Ermeniler ile Azeriler arasında çatışma başladı. Eylül 1918’de Enver Paşa tarafından gönderilen Nuri Paşa komutasındaki Kafkas İslam Ordusu bölgeye girdi. Mondros Mütarekesinin ardından İngilizler tarafından geçici olarak işgal edildikten sonra 1919’da Azerbaycan’a bağlanmıştır.

Anastas Mikoyan da bölgenin Bakü'ye bağlanmasını istedi. Azerbaycan Komünist Partisi’nin kurduğu üç kişilik araştırma heyetinin sunduğu rapora dayanarak 30 Haziran 1921’de Özerk Bölgesi’nin kuruluşu kararlaştırıldı ve 24 Temmuz 1923’te Özerk Bölgesi ilan edilmiş ve kararı uygulamaya konulmuştur.

1989 yılında Azerbaycan parlamentosu kararıyla bölgenin özerkliği kaldırıldı.

Karabağ Savaşı



Karabağ Savaşı
Karabağ Savaşı
1990’ların başlarında bölgede etnik çatışmalar başladı. Ermenistan’ın Karabağ’ı kendi sınırlarına katma isteğini açıklamasının ardından bu çatışma Ermenistan ve Azerbaycan arasında savaşa dönüştü. 1991 yılında Kafkasya'da yeni cumhuriyetlerin birbiri ardına bağımsızlıklarını ilan ettiği dönemde Rusya tarafından boşaltılan üslerden elde edilen ağır silahlar, savaşta dengenin Ermenistan'dan yana ağır basmasına neden oldu.

1991-1993 yıllarında, Ermenistan Silahlı Kuvvetleri tarafından işgal edilmiş olup bu işgal günümüzde de sürmektedir. Dağlık Karabağ bölgesi tamamen Azerbaycan toprakları içinde kalmasına rağmen Ermeni ayrılıkçılar Dağlık Karabağ ile Ermenistan arasındaki Azerbaycan'a ait bölgeyi de işgal ederek bir tampon bölge oluşturmayı başarmışlar ve Dağlık Karabağ ile Ermenistan arasında bağlantı kurmuşlardır.

Ermenistan, Dağlık Karabağ bölgesini ve bu bölgenin çevresindeki altı ilçeyi (rayon) işgal etti. Dağlık Karabağ ayrılıkçı yönetimi bu arada, 1991 yılında bağımsızlığını ilan etti. Ancak bu bağımsızlık ve kurulan Dağlık Karabağ Cumhuriyeti, Ermenistan Cumhuriyeti dahil hiçbir ülke tarafından tanınmamaktadır.

Bu savaşı sona erdiren ateşkes anlaşması 1994 yılında Bişkek kentinde imzalandı.

Ayrıca bakınız

*Hocalı katliamı

Kaynaklar

* Vikipedi

misafir - 8 yıl önce
Ben azeriyim.Karabağlıyım.Karabağ 1992-1993 yıllarında ermeniler tarafından alınıb.Abideler dağıdılıb.

misafir - 8 yıl önce
rusyanin gudumunde kurulan bu turk yurdu elbet birgun turan''a katilacak.bu calisma icin emeginize tesekkurlerle.

misafir - 8 yıl önce
bu bölge Azerbeycan ın hakkıdır elbet bir gün burası üzerinde oynanan oyunların sonu gelecek..

Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Dağlık Karabağ Resimleri

Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Başbakanı
6 yıl önce

Dağlık Karabağ Cumhuriyeti başbakanı, de facto olarak varlığına devam ettiren Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nde devlet başkanlığından sonraki en üst siyasi...

Dağlık Karabağ Cumhuriyeti devlet başkanı
6 yıl önce

Dağlık Karabağ Cumhuriyeti devlet başkanı, 1992 yılında kurulan ancak hiçbir ülke veya uluslararası kuruluş tarafından bağımsızlığı tanınmayan Dağlık...

Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Bayrağı
6 yıl önce

Dağlık Karabağ Cumhuriyeti bayrağı, ülkenin 2 Haziran 1992 tarihinde kabul edilen resmî bayrağı. Ermenistan bayrağına beyaz bir üçgen örüntü eklenilmiş...

Dağlık Karabağ Cumhuriyeti
2 yıl önce

Dağlık Karabağ Cumhuriyeti (Ermenice: Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն, Lerrnayin Gharabaghi Hanrapetut’yun) veya resmî ismiyle Artsah Cumhuriyeti (Ermenice:...

Dağlık Karabağ Cumhuriyeti, 1923, 1989, 1991, 1992, 6 Ocak, Azerbaycan, Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, Azeri, Bayrak, Bağımsızlık
Dağlık Karabağ Özerk Oblastı
6 yıl önce

Dağlık Karabağ Özerk Oblastı (Rusça: Нагорно-Карабахская автономная область, Nagorno-Karabakhskaya avtonomnaya oblast'; Azerice: Dağlıq Qarabağ Muxtar...

Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Arması
6 yıl önce

Dağlık Karabağ Cumhuriyeti arması, Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin resmî armasıdır. Ortada süslü tacı giyen kartal ve kartalın göğüsünde dikey olarak konulan...

Dağlık Karabağ (anlam ayrımı)
6 yıl önce

bakınız: Karabağ (anlam ayrımı) Dağlık Karabağ, Güney Kafkasya'daki tarihî ve coğrafi bir bölge. Dağlık Karabağ Cumhuriyeti, Dağlık Karabağ bölgesindeki...

Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nde seçimler
6 yıl önce

Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nde seçimler, Dağlık Karabağ Cumhuriyeti ulusal düzeyde bir başkan ve bir meclis seçilir. Cumhurbaşkanı halk tarafından beş...