El-Buzcani

Kısaca: EL-BUZCANİ [Ebül Vefa El-Buzcani] 940-998 Bozcan, Horasan'da bir kent olup burası El-Buzcani'nin doğduğu yer-dir. Doğum yerine bakılarak O'nun Türk kökenli olması olasılığının hay-li yüksek olduğu görülür. Ortadoğu-da yetişmiş en büyük matematikçilerden biridir. Yaşamına ait ayrıntılı bilgilere sahip değiliz. O'na ait en sağlam bilgi, Bağdat'ta öldüğüdür. Yaşamına ait bilgi eksikliğine karşın eserlerinin tamamı hakkında yeteri kadar bilgi mevcuttur. O'nun gerçek çalışma alanı matemat ...devamı ☟

EL-BUZCANİ Vefa El-Buzcani 940-998

Bozcan, Horasan'da bir kent olup burası El-Buzcani'nin doğduğu yer-dir. Doğum yerine bakılarak O'nun Türk kökenli olması olasılığının hay-li yüksek olduğu görülür. Ortadoğu-da yetişmiş en büyük matematikçilerden biridir. Yaşamına ait ayrıntılı bilgilere sahip değiliz. O'na ait en sağlam bilgi, Bağdat'ta öldüğüdür. Yaşamına ait bilgi eksikliğine karşın eserlerinin tamamı hakkında yeteri kadar bilgi mevcuttur. O'nun gerçek çalışma alanı matematiktir. Başta'trigonometri" olmak üzere "aritmetik" ve "geometri" ile de ilgilendiği verdiği eserlerden anlaşılmaktadır. "Küresel trigonometri" yi adeta baştan kurmuştur. Matematik dışında ilgilendiği biricik bilim dalı astronomidir.

Trigonometri'de yaptığı çalışmaları sinüs ve tangent üzerine yöneliktir. Tangent (tg) deyimini ve bu kavramı trigonometriye ilk kez sokan El-Buzcani'dir. Bunu O, zıl (gölge) deyimi şeklinde önermişti.

Sinüs ve tangent için düzenlediği değer tabloları da hayli ünlüdür. O ayrıca bazı trigonometrik bağıntıların bulunmasında pay sahibidir. Bu çalışmaları sırasında dikkati çeken bir şey varsa, "co (eş)" fonksiyonları hiç kullanmamasıdır. Örneğin "cosi-nüs"den söz edilmemektedir.

sin (∞ ± ß) nın açılımını sinüsler cinsinden veren formülü O hazırlamış, ancak formülü bütün olarak sinüsleri kullanarak ifade etmiştir. Öyle sanılmaktadır ki o tarihlerde el lerinde olan değerler sadece sin.'lere aittir. O'nun adeta "sinüs uzmanı" olduğu söylenebilecektir.

Keza küresel trigonometri çalışmaları sırasında sinüs teoremi 'ni bulan O'dur. Eldeki sinüs değerlerini yeniden düzenleyerek ve hesaplar yaparak, bunları 10-4 mertebesinde bir hassasiyetle yeniden belirleme başarısını göstermiştir.

Matematiğin çeşitli konularında ne gibi çalışmalar yaptığı, bunlar yardımıyla ortaya konmaktadır. Başlıca eserleri şunlardır: - Kitabü 'l-Macesti (macesti) - Kitabü 'l-Hendese (geometri) - Aritmetik (teorik hesaba giriş) - Muhasebe işlerinde kullanılmak üzere özel düzenlenmiş hesap kitabı, - El-Harizmi 'nin ünlü cebir kitabına konmuş olan bir açıklama ve bir yorum, - Diyofantus 'un cebir kitabına konan bir açıklama, - Daire yaylarının (ve sinüslerinin) belirlenmesiyle ilgili bir kitapçık - Kitabunfi mayahtacu ileyhi küttab ve 'l-ummal min Um il-hisab bilimindeki işlemlerin ve kayıtların doğurduğu gereksinmeleri karşılayacak kitap - El-Kamil (ekler)... Bunlar arasında ilk sırada yer almış olan Macesti 'si O'nun başeseridir.

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.