tütünün dumansiz tüketimi sekillerinden olan enfiye çekme tarzi 17. ve 18. yüzyillarda avrupa`yi oldugu kadar osmanlı`yı da sarmisti. bilhassa 17. yüzyilda IV. murat zamaninda tütünün yasaklandigi dönemlerde enfiye kullanimi çok artmistir. osmanlı tarihinde tarih ile ilgili yazilanlardan anlasildigina göre istanbul`da enfiye satma hakkina haiz dükkan sayisi 40 iken bu sayi 1750 yilinda 60 a€˜a çikmistir.(basbakanlik arsivi)
buruna enfiye çekme maddesi sigaranin yayginlasmasiyla birlikte hiçte hak etmedigi bir duraklama devrine girmis ve tam unutulmak üzereyken son yillarda amerikali ve avrupali gençler tarafindan yeniden kesfedilerek bir rönesans yasamaya baslamistir. bugün dünya piyasalarinda 250`yi askin mamul çesidi enfiye üretilmekte ve enfiye tüketimi basta amerika, ingiltere ve almanya olmak üzere yilda 25 milyon kiloyu bulmaktadir. bugün enfiye tiryakilerinin buruna toz çekip ardindan hapsirmalarini ayip görmek büyük bir haksizliktir. Çünkü enfiye, tiryakilik konusu oldugu günden beri zihin açici bir keyif maddesi olarak ün yapmistir. günümüzde avrupa da hapsiranlar kulüpleri vardir.isveç`te erkeklerin %30` u enfiye çekmektedir ve enfiye diger ülkelerde de yaygin olarak kullanilmaktadir.
enfiye Üretim teknolojisi : baslangiçta enfiye ele geçen herhangi kaba bir tütün tozunun veya enfiye haline getirmek üzere herhangi bir tütünü törpü kullanmak suretiyle sürterek herkesin kendisinin yaptigi bir mamuldü. bundan sonra üretim yöntemleri daha da gelistirilmistir. enfiye fabrikasyonu önce ispanya ve portekiz`de sonra sirasi ile fransa, almanya, hollanda, iskoçya ve ingiltere a€˜de gelismeye baslamistir. müzelerdeki enfiye kutularinin o günün özelliklerine göre çesitli renk ve desenlerle süslenisleri de bunun bir göstergesidir. Ülkemizde enfiye üretimi bugünkü modern tütün fabrikasyonu yapisi içinde çok basit ve ilkel görünüslü olup bir atölye islemesini andirir. buna neden üretim miktarinin azligidir. Örnegin tek üretici durumunda olan tekel in 1991 yili üretimi 100 kg civarindadir. enfiyenin gerçek ana hammaddesi çesitli baharatlar ve fermente edilerek toz haline getirilen ve özel kaplarda bir süre dinlendirilen tütünlerdir.
iyi bir enfiye yapabilmek için kullanilacak tütünlerin bazi özellikleri olmasi gerekir. tütünlerde aranan nitelikler, kalin dokulu, koyu renkli, yüksek nikotinli ve aromali olmalaridir. bu karaktere en uygun menseyler hasankeyf, mardin, iskenderun, bahçe ve trabzon`larin koyu renkli ve kalin dokulu ana ellerden olusmus bg tütünleri ve tömbeki artiklaridir.
