Etiket: í–zne
Sözdizimi (dilbilim)
Dilbilimde sentaks denilen bölüm. Cümle yapısını, kelimelerin cümledeki işleyişini inceler. Kelime, bir dilde birbirine zincirlenerek bir anlamlı yapı oluşturur. Her kelime bir dizim meydana getirir. Bir cümle anlamlı bir bütündür ve kelimeler bir kurala...
Rabıt edatı
Bağlaçlar veya rabıt edatları; sözcükleri, sözcük gruplarını veya cümleleri biçim veya anlam yönüyle birbirine bağlayan edatlardır: ve, veya, ile, ama, de (da) , ancak, belki, çünkü, eğer, hâlbuki, hem ... hem ..., hiç değilse, ise, ki, lâkin, meğer, nası...
Edilgen sözvarlığı
Edilgen sözvarlığı (Fransızca: ``vocabulaire pasif``), sözceleme öznesinin yaklaşık olarak tanıdığı, varlığını bildiği, bir başkası kullandığında ne anlama geldiğini bildiği ancak kendisinin neredeyse kendi sözcesinde hiç kullanmadığı sözcükleri belirtir....
Bağlaçlar
Bağlaçlar veya rabıt edatları; sözcükleri, sözcük gruplarını veya cümleleri biçim veya anlam yönüyle birbirine bağlayan edatlardır: ve, veya, ile, ama, de (da) , ancak, belki, çünkü, eğer, hâlbuki, hem ... hem ..., hiç değilse, ise, ki, lâkin, meğer, nası...
Subje
Özne, bir cümlede yüklem ile bildirilen işi ya da oluşu yerine getiren veya yüklem vasıtasıyla hakkında bilgi verilen öğe. Öğrenciler yerlerine oturdular.
Cümlenin ögeleri
Cümlenin öğeleri veya cümlenin ögeleri; cümlede yüklem ile görev ve anlam yönünden yükleme eşlik eden diğer parçalardan her biri. Cümlenin ögeleri tek bir sözcükten veya sözcük grubundan oluşabilir.
suje
Özne, bir cümlede yüklem ile bildirilen işi ya da oluşu yerine getiren veya yüklem vasıtasıyla hakkında bilgi verilen öğe. Öğrenciler yerlerine oturdular.
tümce
Cümle veya tümce; bir ifade, soru, ünlem veya emiri dile getiren; kendi başına anlamlı kelimeler dizisi. Çoğunlukla özne, tümleç ve yüklemden meydana gelir.
devrik cümle
Devrik cümle Ögeleri dilin dil bilgisi kuralları dahilinde genel kurala uygun sıralanmamış cümle.
belirtili nesne
Belirtili nesne bir cümlede öznenin yaptığı, yüklemde bildirilen işten etkilenen sözcük ya da sözcük grubuna denir.
dolaylı tümleç
Dolaylı tümleç ya da yer tamlayıcısı, bir cümlede ismin "-e, -de ve -den" hâllerinde bulunan, yüklemin bildirdiği işi yer bakımından belirten öğedir.
adıl
Zamir veya adıl, cümlede varlıkların adları yerine kullanılabilen ve adların yerine getirdiği tüm işlevleri yerine getirebilen isim soylu kelime. Ben, sen, o, biz, siz, onlar; kendim, kendin, kendi, kendimiz, kendiniz, kendileri; bu, şu, o; kim, ne; biri...
Cümle
Cümle veya tümce, çoğunlukla özne, tümleç ve yüklemden meydana gelen; bir ifade, soru, ünlem veya emiri dile getiren; kendi başına anlamlı kelimeler dizisidir. Arapça ''cumle'' kökünden gelir. Bazen yan cümleciklerle anlamı pekiştirilir veya genişletilir.