Etiket: Bedia Akarsu

İntüisyonizm

Sezgicilik ya da entüisyonizm, felsefi bir kavram olarak sezgiye akıl, zihin ve soyut düşünme karşısında hem öncelik, hem de üstünlük tanıyan felsefe akımıdır. Henri Bergson akımın kurucusudur, bu nedenle kimi zaman felsefe tarihinde Bergsonculuk olarak a...

İntuisyonizm

Sezgicilik ya da entüisyonizm, felsefi bir kavram olarak sezgiye akıl, zihin ve soyut düşünme karşısında hem öncelik, hem de üstünlük tanıyan felsefe akımıdır. Henri Bergson akımın kurucusudur, bu nedenle kimi zaman felsefe tarihinde Bergsonculuk olarak a...

Yeni-Hegelcilik

Yeni-Hegelcilik, Hegel`in diyalektik düşüncesinin 20. yüzyılda yeniden ele alan ve bu yönde gelişme gösteren felsefe yönelimi. Almanya dışında Fransa, İngiltere, İtalya, Rusya, Amerika gibi pek çok ülkede etkili olmuş ve yaygınlık kazanmıştır.

Köle ahlakı

Köle ahlakı, Nietzsche`nin geliştirdiği etik anlayışta öne sürdüğü kavram çiftinden biridir. Karşıtı efendi ahlakıdır. Niezsche köle ahlakıyla bir tür yaşama biçimini dile getirmekte ve bu yaşam tarzını olumsuzlamaktadır. Acıma, alçak gönüllülük, korku, b...

Formel mantık

Formel mantık, mantığın geleneksel ya da biçimsel özelliğidir. Geleneksel mantık olarak da adlandırılır. Bir düşüncenin içerik bakımından doğru olup olmadığını değil, biçimsel ya da formel yönden doğru olup olmadığını dikkate alır, bunu önemser. Bu yanıyl...

Diyalektik mantık

Diyalektik mantık, kavramlsal ve mantıksal yöntem. Bir çok farklı anlamlarda değerlendirilen diyalektik kavramında türetilen mantık biçimi. Buna göre ilk olarak, bir kavramdan diğerine aradaki çelişkileri yok ederek ilerleme yöntemine verilen isim. karşıt...

Bergsonculuk

Sezgicilik ya da entüisyonizm, felsefi bir kavram olarak sezgiye akıl, zihin ve soyut düşünme karşısında hem öncelik, hem de üstünlük tanıyan felsefe akımıdır. Henri Bergson akımın kurucusudur, bu nedenle kimi zaman felsefe tarihinde Bergsonculuk olarak a...

Nesnel bilgi

Bilginin nesnel olarak varolabildiği düşüncesinden ileri gelen kavramlaştırma. Felsefe tarihi içerisinde her farklı felsefe okulu ya da eğilimi, bu düşünceyi bir şekilde ele almış, ve genelde de kendi felsefi konumunu bu bilginin olanaklılık zemini olarak...

Felsefi Antropoloji

Felsefi antropoloji, genel olarak insanbilim ya da antropoliji olarak bilinen disiplinin ekseninde tanımlanan bir felsefe etkinligidir. İnsanin özü ve bunun belrli ir somut yaşam içinde gerçekleştirilmek üzere kuruluşu ya da oluşturulması üzerine felsefi...

hiçlik

Hiçlik, genel anlamda felsefe de varolmama durumu olarak tanımlanır. Varlıkta eksiklik ya da bulunmayış durumu, mevcut olmama hali olarak belirtilir. Bu anlamda felsefi bir kategori olarak anlaşılır ve ``yokluk`` ya da ``namevcudiyet`` şeklinde kullanılır...

yücelik

Yücelik ya da yüce kavramı felsefe, din, estetik ve etik alanlarında kullanılır ve genel anlamda insan ölçülerini aşan ve bu nedenle çok büyük olan, aşkın olan anlamında bir kavramdır. Özel olarak Kant estetiğinde belirginlik kazanır; Kant`ın estetiğini t...

hegelcilik

Hegel’in ve öğrencilerinin geliştirdiği öğreti. Hegelci düşünce geleneğinin. fi­lozofun bakış açısı, metafizik görüşü ve diyalektik anlayışının, metafizik, estetik, si­yaset, toplum teorisi, teoloji ve din felsefesi alanında, Hegel’den sonra yaşamış olan...

görecilik

Kişiden kişiye değişmeyen nesnel bir hakikat, herkes için geçerli olan mutlak doğrular bulunmadığını, haki­katin ya da doğruların bireylere, çağlara ve toplumlara göreli olduğunu savunan anla­yış; kişiden kişiye, çağdan çağa, toplumdan topluma değişmeyen...

erekçilik

Teleoloji, yaşamı ve evreni ereklerle temellendiren ve açıklayan düşünce biçimidir. Nedensellikten farklı ve ona karşıt olarak teleoloji, her şeyin temelinde bir ereksellik/amaçlılık bulunduğunu, bir erekle belirlenmiş ya da bir ereğe yönelmiş olduğu fikr...

erekbilim

Olayların ve ilişkilerin bir amaca ya da sona yönelik olduğu görüşü. Olguların yalnızca hareket ettirici nedenlerle değil, ereksel nedene bağlı olarak açıklanması biçiminde de tanımlanır. İnsan düşüncesi doğadaki başka şeylerin davranışını da benzer biç...