Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Finlandiya'daki Yahudilerin Tarihi

Kısaca: Fin Yahudileri (veya Finlandiya Yahudileri) Finlandiya vatandaşı olan Yahudilere denir. Yaklaşık 1500 kişi olan Yahudi nüfusunun %80'i Helsinki'de yaşamaktadır. Finlandiya'daki Yahudilerin tarihi 18. yüzyılda başladı. Fin Yahudilerinin çoğu 19. yüzyılda Finlandiya'ya girmiş Rus askerlerinin soyundan gelir. ...devamı ☟

Finlandiya'daki Yahudilerin tarihi
Finlandiya'daki Yahudilerin Tarihi

Fin Yahudileri (veya Finlandiya Yahudileri) Finlandiya vatandaşı olan Yahudilere denir. Yaklaşık 1500 kişi olan Yahudi nüfusunun %80'i Helsinki'de yaşamaktadır. Finlandiya'nın özerklik döneminde (1809-1917) Rus Yahudileri Finlandiya'ya tüccar ve sanatkar olarak girdi. Prensipte Yahudilerin yerleşmesi yasak olan Finlandiya'daki Yahudilerin hemen hemen hepsi emekli Rus İmparatoru askeriydi. Bu kişiler çocukluktan başlayarak askeri okula gidip orduda en az 25 sene hizmet verdikleri için Finladiya'daki Yahudi yerleşimciler yasağı bu Yahudilere uygulanmadı. Finlandiya 1917'de bağımsızlığını kazanınca Yahudilere Fin vatandaşlarına sağlanan eşit haklar verildi. II. Dünya Savaşı Devam Savaşı'nda (1941-1944) Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi Almanyasıyla birlikte savaşan Finlandiya'da Yahudilere zulmedilmedi ve hatta ruhban sınıfından gelen aşırı sağcı Finlandiya'lılar tarafından hoşgörüyle yaklaşıldı. Yaklaşık 300 Yahudi asker Finlandiya ordusunda yani Almanya ordularıyla birlikte savaştı. Bu dönemin başka bir fenomeni ise sinagogların Fin orduları tarafından yönetilmesiydi. Yaklaşık 500 mülteci Finlandiya'ya vardı ve bunların 350'si diğer ülkelere taşındı. Bunlardan 40'ı Mart 1942'de Lapland bölgesindeki Salla belediyesinde çalışmaya gönderildi. Mülteciler Haziran'da Kemijärvi'ye ardından Finlandiya körfezindeki Suursaari adasına gönderildi. Kasım 1942'de 8 yabancı uyruklu Yahudi mülteci Nasyonel Sosyalistlere teslim edildi, 2000'de Finlandiya Başbakanı Paavo Lipponen resmi olarak özür diledi. Luteran rahiplerin, baş piskoposların ve Sosyal Demokratik Parti'nin protestoları sonucu daha fazla Yahudi sürülmedi. Yad Vashem'de (Holokost müzesi) 22 Finlandiya'lı Yahudinin Fin ordusunda öldüğü kayıtlıdır. Bugün Finlandiya Yahudi cemaati Finlandiya'da 2010 itibariyle yaklaşık 1500 Yahudi bulunmaktadır; bunların 1200'ü Helsinki'de, yaklaşık 200'ü Turku'da ve takribi 50'si Tampere'dedir. Fin toplumuyla entegre olan Yahudiler hemen hemen her meslekte görev almaktadır. Yahudilerin çoğu tüzel şirketlerde işçi ya da özel iş sahibidir. Çoğu Fin Yahudisinin anadili İsveççe veya Fince'dir. Cemaatte ayrıca Yidiş, Almanca, Rusça ve İbranice de konuşulur. Diğer etnik gruplar gibi Yahudiler de Etnik İlişkiler Danışma Heyeti'nde (ETNO) temsil edilirler. Helsinki Sinagogu ve Turku Sinagogu olmak üzere cemaatin iki sinagogu ve Helsinki'de bir Chabad merkezi vardır. Ayrıca bakınız * İsveç'deki Yahudilerin tarihi Dış bağlantılar * Jewish Community of Helsinki * Chabad Lubavitch of Finland * What's in it for non-Christians, thisisFINLAND * An essay about Jews in Finland during WWII

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.