Bir aşağı-trend'de, o günkü fiyat, o gün içinde bir önceki günün en düşük fiyat değerinin altında bir değerin üzerine çıkamaz ve bir önceki günün fiyat aralığıyla o günün fiyat aralığı arasında bir boşluk oluşur. Yukarıya doğru olan boşluklar piyasanın güçlü oluşunun sinyali, aşağıya doğru olan boşluklar ise piyasanın güçsüz oluşunun sinyalidir.
Boşluklar, uzun dönemli, haftalık ve aylık grafiklerde de görülür ve bu durum genellikle fazlasıyla önemlidir. Ancak boşluklar, günlük çubuk grafiklerde daha çok görülür.
Fiyat boşluklarının yorumuyla ilgili olarak bazı inanışlar vardır. Bunlardan sıkça duyulanlardan biri "fiyat boşluklarının her zaman doldurulduğu"dur. Bu açıkça doğru değildir. Bazı boşluklar önemli bazıları ise değildir. Bazı boşluklar doldurulur, bazıları da doldurulmaz.
Boşlukların Dört Biçimi
Boşlukların dört genel biçimi vardır: Genel boşluk, kopuş boşluğu, kaçış boşluğu (ya da ölçüm boşluğu) ve tükeniş boşluğu.Genel Boşluk
Genel boşluk, boşluklar arasında en az öneme sahip olandır. Bu boşluk, genellikle işlem hacmi çok dar olan piyasalarda ya da yatay piyasaların ortalarında ortaya çıkar. İşlem hacminin oldukça sığ olduğu, piyasaya ilginin olmadığı dönemlerde bu tür genel boşluklar fiyat grafiklerinde ortaya çıkabilir. Teknik analizcilerin hemen tamamı genel boşlukları değerlendirmeye almaz.Kopuş Boşluğu
Kopuş boşluğu, genellikle önemli bir fiyat modelinin tamamlanışında ortaya çıkar ve genellikle önemli bir piyasa hareketinin başlangıcı olur. Piyasa tabanda, örneğin ters omuz ve baş formasyonu gibi bir ana fiyat modelini tamamladıktan sonra, omuz çizgisinin kırılması çok zaman bir kopuş boşluğuyla gerçekleşir. Piyasanın tabanlarında ya da tepelerindeki bölgelerden önemli kopuşlar bu tip boşluklarla gerçekleşir. Bir trendin tersine dönüşüne işaret olan ana trend çizgisinin kırılması da bir kopuş boşluğuyla gerçekleşebilir.Kopuş boşlukları, genellikle yüksek işlem hacmi ile gerçekleşirler. Kopuş boşlukları hiçbir zaman doldurulmazlar. Fiyatlar, boşluğun üst ucuna kadar geri dönebilir (boğa piyasalarındaki kopuşlar) ve belki boşluğun bir kısmını kapatabilir fakat yine de bir kısım boşluk doldurulmadan kalır.
Bir kural olarak, kapanış boşluğuna eşlik eden işlem hacmi ne kadar fazla olursa o boşluğun doldurulması o kadar güçtür. Gerçekte boşluk tamamıyla dolarsa, bu durum esas olarak yanlış bir kopuş sinyaline işaret eder. Yukarıya doğru olan boşluklar, daha sonraki düzeltme hareketlerinde destek alanları olarak rol oynarlar. Aşağı doğru boşluklarda ise bu boşluklar daha sonraki düzeltme hareketlerinde direnç bölgeleri olarak rol oynarlar.
Kaçış ya da Ölçüm Boşlukları
Fiyatlar, bir miktar yol aldıktan sonra, hareketin ortalarında bir yerde bir sıçrama daha yaparlar (ya da bir seri boşluk) ve bu sıçramalar, kaçış boşluğu olarak adlandırılan ikinci tip bir boşluk biçimini oluştururlar. Bu tip boşluklar, piyasanın fazlaca yüksek olmayan işlem hacmi ile çok fazla yorulmadan hareket ettiği bir durumu anlatırlar.Kaçış boşlukları, yukarı bir trendde piyasanın güçlülüğünün, aşağı bir trendde ise piyasanın güçsüzlüğünün belirtisidir. Kaçış boşlukları da piyasanın daha sonraki düzeltme hareketlerinde destek alanları olarak rol oynarlar ve genellikle doldurulmazlar. Kopuş boşluğunda olduğu gibi, kaçış boşluğunun altına doğru bir hareket yukarı-trend�de olumsuz bir sinyaldir.
Kaçış boşluğu, aynı zamanda ölçüm boşluğu olarak da adlandırılır. Çünkü, bir trendin genellikle yaklaşık olarak ortalarında bir yerde ortaya çıkar. Trendin başladığı ya da kopuşun olduğu yerden, trendin o ana kadar aldığı yol ölçülerek, geriye kalan hareketin muhtemel uzunluğunun tahmini, o ana kadar alınan yol 2 ile çarpılarak belirlenebilir.
Tükeniş Boşluğu
Bu sonuncu tip boşluk, piyasa hareketinin sonlarına doğru ortaya çıkar. Bütün fiyat hedeflerine ulaşıldıktan sonra ve diğer boşluk cinsleri (kopuş ve kaçış boşlukları) tanımlandıktan sonra analizci, tükeniş boşluğunun oluşmasını beklemeye başlar. Bir yukarı-trend�in sonlarına yaklaşırken deyim yerindeyse fiyatlar, ölmek üzere iken ileriye doğru son bir sıçrama daha yaparlar. Ancak bu yukarı doğru sıçramalar hızla tükenir ve fiyatlar birkaç gün ya da bir hafta içinde geriye doğru düşerler. Fiyatlar bu son boşluğun altında kapanınca, tükeniş boşluğu ortaya çıkmış demektir.Ada Dönüş Formasyonu
Bazı durumlarda bir yukarı-trend'de tükeniş boşluğu oluştuktan sonra, aşağı doğru da bir boşluk oluşmadan önce fiyatlar, bir hafta ya da birkaç gün dar bir aralıkta hareket ederler. Böyle bir durum geriye, etrafı suyla çevrilmiş bir adaya benzeyen, birkaç gün sürmüş olan bir fiyat hareketi bırakır. Yukarı doğru giderken oluşmuş olan tükeniş boşluğunu aşağı doğru bir kopuş boşluğu izler ve böylece oldukça önemli bir trend dönüşümünün sinyali olan "ada dönüş formasyonu" oluşmuş olur. Ancak tersine-dönüşün asıl önemli anlamı, trendin genel yapısı içinde, fiyatların nerede seyrediyor olduğuna dayanır.Kaynak: Rehber Ansiklopedisi
