- açık: Saha uzun çizgilerine paralel sağaçık ve solaçık oynayan hücum oyuncuları.
- adam adama savunma: Savunmanın rakip takımın hücum oyuncularını teke tek tutması.
- altın gol: Uzatmada atılan "atan galip" golü.
- antrenör: Takımı çalıştıran hoca.
- asist: Gol pası.
- aşırtma: Kalecinin kaleden epey öne çıktığı durumda topun dibine vurarak kaleckiyi aşırtarak kaleyi buldurma.
- aut: Topun rakip tarafından kale dışına atılması.
- avantaj: Hücumdaki takıma yapılan bir faulün görmezden gelinmesi.
- baraj: oyuncu duvarı.
- bek: Savunma oyuncuları.
- beraberlik: Golsüz maç veya eşit gollü maç.
- beşlik: Topu bacakarasından geçirmek.
- bindirme: Topu öndeki oyuncuya atıp tekrar almak üzere fırlama.
- boş koşu: Topsuz alanda hareketlenme.
- burun: Topa dikine ayakkabının burnuyla vurmak.
- centilmenlik: Sonuçta futbolun bir spor olduğunu akılda tutarak oynama.
- çalım: Top ayaktayken rakibi geçme.
- damar binmesi: Bacak damarlarının üst üste gelerek ayağı kilitlemesi.
- devre: 15 dakikalık ara.
- dış: Topa ayağın sırtıyla vurma.
- diziliş: sahada yayılış şekli, 4-3-3, 3-5-2.
- doğrudan serbest atış: faul. Bir kasdi hareket sonrasında topun engelsiz olarak doğrudan atış vuruşu yapılması.
- dolaylı vuruş: Endirekt olarak duran topun kullanılması.
- duvar pası: Verkaç.
- eldiven: Kalecide meşin eldiven, hakem ve futbolcularda soğuk havada pamuklu.
- engelleme: Hareketli oyuncunun önünü kesme.
- falso: Topun yanına vurmak.
- feyk: Şaşırtmacalı ayak hareketleri.
- fizik oyuncu: At gibi koşan, ikili mücadelelerde topu alan, güçlü oyuncu.
- fol: Kuralları çiğneyerek bir oyuncuyu kasden durdurma.
- forma: Takımları birbirinden ayıran renkli, numaralı, reklamlı üst giysi. Hakemde siyah.
- forvet: Hücum.
- galip: Maçı kazanan takım.
- geri pas: Savunmanın topu kaleciye atması. Kafayla.
- gizlenme: Hücum oyuncusunun asıl yerinden başka bir yerde bulunması.
- göğüs: Topu havada göğüsle karşılama.
- haf: Orta saha oyuncusu.
- hakem: Maç yöneticisi.
- havadan oynama: Topun salaklaştırılması, pasın ayağa doğru değil havaya doğru atılması.
- iç: Topa ayağın içiyle enlemesine vurma.
- kademe: Savunma ile hücum oyuncularının teke tek mücadelesinde ikinci savunma oyuncusunun yakın durması.
- kale alanı: Yan direklerin kale çizgisi boyunca 5,5 m uzaklıktaki noktalarından çizilen 5,5`luk alan.
- kale atışı: Auta giden topun kale alanından oyuna sokulması.
- kale çizgisi: Kalenin ortasında durduğu, sahanın enine çizgileri.
- kale: Kalecinin koruduğu 7.32 uzunluk, 2.44 yükseklikte üç direkli, ağlı gol hedefi.
- kart: Kırmızı kart oyuncuyu oyundan atar, sarı kart ihtardır.
- kasap: Top geçer adam geçmez anlayışındaki oyuncu.
- kayarak müdahale: Rakibin ayağındaki topu düşer gibi kapma.
- kesilmek: Uzun bir koşudan ve mücadeleden sonra nefesin tıkanması.
- kondisyon: Maç süresince nefes ve kaslara hakim olma.
- korner atışı: Köşe atışı.
- korner: Savunmanın topu kendi kale çizgisinden oyun dışına atması.
- krampon: Futbol ayakkabısının tabanındaki çıkıntılar.
- libero: Takımın yöneticisi, oyun kurucusu.
- mağlup: Maçı kaybeden takım.
- markaj: Topsuz alanda hücum oyuncusunun savunma tarafından adım adım takibi.
- müdahale: Topa hamle.
- ofsayt: Hücum sırasında pas bekleyen oyuncunun rakip kale çizgisiyle arasında iki rakip oyuncunun bulunmaması durumunda kalması. Tkop rakipten, kaleden, taçtan, kornerden gelirken bu durum oluşmaz.
- ofsayta düşürme: Rakip oyuncusunu pas beklerken, savunmanın aniden öne çıkarak ofsayta düşürmesi.
- orta: Saha içinden ceza sahasına uzun paslar.
- oyun süresi: 45 dakikalık iki devreden oluşan 90 dakika.
- oyuncu değiştirme: En çok 3 oyuncu.
- pas: Topu düzgün biçimde kendi takım oyuncusuna aktarma.
- penaltı noktası: Kaleye dik uzanan 11 m.nin bitimindeki nokta.
- penaltı: Penaltı noktasından doğrudan serbest vuruş.
- pozisyon kaybı: Topu alan oyuncunun topu fazla tutması sebebiyle rakibin kapanması.
- pres: Hücum oyuncusunun topla oynamasını sonuna kadar savunmanın takip etmesi.
- rövaşata: Top havadan süzülerek gelirken oyuncunun topa havada müdahale için ayaklarını havalandırıp kendisini geriye yere atarak ayaklarıyla makas gibi topa vurması.
- saha: Çim zeminli, uzunluğu m, genişliği m.
- stoper: 3-2-5 dizilişinde savunmanın ortasındaki oyuncu.
- şişirmek: İnen topa hava basmak.
- şort: Forma altına giyilen siyah veya beyaz külot.
- şut: ayakla veya kafayla topa sert vuruş.
- taç atışı: Taça çıkarılan topu iki elle tutarak başın üstünden fırlatma.
- taç çizgisi: Sahanın uzun kenarları.
- taç: Topun saha yan (uzun) çizgilerinden dışarı çıkması.
- tek pas: Oyuncunun top ayağına gelir gelmez hemen arkadışına tek hamlede çıkarması.
- teknik direktör: Takımı bir sistemle sahaya süren hoca.
- teknik oyuncu: Topla cambaz gibi oynayan, iyi pas atan oyuncu.
- top: Ağırlık 410-450 gr, çevresi 68-70 cm., meşin.
- topsuz oyun: Topun hareketine göre boş alanda ileri geri hareket.
- topuk: Topa topukla vurma.
- tozluk: Dize kadar gelen çorap.
- uzatma:
- vole: Top yere inmeden havadayken vurma.
- vücut çalımı: Rakibi vücut hareketiyle aldatarak, hatta yere düşmesini sağlayarak atlatma.
- yan hakem: Yardımcı hakem.
- yarıvole: Top yere değer değmez havalanırken vurma.
- yedekler: 7 kişi.
- zidankafası: Küfürle taciz eden rakibin göğsüne kafa atarak yere yıkmak.
- zon: Alan savunması.
Kaynakça
- İlhan Durusoy, ``Futbol Teorisi``, Boyut Yayınları, İstanbul, 2002.