Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

G Proteini

Kısaca: G proteinleri (guanin nükleotid-bağlayıcı proteinler) hücrenin dışından gelen sinyalleri hücre içine ileten ve hücre içinde değişiklikler oluşturan bir protein ailesidir.Birçok hormonlar,nörotransmitterler ve diğer sinyal iletim molekülleri sinyallerini hücre içine bu yolla iletir. ...devamı ☟

G proteini
G Proteini

G proteinleri (guanin nükleotid-bağlayıcı proteinler) hücrenin dışından gelen sinyalleri hücre içine ileten ve hücre içinde değişiklikler oluşturan bir protein ailesidir.Birçok hormonlar,nörotransmitterler ve diğer sinyal iletim molekülleri sinyallerini hücre içine bu yolla iletir. G proteini eşlenik almaçlar transmembran almaçlardır.Sinyal molekülleri hücrenin dışına yerleşen bir alanına bağlanır.Hücreiçi bir alan da G proteinini etkinleştir.G proteini de pek çok farklı bileşiği etkinleştirir.Sonuçta hücre içinde değişikliklerin oluşması sağlanır.. G proteinleri moleküler düğmeler gibi işlev görürler...GTP molekülüne bağlandıklarında etkindirler ve GDP molekülüne bağlandıklarında devredışı kalırlar.. Metabolik enzimleri,iyon kanallarını,taşıyıcıları ve hücrenin transkripsiyon,motilite,kontraktilite,salgı gibi diğer işlevleriyle ilgili parçalarını düzenlerler...Böylelikle embryonik gelişim,öğrenme ve bellek,homeostazi gibi büyük işlevler düzenlenmiş olur.. G proteinleri Alfred G. Gilman ve Martin Rodbell hücreleri adrenalin ile uyarmaya çalıştıkları sırada keşfedilmişlerdir.Adrenalinin almacına bağlandığında doğrudan enzimleri uyarmadığını gördüler.Bunun yerine almaç bir G proteinini uyarıyordu o da enzimleri uyarıyordu.Örneğin bir ikinci ulak olan cAMP üretimini arttıran adenilat siklaz enzimi gibi. Bu keşiften dolayı 1994 Nobel Fizyoloji ve Tıp Ödülünü aldılar. G proteinleri GTPazlar denen geniş bir enzim ailesinin üyeleridirler. İşlev G proteinleri önemli sinyal iletimi molekülleridir.GPEA Protein Eşlenik Almaçların işlev bozukluğu diabetes mellitus , körlük,allerjiler,depresyon,kardiyovasküler defektler ve pek çok kanser formu gibi birçok hastalıkla ilişkilidir..Günümüzde kullanılan modern ilaçların çoğu GPEA'ları hedeflemektedir. İnsan genomu kabaca 950 G proteini eşlenik almaç kodlar,bunlar fotonları,hormonları,büyüme faktörlerini,ilaçları ve diğer endojen ligandları tanırlar.Yaklaşık 150 tanesinin işlevi hala bilinmemektedir. G proteini sinyal iletim tipleri G proteinleri iki aileye ayrılır:

Heterotrimerik G proteinleri

 bazen büyük G proteinleri olarak da anılır ve alfa,beta,gama altbirimlerinden oluşan G protein eşlenik almaçlarca aktif hale getirilir. Ayrıca 20-25 kDa boyutunda ufak G proteinleri de vardır.Bunlar

Ufak GTPazlar

ın Ras süper ailesine ait olanlarıdır.Bunlar heterotrimerik G proteinlerinin alfa altbirimleri ile homologdur ama monomerik haldedir.Bunlar da sinyal iletiminde görevli GTP ve GDP leri bağlarlar.

Heterotrimerik G proteinleri

Farklı heterotrimerik G proteini tipleri aynı ortak yolu kullanır.G proteini eşlenik almaçtaki bir konformasyon değişikliğine yanıt olarak aktiflenirler.GDP yi GTP ile değiştirirler.Sinyal iletim yolundaki diğer proteinleri aktiflerler.Fakat özel mekanizmaları da vardır.

Ortak yol

Almaçla aktiflenen G proteinleri hücre zarının iç yüzeyinde bulunurlar.Gα ve Gβγ altbirimleri içerirler.Gα altbiriminin pek çok alt birimi vardır:Gsα (G stimulan), Giα (G inhibitör), Goα (G diğer), Gq/11α, ve G12/13α gibi.Aynı aktivasyon mekanizmasını kullanarak farklı effektörlere etki ederler.
Aktivasyon
Bir ligand G protein eşlenik almaçları aktiflediğinde, reseptörde konformasyonel bir değişiklik oluşturarak onu bir GEF yani guanin exchange faktörü haline getirir bu da Gα altbirimini Gβγ altbiriminden ayırır. Hem Gα-GTP hem de Gβγ başka sinyal yolaklarını etkinleştirebilir.(ikincil ulak yolakları)
Terminasyon
Gα altbirimi enzimatik etkinlikle GTP yi GDP ye parçalar.Yeniden Gβγ ile ilişki kurmasını sağlar ve döngü tamamlanır.G protein sinyal regülatörü denen ve GTPAZ-aktifleştiren proteinler bu tepkimeyi hızlandırır.Gα altbirimine özeldirler.Bazen efektör kendisi GAP etkinliğine yol açar..Böylece etki hızlı sonlandırılır.

Özel mekanizmalar

* Gαs cAMP-bağımlı-yolu ATPden cAMP üretimini arttırarak etkinleştirir.Bu doğrudan zarla ilişkide olan adenilat siklaz enziminin uyarılmasıyla olur. cAMP bir ikinci ulak gibi etki ederek protein kinaz Ayı uyarır. PKA daha sonra diğer yolları etkinleştirir. * GαiATP'den cAMP üretimini inhibe eder. * Gαq/11 zara bağlı Fosfolipaz C betayı uyarır o da PIP2 yi IP3 ve DAG adlı iki tane ikinci ulağa parçalar. * Gα12/13 Rho ailesi GTPazlardandır ve hücre iskeleti ve göçünü düzenler. * Gβγ de bazen işlev kazanır örneğin G protein eşlenik inwardly-rectifying potasyum kanalını açar.

Ufak GTPazlar

Ufak GTPazlar

da GTP ve GDP ye bağlanır ve sinyal iletiminde rol alır.Bunlar heterotrimerlerdeki alfa subunit ile homologdurlar ama monomer halinde bulunurlar.20-25kDa ufak proteinlerdir.GTP bağlarlar.Ras ailesine olan benzerliklerinden ötürü Ras ailesi GTPazlar da denir.

Lipidasyon

Plazma zarının iç yaprağıyla ilişki kurabilmek için birçok G proteini ve ufak GTPazlar lipidasyona uğrar,yağ uzantıları kovalent bağla balanır.Miristol,palmitoile ya da prenile halde olabilir..

Kaynaklar

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Alfred G. Gilman
2 yıl önce

birbirinden bağımsız olarak yaptıkları araştırmalar sonucu keşfettikleri G proteini nedeniyle kazanmışlardır. Lisans eğitimini Yale Üniversitesi'nde Biyokimya...
Protein
2 yıl önce

Sindirimde hayvanlar yedikleri proteini serbest amino asitlere parçalayıp bunlarla yeni proteinler sentezler. "Protein" sözcüğünün kaynağı, Yunanca'nın...

Protein, 1838, 1926, 1958, 1962, ATP, Akciğer, Alanin, Albümin, Alem, Amfibi, Biyoloji, Hücre, Canlı
Protein listesi
2 yıl önce

bölümündedir. G-protein-kenetli reseptör Rodopsin Östrojen reseptörü Histonlar CI protein % Reseptör olan transkripsiyon düzenleyizi proteinler reseptörler...

Protein listesi, Aktin, Antikor, Bağışıklık sistemi, EC numarası, Enzim, Hemoglobin, Histon, Hormon, Kan plazması, Keratin
Ras (protein)
2 yıl önce

RAS, G-Proteini türünde bir proto-onkogen ve bunu kodlayan genin adıdır. RAS onkogenleri, birbirleriyle ilişkili beş onkogenden oluşan bir gruptur. Bu...
Vazopressin
6 yıl önce

aktif bir alan içeren g-protein bağımlı V2 Reseptörleri bulunur. Hücre zarının hücreye bakan kısmında V2 ile temas eden G-proteini, ATP'yi siklik AMP'ye...
Protein yıkımı
2 yıl önce

de bazen sebep oluyor. Yıkılacak proteini iyi tutamayan "Ubikuitin", proteini elinden kaçırır. Elden kaçan bu protein, vücudun düşmanı haline gelir ve...
Kolesteril ester transfer proteini
2 yıl önce

Kolesteril ester transfer proteini (İngilizce Cholesteryl ester transfer protein veya onun kısaltması CETP; plasma lipid transfer protein olarak da bilinir)...
Kan proteinleri
2 yıl önce

7-8g/dL protein bulunur. Plazma proteinleri 3 ana gruba ayrılır. albümin 4,5 g/100 ml globülin 2,5 g/100 ml fibrinojen 0,3 g/100 ml Bu proteinler plazmanın...

Kan proteinleri, Albümin, Amino asit, Fibrinojen, Globülin, Hücre, Kan, Plazma, Protein