8 Ekim 2007'de Şırnak'ın Gabar Dağı mevkiinde gerçekleşen PKK/KONGRA-GEL saldırısında hayatını kaybeden Şanlıurfalı Piyade Onbaşı Kasım Aksoy'un 3 yaşındaki kızı Güneş'in adının verildiği harekat, o güne dek yapılan hava operasyonlarının devamı niteliğindedir. Genelkurmay Başkanlığı'ndan yapılan açıklamada "... sivillerin ve Türk Silahlı Kuvvetleri'ne düşmanca bir harekette bulunmayan yerel unsurların harekattan olumsuz etkilenmemeleri için gerekli hassasiyetin gösterilmesine devam edilecektir." denilmiş olup; harekatın amacının, "PKK/KONGRA-GEL terör örgütünün mensuplarını etkisiz kılmak ve Kuzey Irak'taki örgütsel altyapıyı kullanılmaz hale getirmek" olduğu belirtilmiştir.
Harekat öncesi durum
Türk Silahlı Kuvvetleri, PKK/KONGRA-GEL'e karşı düzenlediği son dönemdeki operasyonlarına 1 Aralık 2007'de başlamıştır. 50-60 kişilik gruba müdahale edilen bu nokta operasyonun ardından, hava yoluyla yapılan çeşitli operasyonlarla bu müdahaleler devam etmiştir.Bu dönemde kara yoluyla yapılan tek operasyon 17-18 Aralık 2007 tarihlerinde Türkiye-Irak sınırını geçmeye çalışan, silahlı PKK/KONGRA-GEL mensuplarına yapılan müdahaledir. Bunun sonucunda, bölgede konuşlu kara birlikleri, sıcak takiple Hakkari Şemdinli bölgesinde sınırdan birkaç kilometre uzağa gitmiştir.
Harekatın başlangıcı
2007 Aralık'ından beri yapılan operasyonların ardından 21 Şubat 2008'de Türkiye saati ile 10.00 ve 18.00 arasında Türk Hava Kuvvetleri'ne ait uçaklar ve Türk Kara Kuvvetleri'ne ait karada konuşlu uzun menzilli silahlar belirlenen hedefleri vurmuştur.Hakkari’nin Çukurca ilçesindeki 3’üncü Sınır Jandarma Taktik Alay Komutanlığı’nda konuşlandırılan 40 km menzilli 105 ve 203 mm çaplarındaki obüslerle yapılan topçu ateşiyle başlayan bu taaruzlar, 30 km uzaklıktaki Zap, 15 km uzaklıktaki Hakurk ve 10 km uzaklıktaki Avaşin kamplarını hedef almıştır. Bu atışların amacı PKK/KONGRA-GEL’in lojistik desteğini ve kaçışını engellemektir.
Karadan açılan bu ateşe destek olarak, aynı amaçla havalanan savaş uçaklarıın düzenlediği hava operasyonunda ise, Kuzey Irak’taki 4 köprü yok edilmiştir.
İlkbaharda yapılacağı düşünülen sınır ötesi kara harekatı, yapılan bu taaruzların ardından aynı akşam, TSİ 19.00'da başlamıştır.
Jandarma Genel Komutanlığı'na bağlı 2'nci Ordu Komutanlığı'nın sevk ve idaresinde, Jandarma Asayiş Kolordu Komutanlığı tarafından gerçekleştirilen harekat, Türk Kara Kuvvetleri ve Türk Hava Kuvvetleri'ne bağlı unsurlarca da desteklenmiştir. Hakkari'de Çukurca'nın Üzümlü ve Şemdinli'nin Derecik kesimlerinden Kuzey Irak'a geçen dağ komando birliği ve özel harekat timlerine, termal kameralı M60 Patton tankları ve diğer kara unsurları ile Diyarbakır'daki 2. Taktik Hava Üs Komutanlığı'ndan havalanan yaklaşık 20 tane F-16 savaş uçağı destek vermiştir.
TSK'nın 3 Mart günü yaptığı basın toplantısında, ana hedefin PKK'nın Zap kampı ana hedef olmak üzere Zap bölgesi olduğu, diğer kamplara şaşırtma ve baskı amaçlı hava indirme ve hava bombardımanı yapıldığı açıklanmıştır.
28 Şubat günü ele geçirilen 3 PKK üyesi ile, bölgede 300 kişi civarında kuvveti bulunan PKK'nın verdiği kayıp sayısı 240 olmuştur.
Harekatın bitişi
29 Şubat 2008 sabahı TSK, yaptığı basın açıklamasında operasyon hedeflerine ulaşıldığını belirterek birliklerin Türkiye'ye döndüklerini, çekilme operasyonunun tamamlandığını ilan etmiştir. TSK geri çekilme sürecinde kayıp vermemiştir.ABD baskısı iddiaları
ABD savunma bakanlığı görevlilerinin 28 Şubat'ta Ankara'da yaptığı temasların ertesi günü harekatın sona erdirilmesi, Türkiye içinde tartışmalara sebep oldu. CHP lideri Deniz Baykal, operasyonun ABD'nin PKK'nın tam olarak bitirilmesini istemediği için sona erdirildiğini iddia etti. Türk Silahlı Kuvvetleri ise harekatın süresinin önceden belli olduğunu, ABD yetkililerinin ziyaretinin harekata etkisi olmadığını belirtti.Uluslararası görüşler
Ülkelerin görüşleri
Amerika Birleşik Devletleri
- Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice, ABD'nin Türkiye'ye desteğini vurgulayarak, "Türk hükumetiyle çeşitli düzeylerde temas halindeyiz. PKK konusunda Türkiye ile mutlak dayanışmamızı dile getirmeye devam ediyoruz. PKK, ABD ve Türkiye'nin ortak düşmanıdır. PKK, aynı zamanda Irak halkının ve Irak hükumetinin de düşmanıdır. Irak toprakları, Türkiye'ye karşı terörist saldırılar için kullanılmamalı." demiştir. Bu, diplomatik alanda Türkiye'nin elini güçlendirmiştir. Condoleezza Rice, "Bu son operasyon, mümkün olan en kısa sürede bitirilmeli. Şunu akılda tutmalıyız ki, bir taraftan teröristlerin yaptıkları işin durdurulması gerekirken, diğer taraftan da bölge istikrarsızlaştırılamaz." diyerek de, ABD'nin hassasiyetlerini dile getirmiştir.
- 22 Şubat 2008 günü Türkiye'de ziyaretlerde bulunan, içinde 2004'de ABD Başkanlığına aday olan John Kerry'nin de bulunduğu ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi Heyeti'nin başkanı Joe Biden de "İki ülke arasında menfaatlerimiz ve hedeflerimiz ortaktır." diyerek, harekat konusundaki desteklerini belirtmiştir.
Irak
- Cumhurbaşkanı Celal Talabani belirli bir süre açıklama yapmamış daha sonra ise PKK'yı terör örgütü olarak gördüklerini söyleyerek harekatın bu örgüt ile sınırlı olduğunu açıklamıştır. PKK'yı Kandil dağını terketmeye çağırmıştır.
- Irak Cumhurbaşkanı açıklama yapmazken, Irak Bölgesel Özerk Kürt Yönetimi lideri Mesud Barzani ise harekattan duyduğu memnuniyetsizliği belirtmiştir. "Gerçekleştirilen operasyonlar bize yönelik zorbalıktır." diyen Barzani, sorunun askeri yöntemlerle çözümünden yana olmadığını, Kürt yönetiminin de operasyonların bir tarafı olmadığını söylemiştir.
- Irak Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari ise, Cumhurbaşkanı Talabani'nin planlanan Türkiye ziyaretinin, durumun hassasiyeti nedeniyle şu an gerçekleşmeyebileceğini belirtmiştir.
Birleşik Krallık
- Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, yaptığı kısa açıklamada terörist saldırılar ve bu saldırılar sonucu ortaya çıkan can kayıplarından büyük üzüntü duydulduğunu söylemiş; fakat çözümün diplomatik yollarla olması ve harekatın mümkün olan en kısa sürede bitmesi gerektiğini belirtmiştir. Irak topraklarının Türkiye'ye yönelik saldırılarda üs olarak kullanılmasının önlenmesi için işbirliği çabalarının sürdüğünü vurgulayan sözcü, Türkiye'nin sivil halka zarar gelmemesi için azami çabayı göstermesini de istemiştir.
Rusya
- Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mihail Kamınin, yaptığı açıklamada, Rus hükümetinin gelişmeleri dikkatle izlediğini belirtmiş ve "Türkiye’yi itidalli olmaya davet ediyoruz." diye konuşmuştur. Sınır ötesi harekatın, T.C. Dışişleri Bakanı Ali Babacan’ın Moskova ziyareti sırasında Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile görüşmesinde de ele alındığını ifade eden Kamınin, konuşmasının sonunda "Başka bir ülkenin topraklarının terör eylemleri düzenlemek için kullanılmasına izin vermesinin vehametinin de az olmadığını vurgulamak isteriz." demiştir.
Almanya
- Almanya Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Martin Jaeger, operasyonu büyük endişeyle izlediklerini belirterek, Türk birliklerinin Irak'ta bulunmasının büyük bir istikrarsızlık riski oluşturduğunu söylemiştir.
Avustralya
- Avustralya Dışişleri Bakanı Stephen Smith:Türkiye'yi Irak'ın egemenliğine saygı göstermeye ve güçlerini bir an önce geri çekmeye çağırdı.
Uluslararası örgütlerin görüşleri
Avrupa Birliği
- Avrupa Birliği Ortak Dış Politika ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi ve Avrupa Birliği Konseyi Genel Sekreteri Javier Solana, Slovenya'da yaptığı açıklamada "Türkiye'nin kaygılarını anladıklarını, ancak harekatın en iyi yanıt olmadığını düşündüklerini" söylemiştir. Irak'ın toprak bütünlüğüne de değinen Solana, "Irak'ın toprak bütünlüğünün AB için çok önemli olduğunu" da belirtmiştir.
Birleşmiş Milletler
- Genel Sekreter Ban Ki-moon, terör örgütü PKK'nın Kuzey Irak'tan Türkiye'ye devam eden saldırılarını derhal durdurması gerektiği yönündeki çağrısını yineleyerek, sınırın iki tarafında da sivillerin can güvenliğinin korunmasının en önemli husus olduğunu da vurgulamıştır. "Türkiye'nin güvenlik endişesini anladığını, ancak iki ülke arasındaki sınırlara saygı gösterilmesi gerektiğini" belirten Güney Koreli Genel Sekreter, Türkiye ve Irak hükumetlerine iki ülke arasındaki sınırlarda barış ve istikrarın sağlanması için işbirliği yapmaları çağrısında bulunmuştur.
Basının yaklaşımı
Türk basınının yaklaşımı
Hürriyet
- Gazete, haberi "Karakışta Güneş Doğdu" sürmanşetiyle vermiş; sürmanşetin altında ise "Türk askeri Kuzey Irak’a karadan girdi. Harekata Şehit Onbaşı Kasım Aksoy’un 3 yaşındaki kızı Güneş’in adı verildi. PKK’nın lider kadrosu panik halinde güneye kaçıyor." ifadesini kullanmıştır.
- Hürriyet'in başyazarı Oktay Ekşi 23 Şubat 2008 tarihli köşeyazısında "... herkes bilmektedir ki bu harekatla PKK’nın varlığı sıfıra inecek değildir. Ama bu harekat Türk Silahlı Kuvvetleri’nin sillesinin ne kadar ağır olduğunu hatırlatmak yönünden yararlı ve gereklidir." demiştir.Oktay Ekşi, Hürriyet, 23 Şubat 2008, "Sadece PKK değil" [1]
Sabah
- "Yastan Cepheye" başlığıyla, haberi manşetten veren gazete; "9 yıl sonra Mehmetçik Kuzey Irak’a karadan girdi. Harekatı 15 gün önce eşini kaybeden Korgeneral Kalyoncu yönetiyor." diye yazmıştır.
Milliyet
- Haberi Milliyet de manşetten vermiş ve "Terör Yuvasına Kış Baskını" manşetiyle çıkmıştır. "Kuzey Irak’a giren Türk birlikleri PKK’lılarla sıcak temas sağladı. 44 terörist etkisiz hale getirilirken 5 askerin şehit olduğu açıklandı. Genelkurmay hedefleri temizleyip en kısa sürede döneceğiz açıklamasını yaptı." ifadesiyle durumu özetlemiştir.
Zaman
- "Bin terörist namlunun ucunda" manşetini kullandığı birinci sayfasında, "Terör örgütünü imha etmek için Irak’ın kuzeyine kara harekatı başlatan TSK, yaklaşık bin teröristin barındığı Hakurk üçgenini adım adım tarıyor. Sınırdan yaklaşık 20 kilometre içeriye giren askerlere F-16'lar da destek veriyor." diye belirtmiştir.
Vatan
- "Şehitlerin İntikamı" sürmanşetinin altında, "44 PKK’lı öldürüldü, 5 şehit" manşetine yer vermiştir. Haberin girişinde ise "Kuzey Irak'taki PKK yuvalarını 2 aydır havadan vuran TSK kimsenin beklemediği bir anda kara harekatı başlattı ve ilk 24 saatte 44 PKK'lıyı etkisiz hale getirdi." diye belirtmiştir.
Cumhuriyet
- "Kuzey Irak'a giren TSK, baharı beklemeden terör örgütüne yönelik hava destekli operasyon başlattı" diyerek, "Karadan kuşatma" manşetini atmıştır.Cumhuriyet, 23 Şubat 2008, "Birinci sayfa" [2]
