Türkçe Bilgi: Hasan Hayrullah Efendi

Hasan Hayrullah Efendi (d. İstanbul 1834 - ö. Taif 1898) Osmanlı Devleti'nde 1874-1877 yılları arasında iki kez şeyhülislamlık yapmıştır. Sultan Abdülaziz'i tahttan indiren hükümet darbesini yapanların arasında yer almıştır. Hasan Hayrullah Efendi 1834 yılında İstanbul'da doğdu. Huzur Dersleri mukarrirlerinden Malatyalı Muhammed Feyzi Efendi'nin oğludur 1862 yılında Anadolu, 1870 yılında ise Rumeli Kazaskeri oldu. 11 Haziran 1874 tarihinde ilk olarak şeyhülislam oldu. Görevde 40 gün kaldı. İkinci defa göreve getirilişi 12 Mayıs 1876 tarihinde oldu. Göreve gelişinden iki hafta sonra 30 Mayıs 1876 tarihinde Abdülaziz'in tahttan indirilişine fetva vererek, Midhat Paşa'nın liderliğini yaptığı 30 Mayıs 1876 Darbesi'nde yer aldı. Bundan 3 ay sonra da 31 Ağustos 1876 tarihinde V. Murat'ın tahttan indirilmesine fetva verdi. II. Abdülhamit döneminde 1 yıla yakın bir süre daha şeyhülislamlık görevini sürdürdü. Ancak II. Abdülhamit, 2 padişahı tahttan indirmiş bu şeyhülislamı kendisine tehdit olarak gördü ve 26 Temmuz 1877 tarihinde onu Hicaz'ın Taif kentine sürgüne gönderdi. Hasan Hayrullah Efendi Taif'te sürgündeyken padişah Abdülaziz'i öldürmekle suçlanarak, 27-29 Haziran 1881 tarihleri arasında II. Abdülhamit'in emriyle sarayın bahçesinde kurulan Yıldız mahkemesinde gıyabında yargılandı. Aralarında Midhat Paşa'nın da bulunduğu diğer sanıklarla birlikte idama mahkum edildi. Cezası diğer sanıklarla birlikte Taif'te sürgüne çevrildi. Böylece Hasan Hayrullah Efendi ömrünün geri kalan kısmını Taif'te geçirdi. 1898 yılında orada öldü.

Kaynaklar

Vikipedi

Hasan Hayrullah Efendi

Hasan Hayrullah Efendi Hakkında Detaylı Bilgi

Kaynaklar

Kaynaklar

Görüşler ve Yorumlar