Kayseri, Pazarören yakınında küçük bir köyde doğdu. Bir toprak davasından cezaevine düşen babası içerde ölünce annesi yirmi yaşlarında dul kaldı. Zor yaşama koşullari içinde çocukluğunu yaşayamadı. Pazarören Köy Enstitüsü`ne girişi kurtuluş oldu. Çalışkan bir öğrenciydi. Hasanoğlan Yüksek Köy Enstitüsü`ne girdi Pazarören`den sonra. Bitirme tezi Kömagil Köyü`nde Giyim`di. Yüksek Köy Enstitüsü`ne çıkardığı "Köy Enstitüsüne" dergisine yazdığı Elif Teyze adlı yazı, köy kadınının ve kadınlarımızğı çilesini dile getiren çarpıcı gerçekleri sergiliyordu. Hasan Ali-Kenan Öner Davası sırasında karşı tarafça suçlanan bir yazı oldu.
Yüksek Bölümü bitirince Mehmet Başaran`la nişanlandı. Başaran yedek subay okulundan çavuş olarak çıkarılınca üç yıl onu bekledi. Kaynarca köyünde ilkokul öğretmeni olarak çalıştı. Sonra Balıkesir Havran-Edremit ilkokullarında öğretmenlik yaptı. İstanbul Erenköy Kız Lisesi`nde müdür yardımclığı görevini yaptığı sırada başası ödüllendirilerek bir yıllığına Londra`ya gönderildi. Buradan İngiltere eğitimi üzerine gözlemlerini ve izlenimlerini İmece dergisine yazdı. Elif Teyze`yle başlayan yazarlığı gizli yazarlık olarak sürmüştü.
Hatun Başaran`ın meslek hayatı başarıyla sürerken, özel hayatı acılar içinde geçti. İlk kızı Filiz Başaran` kalbinde bir delikle doğmuştu. Açık kalp ameliyatı geçirdi. İkinci kızı Deniz, İktisat Fakültesini bitirdi. O zamanlar olaylı yıllardı. Kızı Deniz, bir devrimci grubun üyesiydi ve yaşamına intihar ederek son verdi. Hatun Başaran bu olaydan çok etkilendi; kızının ölümünden yedi yıl sonra, 1997`de akciğer kanserinden öldü. Ölümünden sonra günlüklerinin kanserle savaştığı dönemi anlatan bölümü eşi tarafından Can Evimde Mor Isırgan adlı kitapta yayımlandı.
