Johann Heinrich Barth (/bɑːrθ, bɑːrt/; Almanca: [baɐ̯t]; 16 Şubat 1821 - 25 Kasım 1865) Afrika'da keşifler yapmış Alman kaşif ve bilim insanı.
Barth, Afrika'yı keşfeden en önemli Avrupalı kaşiflerinden biri olarak kabul edilmektedir. Seyahatlerinden önce bilimsel hazırlıklar yapan Barth, Afrika dillerini öğrenmişti ve Arapça konuşup yazabilmekteydi. Onu diğer kaşiflerden ayıran bu özellikleri, kültürlerin ayrıntılarını özenle belgelediğini göstermektedir. Halkların sözlü tarihini anlayan ilk Avrupalılardan olan Barth, bölgenin sözlü tarihiyle alakalı pek çok bilgi toplamıştır. Beş yıllık seyahati sırasında (1850-1855) Afrikalı hükümdarlar ve bilginlerle dostluklar kurmuştur. İki Avrupalı arkadaşının ölümünün ardından Afrikalıların yardımıyla keşif gezisini tek başına tamamlamıştır. Daha sonra, seyahatlerinin beş ciltlik bir kaydını hem İngilizce hem de Almancada yazıp yayınlamıştır. Eserleri günümüzde dahi çok kıymetli kabul edilmektedir.