Türkçe Bilgi: Helmuth Theodor Bossert

Helmuth Theodor Bossert (11 Eylül 1889, Landau, Almanya-5 Şubat 1961, İstanbul, Türkiye), dilbilimci ve arkeolog. Güneydoğu Anadolu'da bir Geç Hitit kalesi olan Karatepe'de kazılar yaparak Hitit hiyeroglif yazısının okunmasını sağlayan iki dilli yazıtlar bulmuştur. Heidelberg, Strasburg, Freiburg ve Münih üniversitelerinde öğrenim gören Bossert, 1913'te Freiburg'daki Albert-Ludwig Üniversitesi'nde doktorasını tamamladı. Freiburg Müzesi'nde asistan olarak çalışmaya başladı. I. Dünya Savaşı'ndan sonra Girit yazısının ve Hitit hiyeroglifinin çözümü konusunda çalışmalar yaptı. 1919-34 arasında Berlin Üniversitesi'nde Yakındoğu dilleri ve kültürleri dersleri verdi. Bu dönemde Avrupa halk sanatlarından eski Girit uygarlığına kadar değişik konularda on beşe yakın kitap yayımladı. 1933'te Türkiye'ye giderek Almanların Boğazköy'de yaptıkları kazılara Bavyera Bilimler Akademisi adına katıldı. Nişantaş kaya yazıtındaki hiyeroglifi ve Yazılıkaya kabartmalarını inceledi. 1934'te İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'ne profesör olarak atandı ve daha sonra kürsüye dönüşen Arkeoloji Enstitüsü müdürlüğüne getirildi. 1942-59 arasında Eski Önasya Dilleri ve Kültürleri Kürsüsü başkanı olarak görev yaptı. II. Dünya Savaşı çıkınca Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi Almanyası'na dönmedi. 1947'de de Türk vatandaşlığına geçti. Bossert, 1946'da Osmaniye'nin Kadirli ilçesindeki Karatepe'de Halet Çambel ve Uluğ Bahadır Alkım'la birlikte araştırmalara girişti. 1947'de başlayan kazı çalışmalarına 1952'ye değin Bossert, 1952'den sonra da Çambel başkanlık etti. Bossert, Karatepe'de hem Fenike yazısı, hem Hitit hiyeroglifiyle yazılmış çift dilli (bilinguis) yazıtlar buldu; bilinen Fenike dilinin yardımıyla Hitit hiyeroglifini çözdü. Onun bu başarısı, o güne değin okunamayan yüzlerce belgenin okunabilmesini sağladı. Bossert, Türkiye'deki bilimsel arkeoloji eğitiminin önceliğini yaptı. Araştırmaları ve yayınlarıyla olduğu kadar, bilim adamları yetiştirerek de arkeolojiye katkıda bulundu. Çok üretken bir bilim adamı olan Bossert 34 kitap ve 107 makale yayımlamıştır. Türk Halk Sanatı adını vermeyi düşündüğü bir kitabı da ölümüyle yarım kalmıştır. Bazı yayımları * Altkreta, Kunst und Kunstgewerbe im Ägäischen Kulturkreis (1921; Eski Girit, Ege Kültür Çevresinde Sanat ve El Sanatları) * Volkskunst in Europa (1926; Avrupa'da Halk Sanatı) * Geschichte des Kunstgewerbes aller Völker und Zeiten (1928-35, 6 cilt; Bütün İnsanlığın ve Bütün Dönemlerin El Sanatları Tarihi) * Santas und Kapapa, Neue Beiträge zur Entzifferung der kretischen und hethitischen Bilderschrift (1932; Santas ve Kapapa, Girit ve Hitit Hiyeroglif Yazısının Çözülmesine Yeni Katkılar) * Altanatolien (1942; Eski Anadolu) * Karatepe, Yeni Bir Eti Harabesi (1945; Halet Çambel ile birlikte) * Karatepe, Kadirli ve Dolayları (1947; Uluğ Bahadır Alkım'la birlikte) * Karatepe'de Bulunan Fenike - Eti Bilinguisleri (1948) * Die Ausgrabungen auf dem Karatepe (1950; Karatepe Kazıları) * Altsyrien (1951; Eski Suriye)

Kaynaklar

Vikipedi

Helmuth Theodor Bossert

Helmuth Theodor Bossert Hakkında Detaylı Bilgi

Kaynaklar

Görüşler ve Yorumlar