Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

I. Selevkos Nikator

Kısaca: I. Selevkos ya da Selevkos I (diğer kuşaklar için Nikator soyadını almıştır) Yunanca: Σέλευκος Νικάτωρ (d. MÖ 358-ö. MÖ 281) Büyük İskender'in Makedon kumandanı. İskender'in ölümünden sonra başlayan Diadoki Savaşları'nda Selevkos, Selevkos hanedanını ve Selevkos İmparatorluğu'nu kurmuştur. Krallığı İskender'den sonra kurulan devletler arasında Roma yayılmasına karşı en uzun süre direnen ülkelerden biridir. Mısır'daki Ptolemi Krallığı Selevkosların çöküşünden sonra 34 yıl daha dayanabilmiştir. ...devamı ☟

I. Selevkos ya da Selevkos I (diğer kuşaklar için Nikator soyadını almıştır) Yunanca: Σέλευκος Νικάτωρ (d. MÖ 358-ö. MÖ 281) Büyük İskender'in Makedon kumandanı. İskender'in ölümünden sonra başlayan Diadoki Savaşları'nda Selevkos, Selevkos hanedanını ve Selevkos İmparatorluğu'nu kurmuştur. Krallığı İskender'den sonra kurulan devletler arasında Roma yayılmasına karşı en uzun süre direnen ülkelerden biridir. Mısır'daki Ptolemi Krallığı Selevkosların çöküşünden sonra 34 yıl daha dayanabilmiştir. Kariyerinin başlangıcı ve güçlenmesi Selevkos I, Orestisli Antiokus'un oğludur., Makedonyalı III. Filip'in ve Laodis'in generallerinden biridir. MÖ 333 yılında, yirmi üç yaşındayken, Büyük İskender'in Asya seferine giden ordusuna katıldı ve MÖ 326 yılındaki Hint Seferinde ünlendi. MÖ 324 yılında Apama ile evlendi ve ondan dört çocuğu oldu: İki kız Apama ve Laodis ve iki oğlan Antiokus ve Akaeus. MÖ 323 yılında Makedon İmparatorluğu bölündüğünde (Babil Taksimatı), Selevkos Perdikas'ın ordusunda binbaşı ya da chiliarch görevindeydi. Daha sonraları, Selevkos MÖ 321 yılında Mısır'a yapılan başarısız seferin ardından Perdikas'ın öldürülmesinde rol oynayacaktı. İkinci taksimatta, Triparadisus'ta (MÖ 321), Selevkos'a Babil satraplığı verildi. MÖ 316'da Antigonus kendisini tüm doğu eyaletlerinin hükümdarı ilan edince, Selevkos kendisini tehdit altında hissetti ve Mısır'a kaçtı. Antigonus'a karşı diğer Makedon komutanların başlattığı savaşta Selevkos aktif olarak Ptolemi ile işbirliğine girişti ve Ege Denizi'ndeki Mısır donanmasını yönetti. MÖ 312 yılında Ptolemi'nin kazandığı Gazze Savaşı sonucunda Selevkos doğuya gitti. Babil'e dönüşü resmi olarak Selevkos İmparatorluğu'nun kuruluşu sayılır. Babil Hükümdarı Selevkos, İran'ı, Elam'ı ve Med Bölgesi'ni Antigonus'un komutanlarından aldı. MÖ 311 yılında Antigonus'un oğlu Demetrius'un Babil'e düzenlediği saldırı ve yağma bile Selevkos'un güçlenmesini engelleyememiştir. Dokuz yıl içinde (MÖ 311-MÖ 302) Antigonus'un batıyı işgal ettiği süre içinde, Selevkos İskender İmparatorluğu'nun Seyhun ve İndus Nehirlerine kadar olan tüm doğu bölgelerini ele geçirdi. MÖ 305'te, Makedon kraliyet ailesinin çöküşünün ardından, Selevkos, diğer dört Makedon komutan gibi basileus yani kral sıfatını eline geçirdi. Dicle kıyısındaki Selesya şehrini de başkenti ilan etti. == Selevkos Devleti'ni Kurması Hindistan MÖ 305 yılında Selevkos I Nikator,

Hindistan

'a gitti ve İndus Nehri'ne kadar olan bölgeyi işgal etti. Bunun sonucunda Maurya hükümdarı Çandragupta Maurya ile mücadeleye girişti. Yunan tarihçi Appian'ın anlatımıyla: :"Her zaman komşu ülkeleri bekleyen, ordusu güçlü ve konseylerde ikna edici Selevkos, Mezapotamya, Ermenistan, Kapadokya, İran, Baktiriya, Arabistan, Topurya, Sogd, Anakosya, Hırkanya ve İndus Nehri'ne kadar Büyük İskender'in ele geçirdiği tüm bölgeleri ele geçirdi. İmparatorluğun sınırları İskender'den sonraki en geniş alana yayıldı. Frigya'dan İndus'a kadar olan tüm bölgeler Selevkos'a bağlıydı. İndus'u geçti ve nehrin kıyısında oturan Hintlilerin kralı olan Çandragupta ile savaştı. Ardından birbirlerini anlamaya başladılar ve iki millet dost oldu." Pek çok tarihçi Selevkos'un hedeflerine ulaşamadığını düşünmektedir. İki lider en sonunda bir anlaşmaya vardı ve M.Ö. 305 yılında uygulamaya kondu. Selevkos büyük miktarda bir toprak parçasını 500 fil karşılığında Çandragupta'ya verdi. Bu filler Hintlilerle yaptığı savaşlarda ona büyük zaiyat verdirmişti. Strabo'ya göre verilen topraklar İndus Nehri'ne komşu topraklardı. Yunan tarihçi Strabo: :"Hintliler İndus'un yakınındaki ülkeleri ele geçirdi. Bu ülkeler eskiden Perslere ait idi: İskender bu bölgeleri onlardan almış ve kendi yerleşimlerini oraya kurmuştu; ancak Selevkos Nikator buraları bir evlilik antlaşması sonucu Çandragupta'ya beş yüz fil karşılığında verdi." Günümüzde Selevkos'un bahsedilenden daha fazla bölge verdiğine inanılmaktadır. Günümüz güney Afganistan'ında ve Pers topraklarının bazı bölgeleriyle İndus'un batısında arkeolojik kazılar sonucu Maurya etkisi görülmektedir. Günümüz güney Afganistan'ındaki Kandahar kentinde bulunan Asoka Fermanları bunu kanıtlayan örneklerden sadece bir tanesidir. Bazı yazarlar bunun Büyük Plinius'nin abartmasından kaynaklandığını öne sürmektedirler. Tarihi yazıtlardaki "

Hindistan

" tabiri günümüzdeki

Hindistan

'a nazaran daha geniş bir bölgeyi ifade ediyordu: :"Coğrafyacıların büyük kısmı,

Hindistan

'a İndus Nehri'nin oluşturduğu sınırlar içinde bakmamaktadırlar. Genel olarak o bölgeyi dört satraplığa ayırmışlardı. Bunlar; Gedrosya (günümüz Belucistan'ı), Arakosya, Aria ve Paropamisadae bölgeleri idi. Aslında Kabil Nehri, bu coğrafyacıların tanımladığı

Hindistan

'ın sınırlarını oluşturuyordu. Bunlara rağmen, bahsedilen bölge diğer yazarlara göre Arii bölgesi olarak tanımlanmıştı." Ayrıca Arrian'ın metinlerinde Megasthenes'in satrap Sibyrtius'la Arakosya'da yaşadıkları belirtilmektedir. Buradan Çandragupta'yı ziyaret amacıyla

Hindistan

'a gitmiştir. Arakosya'nın Maurya kontrolü altında olduğu fikrini inkar etmiştir: :"Megasthenes Arakosya satrabı Sibyrtius ile birlikte yaşamaktadır ve sıklıkla Hintlilerin kralı Çandragupta'ya yaptığı seyahatlerden bahseder." Bununla beraber, genel kanı Arakosya ile birlikte üç eyaletin de Maurya İmparatorluğu kontrolu altına geçtiğini kabul edilir. Anlaşmayı güçlendirmek için, ayrıca (Epigamia) Selevkos'un kızının dahil olduğu Hintlilerle yunanlılar arasında bir müttefik evliliği yapılmıştır. Bu evlilikle oluşturulan müttefikliğe ek olarak, Selevkos Megasthenes'i Maurya başkenti Pataliputra'ya (günümüz Bihar Bölgesi'ndeki Patna şehri) elçi olarak atamıştır. İki hükümdar iyi anlaşıyorlardı. Antik kaynaklardan alınan bilgilere göre anlaşmayı takiben Çandragupta Selevkos'a afrodisiak da dahil olmak üzere çeşitli hediyeler göndermiştir. Gaius Plinius Secundus'un açıklandığına göre, Selevkos Maurya İmparatorluğu'ndaki pek çok elçisinden kuzey

Hindistan

hakkında bilgi toplamıştır: :"Ülkenin diğer bölgeleri (İskender'in seferi sonunda ulaşılan en uzak bölge olan Hydaspes'in ötesindeki) Selevkos I Nikator tarafından keşfedildi ve araştırıldı. :* oradan (Hydaspes) Hesudrus'a kadar 168 mil :* Hesdrus'tan Iomanes nehrine kadar: bazı belgeler 5 mil daha eklemiştir :* Iomanes'den Ganj Nehri'e 112 mil :* Ganj'dan Rhadopha'ya 119 mil, bazıları ikisi arasında en azından 325 mil olduğunu belirtir. :* Rhadopha'dan Calinipaxa'ya (büyük bir şehir) 167 mil ve yarım mil, diğerleri ikisi arasında 265 mil olduğunu savunur. :* Ve Iomanes ile Ganj'ın birbirine karıştığı yere kadar 225 mil, bazıları buna 13 mil daha ekler :* Birleşim noktasından da Palibotta şehrine kadar 425 mil :* Ve Ganj'ın denize döküldüğü yere kadar 638 mil." Selevkos

Hindistan

'da kaldığı süre zarfında para bastırmıştır.

Hindistan

'da bulunan paralar kayda değer bir kısmı Selevkos adına

Hindistan

standartlarında basılmıştır. Bu paralar onu "Basileus" ("Kral") olarak gösterir ve MÖ 306 yılında basıldığı düşündürmektedir. Bazıları ayrıca Selevkos ile birlikte oğlu Antiokus'u da kral olarak göstermektedir, ki bu da MÖ 293 yılını ima etmektedir. Bu tarihten sonraya rastlayan hiçbir Selevkos parasına

Hindistan

'da rastlanmamıştır. Bu durum batı

Hindistan

'ın Antiokus döneminde veya ondan hemen sonra Çandragupta tarafından geri alındığını teyit etmektedir.

Küçük Asya

MÖ 301'de

Küçük Asya

'da Lisimakus'a katıldı ve İpsus Savaşı'nda birleşik kuvvetler Antigonus'u yendi. Bunu imparatorluğun yeniden bölünmesi takip etti. Selevkos bu bölünme sonucu imparatorluğuna Suriye'yi ve

Küçük Asya

'daki birkaç bölgeyi de kattı. MÖ 300'de -Apama'nın ölümünden sonra- Selevkos Demetrius Poliorcetes'in kızı olan Stratonis ile evlendi. Stratonis'den Fila adlı bir kız sahibi oldu. MÖ 294'te Stratonis üvey oğlu Antiokus ile evlendi. Bu evliliğe oğlunun aşkından öleceğini sanan Selevkos'un önayak olduğu da bildirilmiştir. Suriye'nin coğrafi konumu ona Akdeniz'e açılma fırsatı verdi ve o da imparatorluğunun başkenti olacak olan Antakya şehrini kurdu. Dicle nehri üzerindeki Selesya şehir doğu eyaletleri için başkent olmayı sürdürdü. MÖ 293 civarında oğlu Antiokus'u ikinci kral olarak atadı. İmparatorluğun geniş toprakları iki yönetici olmasını zorunlu kılıyordu. Selevkos hakkında rivayet edilir ki "çok az sayıda prens şehir kurma tutkusuyla yaşar. Bilindiği kadarıyla dokuz Selesya, on altı Antakya ve altı Laodicea kurmuştur.". Demetrius'un MÖ 285 yılında ele geçirilmesi Selevkos'un prestijini artırdı. Lisimakus'un Agatokles'i öldürmesi ve gözden düşmesi üzerine Selevkos eline son düşmanını da yok etme kozunu verdi. Batıdaki arabuluculuğu Mısır kralı Mısırlı Ptolemaios II'ye muhalefette bulunan Ptolemaios Keraunos tarafından istendi (MÖ 285). Ptolemaios Keraunos Lisimakus tarafından esir tutulmaktaydı ve Lisimakus ile Selevkos arasında savaş başladı. Lidya'daki Korupedyon Savaşı'nda Selevkos Lisimakus'u öldürdü (MÖ 281). Selevkos Mısır haricindeki tüm İskender İmparatorluğu topraklarını elinde bulunduruyordu ve Makedonya ile Trakya'ı da almak istiyordu. Asya'yı Antiokus'a bırakıp Makedonya krallığını eski büyüklüğüne çıkarmayı amaçlıyordu. Bu amaçla sefere çıktı; ancak yeni Gelibolu yarımadasına geçmişken Ptolemiaos Keraunos tarafından MÖ 281 yılında Lisimakya şehri yakınlarında suikaste uğradı ve hayatını kaybetti. == Ayrıca bakınız == * Zeugma == Dış bağlantılar == * Selevkos hanedani jenolojisi * Seleucus I Nicator Mahlon H. Smith tarafından hazırlanmış tarihsel kaynalar eserinde madde * İngilizce Vikipedi "Seleucus I Nicator" maddesi (tarih 26 Temmuz 2008)

İleri okumalar

* Grainger, John D. (1993) "An Empire Builder—Seleukos Nikator", History Today, Cilt:43, Sayı:5., say.:25–30. * Grainger, John D. (1990) Seleukos Nikator: Constructing a Hellenistic Kingdom. New York: Routledge, (ISBN 0-415-04701-3).

Kaynaklar

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

MÖ 281
6 yıl önce

Korupedyon Muharebesi sonucu Selevkos, Lisimahos'u yendi. Pontus Krallığı kuruldu (dağılışı 62). I. Selevkos Nikator, Büyük İskender'in Makedon kumandanı...

M.í–. 281, Korupedyon Savaşı
MÖ 312
6 yıl önce

Muharebesi gerçekleşti. Büyük İskender'in generali I. Selevkos Nikator ordusuyla Babil'e yürüdü. Bu olay Selevkos Çağı'nın birinci yılı kabul edilir. Roma şehrinde...
Cyrrhus, Suriye
2 yıl önce

Kyrrhos (Yunanca: Κύρρος Kyrrhos), Suriye'nin kuzeyinde yer alan I. Selevkos Nikator tarafından kurulan antik bir kenttir. Şehir, Türkiye sınırına yakın...
Titus Tüneli
2 yıl önce

ağzında ve bir iç liman olarak MÖ 300'lü yıllarda I. Selevkos Nikator tarafından kurulan, kurucusu Nikator adıyla anılan tarihi kentin liman bölümüne bakmaktadır...
MÖ 250
6 yıl önce

toplandı. Lilybaeum Kuşatması başladı. Ariobarzanis, Pontus kralı Erasistratos, Yunan anatomist ve I. Selevkos Nikator'un kraliyet doktoru (d. MÖ 304)...
I. Çandragupta
6 yıl önce

da ordusunu daha güçlü yapıyordu. Büyük İskender'in varisi olan I. Selevkos Nikator'a karşı savaşı kazandı. Bu durum Hindistan'ı Asya'da daha güçlü duruma...
Zeugma
2 yıl önce

Zeugma, MÖ 300 civarında Büyük İskender'in generallerinden Selevkos I Nikator tarafından kurulmuş bir antik şehirdir. Bugün, Gaziantep ilinin Nizip ilçesine...

Zeugma, Antakya, Büyük İskender, Gaziantep, Mozaik, Nizip, Roma İmparatorluğu, Tarih, Taslak, Çin, Gaziantep Müzesi
I. Ptolemaios
6 yıl önce

taşımaya başladılar. Buna karşılık veren Kassandros, Lysimakhos ve I. Selevkos Nikator'da kendilerinin kral olduğunu bildirdiler. MÖ 306'nın kışında Kıbrıs'ta...