İbn Ahi Hizam

Kısaca: Hüneyn ibn İshak'ın Bizans baytarlarının çalışmalarından faydalanarak bir eser yazdığı bildirilmekteyse de, bugün bu eser elimizde bulunmadığından denilebilir ki veteriner hekimliği ve hatta at terbiyesine ilişkin en eski Arapça eser, 9. yüzyılda yaşayan ve Abbâsî Halifesi Mütevekkil'in imrahoru olan Yakub ibn Ahî Hizâm el-Huttalî'nin Kitâbü'l-Hayl ve'l-Baytara'sıdır (At ve Baytarlık). ...devamı ☟

Hüneyn ibn İshak'ın Bizans baytarlarının çalışmalarından faydalanarak bir eser yazdığı bildirilmekteyse de, bugün bu eser elimizde bulunmadığından denilebilir ki veteriner hekimliği ve hatta at terbiyesine ilişkin en eski Arapça eser, 9. yüzyılda yaşayan ve Abbasi Halifesi Mütevekkil'in imrahoru olan Yakub ibn Ahi Hizam el-Huttali'nin Kitabü'l-Hayl ve'l-Baytara'sıdır (At ve Baytarlık). İbn Ahi Hizam, Türk asıllı olabilir; Abbasi Sarayı'nda Türklerin önemli görevler üstlenmeleri ve atçılıkta diğer milletlerden ilerde bulunmaları bu olasılığı arttırmaktadır.

1536'dan önce Türkçe'ye de çevrilen ve Osmanlılar tarafından yoğun bir biçimde kullanılan Kitabü'l-Hayl ve'l-Baytara, bir Giriş ile 30 bölümden oluşmuştur; Giriş'te atın öneminden, at beslemenin ve tımar etmenin büyük sevaplarından ve yararlarından uzun uzun bahsedilmiş ve sonra atların dişleri, iyi atların nitelikleri, at, katır ve eşeğin donları, atların kısımları, terbiye edilmeleri, yarış atlarının yetiştirilmesi, doğuştan gelen veya sonradan oluşan kusurları, baştan ayağa doğru atlarda oluşan hastalıklar ve tedavileri gibi konular ayrıntılı olarak anlatılmıştır. Eser'in Otuzuncu Bölüm'ü diğer evcil hayvanlardan deve, sığır ve koyun hastalıkları ile tedavilerine ayrılmıştır.

Yakub ibn Ahi Hizam, sonraki dönemlerde atbilim ve veteriner hekimlik alanlarında büyük bir otorite olarak kabul görmüş ve Ortaçağ İslam Dünyası'nın önde gelen araştırmacılarından İbnü'l-Avvam ile Bedrüddin İbnü'l-Münzir el-Baytar'ı büyük ölçüde etkilemiştir.

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.