``Ebu`1-Fida İsmail İmadu`d-Din ibn Ömer ibn Kesir İbn Davud ibn Kesir el-Dımaşki el-Kureyşi``, Şam yakınlarındaki Busra`ya bağlı Micdel veya Mecdel köyünde Hicri 701 (Miladi 1301) yılı civarında dünyaya geldi. ``el-Bidaye ve`n-Nihaye`` isimli eserinde belirttiğine göre, babası hicri 703 senesinde vefat ettiği zaman kendisi üç veya dört yaşlarındaydı, ailesi ile birlikte yedi yaşlarında Şam`a yerleşmiş, İsmail İbn Kesir`in yetişmesinde ağabeÂyi Abdülvehhab`ın etkisi büyük olmuştur. İlk dini bilgileri aile yuvasında almış olan ibn Kesir, daha sonra Burhaneddin el-Fezari, Kemaleddin İbn Kadi Şihne, Kasım ibn Asakir, İshak İbn Amidi, Muhammed İbn Zinad, İbn er-Rabi ve ibn Teymiyye gibi devrinin ünlü bilginlerinden tefsir, hadis öğrenmiştir. Genç yaşta eserler yazmaya başlayan ibn Kesir, "Tekzib el-Kemal" adlı eserin müellifi el-Mizzi`nin derslerine devam etmiş ve onun kızıyla evlenerek damadı olmuşÂtur. Bilahare Karafi, Debbusi, Uranı ve Huteni gibi bilginlerden icazet almıştır. Uzun yıllar Şam`ın ünlü medreselerinde dersler vermiş daha sonra Hecibiye Medresesi müderrisliğine tayin edilmiştir. Subki`nin vefatından sonra da meşhur Eşrefiyye Dar`ül-Hadisi hocalığına geçmişÂtir. Yetiştirdiği sayısız öğrenciler arasında; İbn Hacer gibi büyük hadis bilginleri, Şihabüddin ibn Hicci, Hafız Ebu`l-Mehasin el-Hüseyni gibi o devrin meşhur alimleri de bulunmaktadır.
Ömrünün sonlarına doğru gözlerini kaybetmiş olan İbn Kesir, Hicri 774 (Miladi 1373) senesi Şaban ayının 26. perşembe günü 74 yaşında iken Şam`da vefat etmiştir.
Eserleri
ibn Kesir, yalnızca bir tarihçi değil,aynı zamanda büyük bir fıkıh ve hadis bilginidir. Bu bakımdan islam düşüncesinin tarih, fikıh, hadis ve tabakat konularında çok değerli ve orijinal eserler telif etmiştir. Başlıca eserleri şunlardır:- el-Bidaye ve`n-Nihaye fi`t-Tarih: Genel tarih niteliğinde olan bu eser, kainatın yaratılışından başlayarak ibn Kesir`in hayatının son günleÂrine kadar geçen olayları anlatır.
- el-Bais`ül-Hasis Şerh İhtisar Ulum`il-Hadis: İbn Salahın Ulum`ül-Hadis isimli eserinin özetidir.
- et-Tekmil fı`Ma`rifeti`s-Sikat ve`d-Duafa ve`1-Mecahil: Hadisteki güvenilir, zayıf ve bilinmeyen raviler ile ilgili önemli bir eserdir.
- el-Hedyü ve`s-Sünen fi. Ahadisi`l-Mesanid ve`s-Sünen: Camiü`l-Mesanid diye de bilinen bu eser, Ahmed İbn Hanbel`in Müsned`i, Bezzar, Ebu Ya`la ve İbn Ebu Şeybe`nin eserleriyle Kütüb-i Sitte`yi birÂleştirerek bölümlere göre tanzim eder.
- Ehadisu`t-Tevhid ve`r-Redd Ala`ş-Şirk: Tevhid ve şirk konusunÂdaki hadisleri inceler.
- el-İctihad fi Talebi Fadailil-Cihad: Cihadla ilgili konuları incelemiştir.
- Tabakatu`ş-Şafiiye: Şafii fakihlerin hayatından bahseder.
- Edillet`üt-Tenbih fi Fıkhi`ş-Şafiiyye: Şafii fıkhına dair konuları ele alır.
- Menakıbu İmam eş-Şafii: İmam Şafii`nin menakibinden bahseÂder.
- el-Ahkam ala Ebvabi`t-Tenbih: Fıkhın ahkamından bahseden bu eserini tamamlayamamıştır. Sadece hacc bahsine kadar olan kısmı incelemiştir. Tefsirinde bu eserine pek çok atıflar yapmaktadır.
- Müsnedu`ş-Şeyhayn: Hz. Ebu Bekir ve Hz. Ömer`in Müsnedlerini ele alır.
- Muhtasar íbnu`l-Hacibın: İbn Hacib`in bir eserinin muhtasarıÂdır.
- Şerhu`l-Buhari: Tamamlanamamış olan bu eser, İmam Buhari`nin Sahih`inin şerhidir.
- Fedailu`l-Kur`an: Kur`an`ın faziletlerine dair olan bu eser, tefÂsirinin sonunda yer almakta olup, Kur`an`m faziletlerini anlatmaktaÂdır.
- Tefsir`ül-Kur`an-Azim: Rivayet tefsirlerinin en muteberlerinÂden birisidir. İbn Kesir, gerçek anlamda bir rivayet tefsiri olan bu eseriÂne, zaman zaman dirayet tefsirlerinden alıntılar yapmış ve bazen kendi görüşlerini de eklemiştir.
