İmpedans
Alm. Impedanz (f), Fr. Impèdance (f), İng. Impedance. Bir alternatif akım devresinin toplam direnci. Fizikte Z harfi ile gösterilir. İmpedans akıma karşı gösterilen zorluktur. Büyüdükçe akım azalır. Bir alternatif akım devresindeki efektif akım şiddeti Ie, efektif potansiyel farkı Ve ise bu devrenin Z impedansı:Direnç, self ve kapasitenin seri bağlı olduğu bir alternatif akım devresi:
Alternatif akım devresindeki birbirine serî olarak bağlı bulunan rezistansın direnci R, indüksiyon bobininin özindüksiyon katsayısı (selfi) L, kondansatörün kapasitesi (sığası) C ise, impedansın alacağı değer:
XL = wL = 2pfL (indüktif reaktans)
Xø = 1/ (w.)=1/(2 pf.ø) (kapasitif reaktans)
X = XL - XC (reaktans)
w = 2pf (açısal frekans)
şeklinde sembolize edilecek olursa, impedans:
şeklinde ifade edilebilir. Alternatif akımın frekansı f olduğuna göre bir indüktörün XL = wL reaktansı, hem indüktans ile hem de frekans ile orantılıdır. Şayet indüktörde herhangi bir demir parçası varsa indüktans sabit değildir. Xc = 1/(w) kapasitif reaktansı hem sığa hem de frekansla ters orantılıdır.
Seri bir devrenin Z impedansı ile R, XL, Xc arasındaki münâsebeti, bu büyüklüklerin hepsini vektör olarak düşünmek sûretiyle grafik olarak göstermek mümkündür.
R,L,C’nin seri bağlı olduğu devrede,
Vektör impedans diyagramı;
R direnci, x’ler ekseninin pozitif yönü boyunca alınmış bir vektör ile, XL ve XC reaktansları ise y’ler eksenin pozitif ve negatif yönleri boyunca alınmış vektörler vâsıtasıyla temsil edilir.
Z impedansı bu üç vektörün vektörel toplamı veya bileşkesidir. Şâyet XL
