İskilip`te ilkokulu okuduktan sonra Çorum lisesini bitirerek, 1962 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi`nden mezun oldu. 1965-1971 yılları arasında Erzurum Atatürk Üniversitesi`nde asistanlık yaptı. Erzurum`da Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi`nde sosyoloji asistanı iken aynı bölümde sosyoloji doçenti olan Orhan Türkdoğan tarafından, Marksist propaganda ve bölgecilik yaptığı gerekçesiyle `ihbar` edilen Dr. İsmail Beşikci, 12 Mart 1971 döneminde sıkıyönetim mahkemelerinde yargılandı ve üniversite ile ilişiği kesildi.1974 affıyla cezaevinden çıkar, bu kez de Kürt sorununu işleyen düşüncelerinden ötürü yargılanır.
Kürt sorunu üzerine araştırmaları ve yazılarıyla tanınan Beşikçi, 8 kez cezaevine girip çıktı ve yaşamının 17 yılı cezaevinde geçti. "Tek kişilik gizli örgüt" kurmakla suçlanan ilk kişilerdendir. 12 Eylül askeri darbesinden önce 1979`da cezaevine girer ve 1987`de serbest bırakılır ancak davalar bir türlü peşini bırakmaz bu davalardan giydiği hükümlerle 1999`a kadar tutuklu kalır. 1999 yılında yapılan sınırlı yasal düzenleme sonucu tahliye olduğunda hakkında toplam 100 yıl hapis ve 10 milyar lira para cezası verilmişti. İsmail Beşikçi`nin 36 kitabından 32`si yasaklandı.
Özellikle Erzurum Atatürk Üniversitesi`nde asistanlığı döneminde yaptığı çalışmalarla dikkati çekmiştir. Bu dönemde doktora tezi olarak hazırladığı "Alikan Aşireti Üzerine Sosyolojik Bir İnceleme", alanında ülkemizde yapılmış olan
Öğretim üyeliği döneminde ülkemizde yaşanan öğrenci hareketleri de göz önüne alındığında çalkantılı bir döneme denk gelmektedir. Dönemin hükümeti tarafından (S. Demirel hükümeti) suçlanmış ve akabinde uzun yıllarını geçireceği hapishane hayatı başlamıştır.
Ülkemizde özellikle Kürt Milliyetçiliğini benimseyen ve savunan insanları etkilemiş ve yönlendirmiştir. Kendisine saygı duyulduğu gibi Beşikci için ``sarı hoca`` demektedirler.
Türk marksist düşüncesi tarafından da ilk dönem eserleri sonrasında hapishane döneminde yazdığı kitapları nedeniyle Kürt Milliyetçiliği yapmakla suçlanmaktadır.
Günümüzde bazı elit çevreler tarafından yeni yeni anlaşılmaya başlanmıştır. Elbette bu anlaşılma durumu Beşikci`nin doktora tezi çevresinde şekillenerek o dönem bazı çözümlerin üretilmesi sağlanabilirdi demektedirler.
Hayatını üç evre olarak izlemek ve incelemek onu anlamak açısından yararlı olacaktır.
- İskilip dönemi.
- Üniversite öğrencilik ve öğretim üyeliği dönemi.
- Hapishane dönemi ve sonrası.
Eserleri
- Doğu Mitinglerinin Analizi 1967
- Doğu Anadolu da Göçebe kürt Aşiretlerinde Toplumsal Değişime 1968
- Doğuda Değişim ve Yapısal Sorunlar 1969
- Doğu Anadolu nun Düzeni, Sosyo-Ekonomik ve Etnik Temeller1969 çapa 2.
- Bilim Yöntemi 1977
- Bilim Yöntemi, Türkiye de ki Uygulama 1 Kürtlerin Mecburi İskanı 1977
- Bilim Yöntemi, Türkiye de ki Uygulama 2 Türk Tarih Tezi, Güneş Dil Teorisi ve Kürt Sorunu 1978
- Bilim Yöntemi, Türkiye de ki Uygulama 3 Cumhuriyet Halk Fırkasının Tüzüğü ve Kürt Sorunu 1978
- Cumhuriyet Halk Fırkası`nın Programı (1931) ve Kürt Sorunu
- Devletlerarası Sömürge Kürdistan 1990
- Bilim, Resmi Ideoloji, Devlet, Demokrasi ve Kürt Sorunu 1990
- Bir Aydın Bir Örgüt ve Kürt Sorunu 1990
- Tunceli Kanunu ve Dersim Jenosidi 1990
- Savunmalar 1991
- Hayali Kürdistanın Dirilişi
- Bilincin Yükselişi
