İstanbul Kulüplerarası Atletizm Şampiyonası

İstanbul Kulüplerarası Atletizm Şampiyonası ya da İstanbul Puanlı Atletizm Birinciliği, 1929-88 yılları arasında İstanbul'un atletizm branşındaki şampiyonunu belirlemek için yapılan spor organizasyonu. Fikrin gelişimi Türkiye'de atletizm ilk olarak XIX. Yüzyılın son çeyreğinden itibaren Galatasaray Lisesi ve Robert Lisesi gibi okullarda başlamış , Galatasaray Lisesi'nde beden eğitimi öğretmeni olan Monsieur Curel'in 1870 yılında Kağıthane’de düzenlediği koşu, atma ve atlama dallarından oluşan idman bayramı Türkiye’de atletizm yarışmalarının başlangıcı olarak anılmıştır . Kulüp düzeyinde ise ilk kez 1908 yılında İkinci Meşrutiyet döneminin başlamasıyla canlanan spor ortamında Fenerbahçe, Beşiktaş ve İstanbul Jimnastik Kulübü tarafından ele alınan bu spor dalında, 26 Ekim 1913'te Fenerbahçe'nin düzenlediği ilk atletizm bayramı azınlıklar arasında revaçta olan bu spor dalının, Türk sporcular arasında da beklenen ilgiyi görmesini sağladı. Union Club Sahasındaki yarışlarda sadece 100 metre ve ve 800 metre koşuldu ve Fenerbahçeli Bedri Yıldırım ile Tripo birinci oldular . Aynı dönemde aynı sahada Hilal-i Ahmer Cemiyeti ve Donanma Cemiyeti'nin hasılat amaçlı tertip ettiği yarışmalarda da Beşiktaşlı sporcular başarı kazandılar . 1 Mayıs 1914'te İstanbul Jimnastik Kulübünün düzenlediği yarışlarda atletizm ile ilgili merak daha da arttıysa da, aynı yıl Birinci Dünya Savaşı'nın başlaması bu alandaki gelişmeyi kesintiye uğrattı. Tüm spor faaliyetlerinin eşgüdümünü sağlamak üzere kurulan Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakı'na 1922 yılında dahil olan Türkiye Atletizm Federasyonu'nun faaliyete geçmesiyle Türkiye'de ilk düzenli ve atletizmdeki tüm kategorileri kapsayan atletizm yarışmaları başladı. Bunu Fenerbahçe, Galatasaray, Beşiktaş ile azınlık kulüpleri Beyoğluspor ve Kurtuluş'un (1896 yılında İstanbul Rumları tarafından Tatavla Heraklis adıyla kurulan ve Türkiye'nin en eski spor kulübü olan Kurtuluş 1906 yılında Atina'da düzenlenen Ara Olimpiyatları'nda Osmanlı Devleti'ni temsil etmişti ) yarışmalara getirdiği rekabet havası izledi. 1924 Yaz Olimpiyatları'nda Türk sporcuların başarılı olamaması, yarışmaların derecelerinin de kaydedildiği bir düzene kavuşturulması fikrini getirdi ve bu sistemle Türk atletizm tarihinde ilk Türkiye Ferdi Atletizm Şampiyonası yarışmaları 5 Eylül 1924'te Eskişehir'de yapıldı . 1938'e kadar kesintili olarak yapılan bu şampiyona, o yıldan itibaren daha düzenli bir hal aldı. Aynı yıl kulüplerarası puanlı Gül Kupası yarışlarının da başlatılmasıyla düzenli olarak yapılan kulüplerarası şampiyonalar ikiye çıktı. 1951 yılından itibarense Türkiye Kulüplerarası Atletizm Şampiyonası'nın düzenlenmeye başlanmasıyla rekabet daha çetin bir hal aldı. Şampiyonanın geçmişi 1929'dan 1988'e dek geçen 60 yıllık süre zarfında Şampiyona toplam 52 kez düzenlendi. 1930'lu yıllarda ve 1942 ile 1943 yıllarında İkinci Dünya Savaşı koşulları nedeniyle yapılamayan organizasyonda baştan sona kadar boy gösteren Fenerbahçe 24 kez şampiyon olurken, 1950'li yılların ikinci yarısında atletizmde çöküş yaşayan Galatasaray sarı-lacivertli takımı 21 şampiyonlukla takip etti. İlk iki şampiyonanın birincisi Beşiktaş Galatasaray'ın 1950'lerin ikinci yarısındaki çöküşünün yarattığı boşluğu doldurup iki şampiyonluk daha alarak toplamda 4 şampiyonluğa ulaştı. 1933 yılında Galatasaray'daki çatlama sonucunda bu kulüpten ayrılan idareci ile sporcularla kurulan ve 1938 yılında futbolda İstanbul ve Türkiye şampiyonluğuna ulaşan Ateş Güneş kulübü atletizmde de aynı yıl şampiyon olurken, 1941 yılında kurulan ve 1960'ların başına dek boksta ve 1970'lerin ortalarına dek voleybolda şampiyonluklar kazanan İETT 1945'te ve daha çok basketbolda ününü duyurmuş olmakla birlikte 1970'lerin ikinci yarısında atletizmde de iddialı konuma gelen İTÜ 1979'da birer şampiyonluk almışlardır. 1955 yılındaki 6-7 Eylül Olayları'ndan sonra İstanbul Rumlarının büyük oranda göç etmeleriyle o döneme dek iddialı olan azınlık kulüpleri de ortadan kaybolmuştur. Türk atletizminin uluslararası alanda birçok başarı kazandığı 1930'lardan 1960'lara kadar yüksek sayıda seyircilere hitap eden İstanbul Kulüplerarası Atletizm Şampiyonası 1960'lardan itibaren ilgisini kaybetti. 1987 yılında birkaç kademeden oluşan Türkiye Atletizm Ligi'nin başlamasıyla 1988 yılında son kez düzenlendi. Şampiyonlar Takım Başarıları Dış bağlantılar * Cumhuriyet gazete arşivi * Milliyet gazete arşivi * Fenerbahçe Spor Kulübü resmi sitesi atletizm sayfaları * Galatasaray Spor Kulübü resmi sitesi atletizm tarihçesi * Beşiktaş Jimnastik Kulübü atletizm branşı tarihçesi * Rüştü Dağlaroğlu, "Fenerbahçe Spor Kulübü Tarihi 1907-1957", İstanbul (1957). * Rüştü Dağlaroğlu, "Fenerbahçe Spor Kulübü Tarihi 1907-1987", İstanbul (1988). * Vala Somalı, "Türk Sporunda 75 Yıl-Beşiktaş Spor Tarihi", İstanbul (1978). * Neriman Tekil, "Atletizm Almanak 1981-82", İstanbul (1982). * Türkiye Atletizm Federasyonu resmi sitesi.

Kaynaklar

Vikipedi

İstanbul Kulüplerarası Atletizm Şampiyonası

İstanbul Kulüplerarası Atletizm Şampiyonası Hakkında Detaylı Bilgi

Kaynaklar

Görüşler ve Yorumlar