|harita =
|harita boyut =|harita açıklama = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec = |lat_hem = K |lon_deg = |lon_min = |lon_sec = |lon_hem = D |rakım = |yüzölçümü = |nüfus = 542 |nüfus yoğunluğu = |nüfus_ref = [1] |nüfus_itibariyle = 2000 |alan kodu =0442 |posta kodu = 25810 |bölge = Doğu Anadolu |il = Erzurum |ilçe = Horasan
|Köy Muhtarı =Reşit Özdemir
|websitesi = [2]
Iğırbığır, Erzurum ilinin Horasan ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihi
Orta Asya`dan gelen ihtimal olarak Horasan Türkleri`nden (şimdi İran sınırları içersindedir) bir aile öncelikle Eyyübi devletinde sonrasında Selçuklu`lardan sonrasında ise Osmanlı İmparatorluğu zamanında miladi olarak 1400-1500 yılları arasında bu yöreye yerleşerek torunları tarafından bu köyü ve birkaç noktada karyeler kurmuşlardır. Aşiretin bilinen ilk ismi uzaktan geldiği ve çok önemli bir hanedan ve aileye mensup olduğu bilinen iki kardeştir. Bunlar Cıbo ve İbo (Cebrail-Cabbar ve İbrahim) adında iki kardeştir. Dilleri eski türkceye yakın Kırmanco Kürtçesidir; zira çoğunlukla kurmanci ve Türkçe konuşulmaktadır. Dinleri hak din islam sunni mezhebine dahildir. Tarihi süreçlerinde bir çok asker, yönetici, şair, alim ve sanatkarlar yetiştirmiştir. Geneli hayvancılıkla uğraşmış tarihi süreç boyunca büyük şehirlere ve yerleşim yerlerinde nufus etmişlerdir. İstiklal harbinde ise bu büyük ailenin Atatürk`ün Erzurum kongresinde fertleri bulunmuş ve bizzat Doğu Orduları Kumandanı Kazım Karabekir`e bağlı olarak Bu ailenin ferdi olan Hashan paşa Alay Reisi olarak Rus ve Ermeni işgallerine karşı kutlu zaferler kazanmış, ve Horasan Hasankale ığırbığır karyesinde Ermeni yaptığı mezalimler ve Rus işgalleri sırasında düşmanı püskürtmüştür. 90 bin Türk şehidi bu yöreye yakın Sarıkamış ilçesinde yatmaktadır.Kültür
Köyde yüzyıllarca ağırlıklı olarak Cibo (Cebrail-Cebbar) aşireti aileleri yaşamıştır. Aile çok miktarda İslam ordusuna askerler, devlete yöneticiler, sanatakrlar ve müzisyenler yetiştirmiştir. İslami ilimler, mimari eserler, ve doğal güzellikleriyle bu köyde, başka yerlerden de göçebe gelen insanlarla hoşgörü ve sevgi hakim sürmüştür. Yöre içinde genellikle hayvancılık ve tarımla uğraşan köylüler bir o kadar da ilmi ve islami vecibeleri de yerine getirmişlerdir. Köye yakın bir dağlıkda bulunan Kırklar şehitliğine bayram günlerinde ziyarete gidilir. Geniş bir plato olan Kani-Sıpi arazisinde ise atlarını sürmüş yiğitler toplanıp cirit oynamışlardır. Bunlardan Osman ağa`nın cirit yaylası meşhurdur... Aile ilişkileri ve ahlakı ön planda olarak şehir kültürünede ayak uydurmaya çalışmışlardır. Bazı özel günlerde köy ileri gelen beyleri toplanıp yaşlısıyla genciyle birlikte gazel okumuş beyitler söylemişlerdir.. Tarihi savaşlar İslam tarihi anlatılıp yaşlılar gençlere bazı özel günlerde anlatmıştır. Düğünlerde bayramlarda ve Ramazan ayı gibi dini motiflerin en parıltılı değerli günlerinde yemekler verilmiş şerbetler içile gelmiştir. Ayrıca kuraklığın hakim olduğu enteresan yıllarda tüm köy yaşlısıyla genciyle herkes toplanım şehitlikte 1 gün boyunca yağmur doğası etmiş ve isteklerde bulunmuştur. Köye genel hatlarıyla Türk-İslam kültürü hakim olmuştur.Coğrafya
Erzurum iline 131 km, Horasan ilçesine 48 km uzaklıktadır. Iğırbığır Köyü Erzurum İli`nin Horasan İlçesi`ne bağlı bir köy olup 40.040001 enlemi ve 42.16 boylamı koordinatlarında yer alır. Köy yerleşim merkezi 4 tarafıda tepelikler ve dağlarla çevrili ortada ufak bir düzlükte kurulmuştur. Ne yöne bakılsa dağ görünür. Sulak bir araziye sahiptir. Toprağı ise karışıktır. Değişik tiplerde toprak özelliğine sahip alanları mevcuttur. Tepelere doğru kayalık ve taşlıklarıda vardır. Çıkrık göllerini çevreleyen irili ufaklı tepelerde şahin yuvaları mevcuttur. Dağlarda bulunan Ve dikenleri çıkarılıncayenilebilen Toptopik bitkisi çobanların vazgeçilmez azığıdır. Bunun yanında Tırş denilen Ekşi denilen türlü bitkilerde yörede bulunmaktadır. Bu yörenin hayvanları besili ve yağsız olur, bundan dolayı bu coğrafyada yetişen ürünlerin saf ve besin bakımından yüksek değer taşıdığı görülmektedir.İklim
Köyün iklimi, karasal iklimi etki alanı içerisindedir. Yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve serttir. Yöre insanları soğuk iklime kara kış şartlarına alışkın olduğu için karakterleride mücadeleci ve zorluğa alışık bir toplumdur. Doğu Anadolu insanlarının geneli böyledir.Nüfus
|-
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |||
|---|---|---|---|
| 2007 | |||
| 2000 | 542 | 1997 | 832 |
Gittikçe azalan nufusu Anadolu`nun diğer şehirlerinde olduğu gibi göç nedeniyle durdurulamamaktadır.
Ekonomi
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Sezon boyunca beslenilip büyütülen büyükbaş hayvanlar Kurban Bayram`larında büyük şehirlere götürülerek sahipleri tarafından satılmaktadırlar. Hayvan satış yerlerinde Horasan Iğırbığır çadırlarını görmek mümkündür.Muhtarlık
Yerleşim yerinin köy tüzel kişiliği alması ile birlikte köyün tüzel kişiliğini temsil etmesi için köy muhtarlık seçimleri de yapılmaktadır.Seçildikleri yıllara göre köy muhtarları:
2004 - Reşit Özdemir
1999 - Tahsin Kaplan
1994 - Tahsin Kaplan
1989 -
1984 -
Altyapı bilgileri
Köyde ilköğretim okulu vardır. Köyün içme suyu şebekesi vardır ancak kanalizasyon şebekesi yoktur. Ptt şubesi ve ptt acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ayrıca ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.Linkler
köy-taslak Horasan belde ve köyleri