İstihkam veya askeri mühendislik Günümüz ve geleceğin muharebeleri her seviyede sürekli manevra yapmayı, üstün hareket kabiliyetine sahip kuvvetlerin bir bütün halinde eğitilmesini, başarılı bir şekilde bütünleştirilerek kullanılmasını ve karşılaşılan her türlü engelden süratle geçilmesini gerektirmektedir. İlgi ve etki alanları genişleyen muharebe sahasının belki de en zor ve karmaşık görevlerinden olan “Geçit Açma Harekatı'nın , başarılı bir şekilde uygulanması harekatın sonucunu belirlemektedir.
İstihkamcılar, harekat alanının tamamında istihkam faaliyetlerini yönetmek suretiyle, karma sınıf ve silah timinin ayrılmaz bir parçası olarak görev icra ederler. İstihkamcılar, muharebede dost birliklerin hareket kabiliyetini artırma, düşmanın hareket kabiliyetini engelleme ve beka görevleri icra eder ve muharebe destek kuvvetlerine istihkam desteği sağlar. Taarruzi harekatta istihkamcılar normal olarak manevrayı desteklemek için, gayretlerini aşağıda belirtilen faaliyetler üzerinde yoğunlaştırırlar.
Ayrıca istihkamcılar, savaş anında cepheye ilk giden ve en son dönen birliklerdir.
- Engellerden gedik ve geçitler açarlar veya bunları kaldırırlar,
- Tahkimli mevzilere taarruza yardım ederler,
- Taarruz eden dost kuvvetlerin yanlarını korumak için engeller tesis ederler.
İstihkamcı genel bir ifadeyle muharebe alanı mühendisidir. Engeller tasarlama, taktiksel noktalarda siperler kazma ve türevi bütün işleri üstlenir. Orta Çağ'da mancınık ve koçbaşlarını tasarlar ve kullanım inceliklerini belirlerdi. 3 boyutlu çizim (teknik resim) geliştirilmesiyle birlikte istihkam kuramında önemli atılımlar yaşanmıştır. Fransız matematikçi “Gaspard Monge” tasarı geometri ve teknik resmi geliştirmesiyle birlikte kendini istihkam kuramına adamıştır.
