Kalyubi
Kısaca: Kalyubi on yedinci yüzyılda Mısır’da yetişen din ve fen alimlerinden. İsmi, Ahmed Şihabüddin bin Ahmed bin Selame el-Mısri’dir. Kalyubi diye de Ünlü olmuştur. Mısır’ın Kalyub şehrinde doğdu. Doğum tarihi belli değildir. 1659 (H. 1069)da aynı yerde vefat etti. Kabri oradadır. Küçük yaştan itibaren ilim tahsiline başlayıp Şafii mezhebi fakihlerinin Ünlülarından olan Şemseddin-i Remli’den fıkıh ve hadis ilimlerini tahsil etti. Kendi evinden ayrılıp üç sene müddetle bu zatın hizmetinde ve ...devamı ☟
Küçük yaştan itibaren ilim tahsiline başlayıp Şafii mezhebi fakihlerinin Ünlülarından olan Şemseddin-i Remli’den fıkıh ve hadis ilimlerini tahsil etti. Kendi evinden ayrılıp üç sene müddetle bu zatın hizmetinde ve ilim meclisinde kaldı. Nureddin-i Zeyyadi, Salim-i Şebşiri, Ulya Halebi, Sübki gibi Ünlü alimlerden de ilim öğrendi. Şafii fıkhı, hadis, Arap edebiyatı, tıp ve coğrafya ilimlerinde derin alim oldu. İlminin yüksekliği sebebiyle kendisine Şafii-i Sagir (Küçük İmam-ı Şafii) ünvanı verildi. Fen ilimlerinde derin ilim sahibi olup, hesab (aritmetik) ve astronomi ilimlerinde üstün dereceye ulaştı. Mikat (namaz vakitlerinin) hesaplarını maharetle yaptı. Özellikle tıp ilminde ihtisas sahibi oldu. Talebe okutup ilim öğretti. Birçok alim yetiştirdi. Mensur-ı Tuhi, İbrahim Bermavi, Şaban-ı Feyyumi ve daha birçok zatlar onun tedris halkasında yetiştiler.
Din ve fen ilimlerinde yüksek derece sahibi olan Kalyubi güzel ahlak ve fazilet sahibiydi. İslam dininin haram ettiği ve şüpheli olduğunu bildirdiği şeylerden çok sakınırdı. Tevazu sahibi olmasına rağmen, ilminin verdiği heybetten, huzurunda kimse konuşmaya cesaret edemezdi. Fakirleri çok sever, kimseden sadaka kabul etmezdi. Resmi bir yerde vazifesi olmamakla birlikte bolluk ve nimetler içinde bir hayat sürmüştü. Talebelerinin anlayacağı seviyede ders verir, anlayamadıkları yerleri canlı Örnekler getirerek izaha çalışırdı. Derslerinde bulunan kimseler sanki başlarında kuşlar varmış gibi sükunet ve edeb içinde dinlerlerdi.
Eserleri: Kalyubi pekçok eser yazmış olup bunlardan on sekiz tanesi bugüne kadar gelmiştir. Bu eserlerden bazıları şunlardır:
1) Tuhfetü’r-Ragıb fi Siret-i Cemaatin min A’yani Ehl-i Beyti’l-Etayib: Bu eserinde, Mısır’da makam ve kabirleri bulunan ve Peygamber efendimizin (sallallahü aleyhi ve sellem) soyundan gelen seyyid ve şeriflerin hayatlarını, kısa ve özet olarak anlatmaktadır. Osmanlı alimlerinden Mehmed Zihni Efendi bu kitabı Bugyetü’t-Talib fi Tercemeti Tuhfeti’r-Ragıb adıyla Türkçeye tercüme etmiştir.
2) Şerhu’l-Minhac Haşiyesi, 3) Şerhu’t-Tekrir Haşiyesi, 4) Şerh-i Ebi Şüca Haşiyesi, 5) Şerh-i isaguci Haşiyesi, 6) İmam-ı Nevevi’nin Minhacü’t-Talibin’ine Celalüddin-i Mahalli’nin yazdığı şerh üzerine haşiye, 7) Kitabü’s-Salevat, 8) Nevadirü’l-Kalyubi, 9) El-Hidayetü min- ed-Dalaleti fi Ma’rifeti’l-Vakti vel-Kıble bi-Gayrı aletin: Namaz vakitlerinin ve kıblenin tayin edilmesiyle ilgili usul ve metodları anlatır. 10) Tezkiretü’l-Kalyubi: Tıb ilmine dairdir. 11) Kitabü’l-Mücerrebat, 12) Miracü’n-Nebi, 13) Risaletün fi Ma’rifeti Esmai’l-Bilad ve Uruzih ve Atvaliha, 14) Risaletün fi Fedaili Mekke vel-Medine ve Beyt-il-Makdis ve Şey’ün min Tarihiha.
Buyurdu ki: “Allahü teala beş şeyi beş şeyde gizledi: Birincisi; insanların belki rastlarım ümidiyle bütün taatları yapmaları için, Allahü teala rızasını bir taat içerisinde gizledi. İkincisi; insanların günaha düşmekten sakınmaları için, gazabını günahlardan bir günahın içerisinde gizledi. Üçüncüsü; insanların rastlarım ümidiyle, bütün gecelerini ihya etmeleri için, Kadir gecesini Ramazan-ı şerif ayında gizledi. Dördüncüsü; insanların karşılaştıkları kimselere belki Allahü tealanın veli bir kuludur deyip, onların dualarına kavuşmak gayreti içerisinde olmaları ve hiç kimseyi hakir görmemeleri için veli kullarını insanlar arasında gizledi. Beşincisi; insanların Cuma günü duada gayretli olmaları için, Allahü teala Cuma günü içinde duanın kabul edileceği saati gizledi.
Kaynak: Rehber Ansiklopedisi
Bu konuda henüz görüş yok.
