``Bu madde 14. yüzyılda başlamış olan salgın ile ilgilidir. Vebanın tıbbi nedeni hakkında ayrıntılı bilgi için Veba maddesine bakınız.``
" target="_blank"> incilinde resmedilmesi(1441)] Kara ölüm, Asya`nın güney batısında başlayan ve 1340lı yılların sonlarında Avrupa`ya ulaşan salgın hastalığa verilen isimdir. Avrupa`nın nüfusunun üçte biri ila üçte ikisinin ölümüne sebep olmuştur. Ortadoğu, Hindistan ve Çin de dahil olmak üzere 75 milyon kişinin ölümüyle sonuçlanmıştır. Benzer salgın hastalıkların Avrupa`ya her jenerasyonda geri döndüğü düşünülmüş ve etkileri 1700lü yıllara kadar takip etmiştir. Bunların arasında 1629-1631 yıllarında gerçekleşen İtalya salgını, Büyük Londra Salgını (1665-1666), Büyük Viyana Salgını (1679), Büyük Marsilya Salgını (1720-1722) ve son olarak da 1771 Moskova salgını bulunur. Salgının tanımı üzerine bir çok tartışmalar mevcuttur, ancak Avrupa`dan 18`inci yüzyılda yok olmuştur.
Kara ölüm Avrupa`nın nüfusu üzerine büyük bir etkisi olmuş ve Avrupa`nın sosyal temellerini değiştirmiştir. Roman Katolik Kilisesi`nin büyük bir etkisi de mevcuttur, lakin Museviler, Müslümanlar, yabancılar, dilenciler de başta olmak üzere bir çok azınlık idam edilmiştir. Günlük yaşamın belirsizliği insanları o günü yaşamaya itmiş, ve bu da Giovanni Boccaccio`nun 1353`de yazdığı Decameron`una yansımıştır.
14`üncü yüzyılda bu salgına "Büyük ölüm" dense de, daha sonraki yıllarda "Kara ölüm" olarak tanımlanmıştır. Bunun sebebi de, genel inanca göre, bu hastalık sonucunda deri altı kanamalar yüzünden derinin siyaha dönmesidir. Aslında bu ad mecazi anlamda kullanılmış, "kara"nın kasvetli, sıkıntılı, kederli anlamına atfendir. Stí©phane Barry and Norbert Gualde, "The Biggest Epidemics of History" (``La plus grande í©pidí©mie de l`histoire``, in ``L`Histoire`` n°310, June 2006, pp.38 (article from pp.38 to 49, the whole issue is dedicated to the Black Plague, pp.38-60)
Tarihi kayıtlara göre bu salgında kasıklarda şişmeler (``bubo`` lar) meydana gelmekteydi. 19. yüzyılda Asya`da görülen veba hastalığında aynı belirti gözlemlendiği için 20. yy. başlarındaki araştırmacılar Kara Ölüm`ün ``Yersinia pestis`` adlı bakterinin yol açtığı, sıçan (``Rattus rattus``) yardımıyla ve pireler tarafından taşınan aynı hastalık olduğuna hükmetmişlerdir. Ancak, bubolar başka hastalıkların da belirtisi olabildiği için Kara Ölüm`ün bir veba salgını olduğu kesinlik kazanmamıştır. New research suggests Black Death is lying dormant>Cohn, Samuel K. (2003). The Black Death Transformed: Disease and Culture in Early Renaissance Europe. A Hodder Arnold, 336. ISBN 0-340-70646-5 Günümüzde bu salgının sebepleri hala araştırılmaktadır.
