Kars Nüfus ve Sosyal Hayat
Kısaca: Nüfûsu: 1990 sayımına göre toplam nüfûsu 349.437 olup 127.179’u şehirlerde, 222. ...devamı ☟
Örf ve adetleri: Eski devirlerden bu yana pekçok kavim, millet ve medeniyetlerin gelip geçtiği bu bölgede Türk-İslam kültürü hakimdir. Diğer kültür ve milletlerin örf ve adetleri, unutulmuştur. Kafkasyadan gelen Türkmen, Kıpçak, Azeri ve Kuman Türk boylarının tesirleri büyük ve derindir.
Kıyafet: Giyim ve kuşamda Türkmen, Azeri, Kıpçak ve Kumanların tesiri hakimdir. Kadınlar, başlarına yazma biçiminde “Leçık” veya “vala”, evli kadınlar gümüş para ve boncuklarla işlenmiş “puşi” bağlarlar. Kadınlar “boylama” denilen entari kullanırlar. Önleri düğmeli “gofta” ile düğmesiz “pilati”gömlek giyerler. Yaşlılar düz ve geraler “gelinler” desenli peştamal kullanırlar. Erkekler Kars, Kağızman ve Sarıkamış’ta “börk” veya “Ahmediye” denilen başlıklar kullanılır. Alt kısma Azeri veya Ardahan şalvarı, sırta açık renkli kumaştan uzun kollu bileksiz ve yakasız “köynek” giyilir. Bunun üstüne giyilen “köynek” düğmelidir. Bunun “gazeki” denilen kısa eteklileri vardır. İnce deriden yapılan, bacağı ve ayağı iyice saran “civeki” denilen çizme giyilir.
Mahalli yemekleri: But etinden yapılan “taş köftesi”, “elma dolması” ile “gazayağı turşusu” meşhurdur.
Halk edebiyatı: Kars, halk edebiyatı bakımından çok zengindir. Çok sayıda halk ozanı(aşık) yetiştirmiştir. Başlıcaları. Toruni (Deruni), Dede Kasım, Âşık Tücari, Çıldırlı Âşık Şenlik, Kağızmanlı Hıfzı, Âşık Zülali, Âşık Mudami ve Âşık Vasi’dir.
Halk oyunları ve folklor: Halk oyunlarında Kafkas (Azeri) ve Türkmen boylarının oyunları oldukça fazladır. Oyunlar davul, klarnet, akordeun ve dize konularak çalınan bir kemençe (tar) ile oynanır. Meşhur oyunları ise, lezgi, kalehuri, Şeyh Şamil, parpuri, üçayak, terekeme, Mirzayi, halay, döne, laçın, terslaçın, barı çüğürme ve kaççarıdır.
Eğitim
Kars ili eğitim bakımından komşu illere nazaran oldukça iyi sayılır. Okur-yazar nisbeti yüzde 75’e yaklaşmıştır. Okulsuz köy yoktur.
Bu konuda henüz görüş yok.
