Karşıyaka, İzmir

Kısaca: Karşıyaka, İzmir'in bir ilçesi. İzmir Körfezi'nin kuzey kıyısında yer alır. ...devamı ☟

Karşıyaka, İzmir
Karşıyaka, İzmir

{{Bilgikutusu Türkiye şehir
|isim = Karşıyaka 
|harita2 =
|harita2 boyut =
|harita2 açıklama = 
|harita1 = 
|harita1 boyut = 80
|harita1 açıklama = 
|harita = Izmir_Turkey_Provinces_locator.jpga€Ž 
|harita boyut = 250
|harita açıklama = Turkiye`de yeri
|il = İzmir
|şehir nüfusu = 438.430
|ilçe nüfusu = 438.764
|nüfus_itibariyle = 2000
|nüfus_ref = [1]
|nüfus yoğunluğu =
|yüzölçümü =66
|rakım = 
|lat_deg = 
|lat_min = 
|lat_hem = 
|lon_deg = 
|lon_min = 
|lon_hem = 
|posta kodu = 35x xx
|alan kodu = 0232
|plaka = 35
|kaymakam = Mehmet Arslan
|belediye başkanı = Cevat Durak
|websitesi = 
|ilçe =
}}

} Karşıyaka, İzmir`in bir ilçesidir. İzmir Körfezi kıyısında yer alır.

Tarihçe

Eski İzmir`in yerleşim alanı Bayraklı Karşıyaka sınırları içindedir. Bu Karşıyaka için hem bir övgü kaynağı hem de yatırım alanıdır. Eski İzmir Ege tarihinin AİOL-İyon kültürünün merkezi, odak noktasıdır. Ozanların hocası burada doğmuş, destanların yücesi burada yazılmıştır. Homeros ve İliada-Odeysseia burada yazılmış ve dünyaya, çağlara ışık saçmıştır. Çağdaş uygarlığın, kültürün, tarihin temelinde İzmir-Karşıyaka vardır.

Karşıyaka Yamanlar Dağı`nın eteği ile deniz arasında kalan, eskilerin "Kordelya" da dedikleri bir eğlence ve dinlenme yeridir. Kafeleri, lokantaları, barları, sahil banyoları ile sahilde bin Avrupa şehri, Soğukkuyu taraflarıyla bin Türk şehri değerlendirmeleri Karşıyaka içindir. Karşıyaka`nın eski ismi Cordelieu veya Cordelio idi. Cordelio ismi, Richard Coeur de Lion`dan gelmektedir. (Arslan Yürekli Rişar) Coeur de Lion`un sondaki "n" harfi yüzyıllar içinde kaybolmuş ve Cordelio olmuştur. 1190`lı yıllarda 3. Haçlı Seferi`ne katılan ve Selahattin-i Eyyübi`ye karşı çarpışan Arslan Yürekli Rişar`ın İzmir`e geldiği bilinmemekle beraber, karayolundan Kudüs`e giden bazı hristiyan şövalyeler grubu, İzmir`in karşısındaki ormanlık sahil şeridine gelmişler ve ordugah kurmuşlardır. Buraya Avrupa`nın en şanlı kahramanının adını vermişlerdir.

Türkler de en eski çağlardan beri İzmir`in karşı sahiline Karşıyaka demişlerdir. 1081`de İzmir`de Çaka Bey döneminde ve daha sonra Aydınoğlu Umur Bey zamanındaki İzmir savaşlarında "Karşı-yaka" ve "karşı-sahil" tariflemesi, Selçuklu silahşörleri arasında söylenegelmiştir. Karşıyaka`nın en önemli özelliği, denizin kenarına kadar inen Yamanlar ormanları, yemyeşil bahçeleri ile İzmir`de bir mesire ve eğlence yeri olarak parlamasıdır. 18. yy.`ın sonuna kadar bu bölgeden gelip geçmiş ünlü batılı seyyahlar Cordelio denilen bu cennet yeşili, sahili anlatmadan edememişlerdir. 18. yy.`da Karşıyaka, özellikle zeytinlikleri ile ünlü bir köy olarak kayıtlarda geçmektedir.

1865 yılında geçen tren yolu Karşıyaka`nın hızla gelişmesine yol açmıştır. 1891 Aydın Vilayet Salnamesi`ne göre 832 ev ve 1080 kişilik bir nüfus vardır. 1884`te kurulan Hamidiye Vapur Şirketi`nin Karşıyaka`daki tahta iskeleye vapur seferlerine başlaması, gelişmeyi daha da hızlandırmıştır.

Bu yıllarda Karşıyaka`da ikili bir yerleşme atbaşı ilerlemiştir. Sahil şeridine, buradan büyük arsalar alan levantenler ve yabancı tüccarlar yerleşerek yalılar ve köşkler yapmaya başlamışlardır. İzmir Tümen Komutanı Giritli Ferik Hüseyin Hilmi Paşa ise Soğukkuyu civarını Türklerin iskanına açmıştır. Böylece yüzlerce yıl önceden Yamanlar`ın Alurca-Sıralıköy yörelerinde yaşayan Türkler yaygın bir şekilde Soğukkuyu`ya yerleşmeye başlamışlardır.

Karşıyaka`nın ilk Belediye Başkanı Çömezzade Hacı Mehmet Efendi, 1874`te Soğukkuyu Camii`ni inşa etmiş ve beldeye büyük hizmetler vermiştir. İzmir Tümen Komutanı Ferik Hoca Osman Paşa, tramvay caddesi üzerinde çarşıya doğru ikinci camiyi inşa etmiştir. Bu yıllarda levantenlerin mülkiyetindeki sahildeki evler daha çok yazlık sayfiye olarak kullanılır, Pazar günleri kordon boyu çok kalabalık ve şenlikli olurdu. Papa Scala veya Papas Köyü olarak isimlendirilen Bostanlı ise Menemen`in karpuz ve kavununun boşaltıldığı, gemilere yüklendiği bir iskele idi. Türkler de bu yüzden ona Bostanlı demişlerdir.

Bağımsız belediye olarak 1984 yılında kurulmuş olan Karşıyaka Belediyesi`nin bu tarihten sonraki ilk Belediye Başkanı Nevzat Çobanoğlu`dur(1984-1988). Daha sonra Cihan Türsen(1989-1994), A.Kemal Baysak(1994-1999), Şebnem Tabak (1999-2004) Belediye Başkanlığı görevlerinde bulunmuştur. Şu anki Belediye Başkanı Cevat Durak`tır.

Coğrafi Konumu

250px|right|thumb|Karşıyaka vapur iskelesi.

Karşıyaka İlçesi, İzmir Körfezi`nin kuzeyinde 84 kilometrelik bir alanda kurulmuştur. Yamanlar Dağ Grubu`nun güney yamaçlarını da içine alan Karşıyaka`nın doğusunda Bornova, batısında Çiğli ve kuzeyinde Menemen bulunmaktadır. Denizden yüksekliği 1- 700 metre arasında değişmektedir. Bostanlı, Alaybey, Nergis gibi semtler ovada, Bayraklı, Gümüşpala ve Yamanlar gibi semtler ise yamaç arazilerde kurulmuştur. İlçe 15 Mayıs 1919 tarihinde Yunan işgaline uğramıştır. 9 Eylül 1922`de ise Albay Suphi Kula komutasındaki 14. Süvari Tümeni tarafından işgal kaldırılmıştır. İlçe alanı içinde 2 köy 41 mahalle mevcuttur. İlçe merkez nüfusu 432. 074`tür. Köylerle birlikte nüfus 432. 457`ye ulaşmaktadır. Nüfusun % 99.9`u şehir merkezinde, % 0.1`i köylerde yaşamaktadır. Nüfus açısından İzmir`in Konak`tan sonraki 2. büyük ilçesidir.

Sektörel Yapısı

Karşıyaka kuruluşundan bu yana hiçbir dönem sanayi şehri olarak düşünülmemiştir. Gediz Nehri 1870`li yıllara kadar Karşıyaka`dan denize dökülüyordu. Anılan yıllarda nehrin yatağı değiştirilince hem körfezin dolmasının önüne geçilmiş hem de ilçe yerleşime açılmıştır.

1876 yılında demiryolu hattının gelmesiyle yamaçlarda yaşayanlar demiryolunun sağ ve soluna yerleşmiştir. 1890 yılında ise vapur seferlerinin başlaması ikinci nüfus hareketini başlatmıştır.

Tarım

Karşıyaka`nın toplam tarım alanı 446 hektardır. Tarım arazisinin % 38.1`i zeytin alanı olarak kullanılmakta-dır. Tarıma elverişli boş alanın tarım arazisine oranı % 50.9`dur.

Toplam tarım alanın 39 hektarı halk tarafından sulanmaktadır. İlçede devlet sulaması yapılmamaktadır.Tarımsal işletme büyüklüklerinde ise sayıları az olmasına rağmen küçük işletmelerin hakim olduğu görülmektedir.

Karşıyaka`da üretilen tüm sebze miktarının hemen hemen yarısını domates oluşturmaktadır. İlçede meyve üretimi de yapılmaktadır. Meyve ağaçları sayısı bakımından çoğunlukla armut, erik ve mandalina ağaçları oluşturmaktadır. Üretim miktarı açısından ise mandalin ilk sırada yer almakta, onu erik takip etmektedir. İlçe köylerinde hayvancılık yapılmaktadır. Özellikle küçükbaş hayvancılık yaygındır. İlçede üretilen hayvansal ürünlerin en önemli kısmını süt oluşturmaktadır. İlçedeki 2 köyde 1618 adet yeni tip kovanda bal üretimi yapılmaktadır.

Ticaret ve Sanayii

Karşıyaka İlçesi`nde yerleşim ve ekonomik faaliyetler 19. yy`lın ikinci yarısından sonra başlamıştır. Daha önceleri tarla ve bahçe ziraatı yapılan ilçede, ticaret ve sanayii 20. asrın ikinci yarısından sonra başlamıştır. Bugünkü özelliği ile Karşıyaka bir yerleşim birimi özelliği taşımaktadır. Ancak son yıllarda çevre ilçelerden alışveriş amacıyla gelen müşteri potansiyelinin artması ticari potansiyeli de harekete geçirmiş Karşıyaka Çarşısı, il merkezindeki diğer çarşılara alternatif çarşı olma özelliğini almıştır. İlçede; makarna bitkisel yağ, gemi inşa ve onarımı, ekmek imali ve satışı, tekstil ile et, süt ve un pazarlaması yapan birer sanayi kuruluşu bulunmaktadır. Çağımızdaki en dinamik işletmelerin küçük ve orta ölçekli işletmeler olduğu göz önüne alınacak olursa ilçede bu vasıfta çok sayıda işletme bulunmaktadır.

Turizm

Tarihinin çok eski olması nedeniyle Karşıyaka, turizm sektöründe de potansiyel taşımaktadır. Bayraklı`daki 3000 yıllık Tepekule (Smyrna) harabeleri ile Tantalos mezarı önemli tarihi kalıntılardır. Ayrıca Ulu Önder Atatürk`ün annesi Zübeyde Hanım`ın mezarının Karşıyaka`da bulunması ilçenin önemini daha da arttırmaktadır.

Eğitim

Türk Edebiyatına Attila İlhan, Salah Birsel ve Tarık Dursun K. gibi birçok ünlü yazar armağan eden Karşıyaka`da birçok anaokulu, 65 ilköğretim okulu, 9 genel lise, 2 anadolu lisesi, 1 endüstri meslek lisesi, 1 kız meslek ve anadolu meslek lisesi, 2 ticaret meslek lisesi, 1 fen lisesi, 1 anadolu ticaret meslek ve iletişim meslek lisesi, 1 imam hatip ve anadolu imam hatip Lisesi, 1 eğitim uygulama okulu, 1 halk eğitim merkezi ve akşam sanat okulu mevcuttur. Ayrıca Karşıyaka İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü`ne bağlı öğretmenevi, öğretmenler lokali, sağlık eğitim merkezi, rehberlik ve araştırma merkezi vardır.ewet reyhan karşıyakanın hangi liseesindesen manisalı seni scs ark anlarsın belki

Sağlık

İlçede koruyucu sağlık hizmetleri; 18 sağlık ocağı, 3 aile planlaması ve ana çocuk sağlığı merkezi ve 1 Verem Savaş Dispanseri aracılığı ile sağlanmaktadır.Bunun dışında birçok özel sağlık poliklinikleri, tıbbi labaratuvarlar bulunmaktadır. Ayrıca 250 yataklı Karşıyaka Devlet Hastanesi , 1 diyabet merkezi, 1 diş ve protez tedavi merkezi, 1 halk sağlığı labaratuvarı, 1 SSK dispanseri, 1 milli eğitim dispanseri, 1 jandarma dispanseri, 2 Kızılay dispanseri, 1 DEÜ Tıp Fakültesi Polikliniği, 1 Başkent Üniversitesi Zübeyde Hanım Hastanesi ve 1 Bayraklı Central Hospital hizmet vermektedir. İlçede yaklaşık 240 civarında eczane faaliyet göstermektedir.Ayrıca Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü`ne bağlı kimsesiz ve bakıma muhtaç çocuklara hizmet veren 1 çocuk yuvası, aile danışma merkezi bulunmaktadır.

Ulaşım ve İletişim

Yurdumuzun tüm bölgelerine açılan E-5 Karayolu ile, 1865 yılında inşa edilen demiryolu ilçeyi boydan boya kat etmektedir. Karşıyaka İlçesi`nden; Konak, Alsancak, Pasaport Göztepe`ye vapur, Üçkuyular`a ise arabalı vapur seferleri yapılmaktadır.

Karşıyaka, Bostanlı ve Bayraklı`da birer iskele mevcuttur.İlçede şehirlerarası sefer yapan tüm otobüs firmalarının bilet satış ofisleri bulunmaktadır.

Spor

Karşıyaka Spor Kulübü, 1912 yılından günümüze kadar faaliyetlerini yürüten Karşıyaka`nın ve hatta Türkiye`nin en geniş kapsamlı sportif kulüplerinden birisidir.

Medya

Karşıyaka İlçesinde Yayınlanan İnternet Siteleri



Karşıyaka İlçesinde Yayın Yapan Radyolar



Dış bağlantılar






} }

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.