Türkçe Bilgi: Kazeruni

Kazeruni Çin, Hindistan, İran ve Anadolu’da İslamiyetin yayılmasında büyük hizmeti geçen alim ve mücahid evliya. İsmi, İbrahim bin Şehriyar’dır. Ebu İshak künyesidir. Annesinin adı Baneveyh binti Mehdi’dir. 963 (H.352) yılının Ramazan ayında Şiraz civarındaki Kazerun kasabasında doğdu. Dünyaya geldiği gece, doğduğu evde göğe doğru yükselen sütun gibi bir nur görüldü. Göklere uzanan bu nurun ışık saçan bir takım dalları vardı. Annesi süt verdi emmedi. Zira Ramazan-ı şerif ayı idi.

Kazeruni, küçük yaşta ilim tahsiline başladı ve zamanının büyük alimlerinden Ebu Ali bin Hüseyn Firuzabadi el-Akkar, Ebü’l-Hasan Ali bin Cehdim Hemedani ve başkalarından okudu. Hadis alimlerinden bir çoğu ile görüştü. Şiraz, Basra, Mekke-i mükerreme ve Medine-i münevveredeki alimlerden hadis-i şerif rivayetinde bulundu. Ebu Abdullah Hafif’in sohbetlerinde bulunup, tasavvuf yolunda ilerledi.

Kazeruni hazretleri, din ve fen ilimlerinde çok yüksek derecelere ulaştı ve zamanının bir tanesi oldu. Haram ve şüphelilerden kaçmada eşsiz, ince din bilgilerini çözmekte ve büyük alimlerin eserlerini anlayıp izah etmekte emsalsiz; nefsin istediklerini yapmamada ve istemediklerini yapmada çok üstündü. Şefkat ve merhamet deryası, güzel ahlak ve keremde (cömertlikte) son derece olgundu. Zamanın hükümdarları onu çok sever ve sayarlardı. Sultan-ül-Evliya ve Kutb-ül-Aktab ünvanı ile tanındı. Kendisine hakaret edenlere, inkarcılık yapanlara elinden geldiğince hep tatlı söz, güler yüz gösterir, onlara hayır dua ederdi. Güneş gibi ışıklarını iyi-kötü herkese yaydı. İyilik ve ihsanlarını kimseden esirgemezdi. Zayıf, güçsüz, yetim ve fakirlere elinden geldiğince yardım eder ve sığınak olur, görüp gözetirdi. Ebu İshak Kazeruni her haliyle örnek bir Müslümandı. Derdi, üzüntüsü olan onu görünce neşeyle dolar, gam ve kederi silinir, zalim zulmünü terk ederdi. Günahkarların pekçoğu onu bir defa görmekle tövbe-i nasuh ederlerdi. Gayet sade giyinir, halk içinde hep Hak teala ile olurdu.

Ebu İshak Kazeruni, Kazerun’da din-i İslama hizmet yolunda ve Ehl-i sünnet itikadının yayılmasında pekçok gayret sarf etti. O devirde Kazerun ve civarı, putperest ve ateşperest sapık müşriklerle doluydu. Müslümanlar azınlıktaydı. Onun irşad faaliyetleri neticesinde Kazerun ve etrafı memleketlerde iman nuru parlayıp Müslümanlar çoğaldı. Her tarafta birçok vakıf müesseseleri yapıldı. Kazeruni’nin sohbetinde yetişen talebeleri, İslam dininin güzel ahlakını yaymak için seferber oldular. Cihad niyetiyle civar beldelere dağıldılar. Kazeruni talebelerinden ve sevdiklerinden bir ordu hazırladı. Kendisi de gazalara bizzat katılıp, i’lay-ı kelimetullah (Allahü tealanın dininin yayılması) yolunda, insanları küfür karanlıkları ve ebedi Cehennem azabından kurtarmak için, ilim ve kılıç ile cihad etti. Az zaman sonra hidayet nuruna kavuşanlar çoğaldı. Binlerce putperest, grup grup Kazeruni’nin huzurunda iman etti. Cuma günleri toplanan orduya vaaz ve nasihatlerde bulunurdu. Onlara cihad ve gazanın faziletini anlatıp cihada teşvik ederdi. Mücahidler, bu vaazları sayesinde aşka gelip, ihlas ile kafirler üzerine yürüyüp zaferler kazandılar. Maddi manevi çok ganimetlere kavuştular. Kazeruni, her yıl mücahidleri bizzat teftiş ederek onların silahlandırılması, giyim-kuşamı ile yakından meşgul olurdu. Bu ordusunda ilk defa mevkef çaldırdı. Ordusu sefere gittiğinde kendisi manevi başkumandan olarak onlara devamlı dua ederdi.

Ebu İshak Kazeruni’nin talim ve terbiyesinde yetişip cihad için her tarafa dağılan mücahidler, gittikleri yerlerde, dergahlar ve ilim yuvaları inşa ettiler. Bu faaliyet ve gayret; Kazeruniyye veya Mürşidiyye yolu diye Ünlü oldu. Özellikle Anadolu’nun fethedilmesinde, bir Müslüman diyarı haline gelmesinde önemli rolleri oldu. Ebu İshak Kazeruni ve talebeleri Özellikle vakfiyelerin inşa ve inkişafında (yapılıp yayılmasında) rehber oldular.

Kazeruni 1034(H.426) senesinde Kazerun’da vefat etti ve orada defnedildi.

Ebu İshak Kazeruni’nin (rahmetullahi aleyh) vefatlarına yakın buyurdukları nasihatlerden bazıları şöyledir:

“Ey kardeşlerim! Size dört nasihatım vardır. Mutlaka tutunuz. Yerime kimi vekil kıldıysam ona hürmetkar olup, itaat ediniz. Kur’an-ı kerim öğrenip, okumaya devam ederek emir ve yasaklarını gözetiniz. Bir misafir geldiğinde evinizde ağırlayıp, hemen ne var ise hazırlayıp ikram ve hizmet ediniz. Birbirinizle dost olunuz. Birbirinizle muhabbetli olunuz. Sakın düşmanlık edip nifaka sürüklenmeyiniz. O zaman birbirinizden uzak düşer parçalanırsınız.”

Kazeruni

Kazerun Şehristanı

Kazerun

Kazerun merkezî bahşı

Gaimiye

Heşt

Novdan

Baladeh

Künartahta