Köktürk Yazıtı ve Onuncu Yıl Nutkunun Karşılaştırması

Onuncu yıl nutkunda tema milletimizin tehlikelere karşı uyanık olması öğütleniyor. Tarihi ve kültürel önemlerinde ise o dönemin özellikleri göz önüne alındığında ülkemizin düşmanlar tarafından işgal edilmek üzere olunması. Göktürk Yazıtları (Göktürk Kitabeleri yada Köktürk Yazıtları) Yolug Tigin tarafından yazılmış. Dil yabancı etkilerden uzak ve yalın bir Türkçedir. Yazıtlarda yer yer gerçekçi tarih dili yer yer eleştiri cümleleri yer yer güçlü bir söylev dili kullanılmıştır. Yazıtta aliterasyonlu bir söyleyiş vardır. Göktürk Yazıtları'nda (Göktürk Kitabeleri yada Köktürk Yazıtları) Türk ulusunun benliğini unutmaması ve birlik olması gerektiği düşmanın tatlı sözüne ve hediyelerine kanmaması gerektiği vurgulanıyor. Yazıtlarda dağılan Göktürkleri Bilge Kağan ve kardeşi Kül Tigin tarafından bir araya getirilişi ve Göktürk devletinin yeniden kuruluşu anlatılıyor. Göktürk Yazıtları'nda (Göktürk Kitabeleri yada Köktürk Yazıtları) dağılan Göktürkleri Bilge Kağan ve kardeşi Kültigin tarafından, bir araya getirilişi ve Göktürk devletinin yeniden kuruluşu anlatılmaktadır. Onuncu Yıl Nutkunda ise ulusal varlığı sona ermiş sayılan büyük Türk ulusunun bağımsızlığını nasıl kazanıldığını; bilim ve tekniğin en son verilerine dayanan ulusal ve çağdaş bir devleti nasıl kurduğunu anlatılır. Ayrıca işgal kuvvetlerine karşı verilen mücadelenin bir nevi hesabıda verilmektedir. Göktürk Yazıtları (Göktürk Kitabeleri yada Köktürk Yazıtları)’nda yabancı yer adları hariç dil öz Türkçedir, anlaşılır ve yalındır. Aliterasyonlar vardır. Onuncu Yıl Nutkunda ise tüm metinde halka sesleniş ve öğütler ön plandadır. Dilde Osmanlıca, Farsça etkileri gözükmektedir. Dili Göktürk Yazıtları (Göktürk Kitabeleri yada Köktürk Yazıtları)ndaki gibi saf, arı bir Türkçe değildir. Göktürk Yazıtları (Göktürk Kitabeleri yada Köktürk Yazıtları) tarihimizdeki ilk yazılı eserlerdir. Türk tarihi ve edebiyatı açısından bu yönüyle çok önemlidir. Devrin şartları, gelenek ve görenekleri, Türk toplumun siyasi ve sosyal yapısını anlamamızı sağlar. Onuncu Yıl Nutkunda ise o günkü Türkiye’nin gelişim tarihi gözler önüne serilmektedir. Birinci Dünya Savaşında Anadolu’nun durumu ve kurtuluş çareleri, milli teşkilatların kurulması ve kongreler, İstanbul hükümeti ile ilişkiler, Cumhuriyetin ilanı, halifeliğin kaldırılması gibi daha birçok konu ayrıntılarıyla ele alınmıştır. Nutukta dil çoğu zaman sesleniş içermektedir. Yazıtlarda ise bazen gerçekçi tarih dili bazen eleştiri cümleleri bazen de güçlü bir söylev dili kullanılmıştır. Göktürk Yazıtları (Göktürk Kitabeleri yada Köktürk Yazıtları) Türk ulusunun benliğini unutmaması ve birlik olması, düşmanın tatlı sözüne, hediyelerine kanmaması gerektiğini vurgulamak için yazılmıştır. Nutuk da milletimizin tehlikelere karşı uyanık olması öğütlemek, tarihimizi hatırlamak amacıyla yazılmıştır. Onuncu Yıl Nutkun Atatürk tarafından tüm Türk ulusuna, yazıtlar ise Yolug Tigin tarafından Göktürk halkına yazılmıştır.