Soğomon Soğomonyan müzikle içli dışlı ve sadece Türkçe konuşan Kütahya Ermenileri ailesi içinde doğmuş, bir yaşındayken annesi, 10 yaşındayken babası ölmüştür. 1881 yılına kadar babannesinin yanında büyümüş, o yıl içinde Eçmiadzin`deki Ermeni Kilisesi ruhban okuluna giderek 1895`de buradan mezuniyetiyle papaz olmuştur 7. yüzyılda yaşamış bir Ermeni halk ozanının ismine atfen Komitas adını almıştır. `Papaz` anlamına gelen `Vardapet` unvanı ile birlikte anılır olmuştur.
Eçmiadzin Manastırı korosunda bulunduktan sonra 1896`da Berlin`e giderek Kaiser Friedrich Wilhelm Üniversitesi`ne kaydolmuş ve müzikoloji öğrenimi görmüştür. 1899`da müzikoloji doktoru payesini almış ve Eçmiadzin`e dönmüştür. Kırsal kesimde gezileri esnasında 3000 kadar Ermeni halk şarkısını kayda alarak eşsiz bir koleksiyon oluşturmuştur.
En önemli özgün eseri İlahi Litürji Badarak`tır. 1892`de bestelemeye başladığı bu eseri bitirememiştir. Uluslararası Müzik Cemiyeti`ne Avrupa dışından kabul edilen ilk müzik adamı olmuştur. Avrupa`da, Türkiye`nin çeşitli yerlerinde ve Mısır`da müzik icra etmiş, konuşmalar yapmıştır.
1910 sonrasında İstanbul`da yaşamıştır. 300 üyeli Gusan Korosu`nu kurmuştur. 24 Nisan, 1915 tarihli Tehcir Kararı gereğince ertesi gün 180 kadar İstanbullu Ermeni ilerigeleni ile birlikte trene bindirilerek Çankırı`ya sürülmüştür. Mehmet Emin Yurdakul, Halide Edip Adıvar ve yabancı diplomatların girişimleri üzerine Talat Paşa`nın özel emriyle [1], diğer 8 Ermeni sanatçısı ile birlikte İstanbul`a dönmesine 7 Mayıs`ta izin verilmiştir. Ermeni kaynakları sağlığının sonradan bozulmasını bu 15 günlüğüne Çankırı`ya gidip gelmesine bağlamakta, daha erken döneme uzanan şizofreni veya zührevi hastalık söylentilerini kesinlikle reddetmektedirler. 1916 sonbaharından itibaren İstanbul`da bir Türk askeri hastanesinde kalmış, 1919`da da Paris`e taşınmıştır. 1935`de Paris`te bir psikiyatri kliniğinde vefat etmiştir. Külleri ve elyazısı evrakı sonradan Ermenistan Cumhuriyeti`ne götürülmüştür. Revan`da bugün Komitas`ın adını taşıyan bir müzik akademisi bulunmaktadır.
Dış bağlantılar
- Virtual Museum of Komitas Vardapet
- Biyografi #1
- Biyografi #2
- Biyografi #3
- .rm formatında bazı şarkıları
