|isim = Kulp
|harita2 =
|harita2 boyut = 200px
|harita2 açıklama =
|harita1 = kulp.jpg
|harita1 boyut = 250
|harita1 açıklama = Kulp`tan bir görünüm
|harita = Diyarbakir Turkey Provinces locator.jpg
|harita boyut = 250
|harita açıklama = Türkiye`de yeri
|lat_deg =
|lat_min =
|lat_sec =
|lat_hem =
|lon_deg =
|lon_min =
|lon_sec =
|lon_hem =
|rakım = xx
|yüzölçümü = 1601
|şehir nüfusu = 7504
|ilçe nüfusu = 50.482
|nüfus_itibariyle = 2000
|nüfus_ref = [1]
|nüfus_yoğunluğu =
|ülke = Türkiye
|bölge = Güneydoğu Anadolu
|il = Diyarbakır
|posta kodu = xxx
|alan kodu = 0xx
|plaka = xx
|kaymakam = Xxxx Xxx
|belediye başkanı = Xxxx Xxx
|websitesi = [2]
|ilçe = [3]}}
Diyarbakır ilinin en uzak ilçesidir.
Yüzölçümü: 1.601 m2 Merkez Nüfusu: 7.504 (2000 yılı) Köy Nüfusu: 42.978 (2000 yılı) Diyarbakır`a Uzaklığı: 122 Km
Silvan`ın kuzeyinde yer alan ilçe kış aylarında uzun süre kar kar altında kalır. Volkanik ve birinci derecede deprem bölgesi olan sarp bir bölgede kurulan Kulp, eski bir yerleşim merkezidir. İdari yapı olarak merkez, bir belde Ağaçlı(Cıxse), 3 bucak (Ağaçlı, Hamzalı, Aygün), 50 köy ve 120 mezradan oluşmaktadır. Merkez, Yeni, Yeşilköy ve Tepecik Mahallelerinden oluşmaktadır.
Kulp`a yerli halk "Başkale" ``(pa=baş, sur=kale)`` anlamına gelen Pasur da der. Bu ismin geçmişteki medeniyetlerin ilçeye kurdukları kaleden kaynaklandığı rivayet edilir (Kefrum Kalesi). Kulp adını ise bölgeye egemen olan "Kulpo" adlı bir derebeyinden aldığı sanılmakta idiyse de Bölge halkının kulp işçiliğinde çok ileri gittiği yapılan kazılardan anlaşıldıktan sonra ismin gerçek kaynağı anlaşılmıştır.
Tarihçe
Tarihte ilk yerleşmelerin kurulduğu yerlerden biri olan Kuzey Mezopotamya bölgesinde su kaynaklarının bol olduğu bir coğrafyada kurulduğundan cazibeli bir yerleşke olma özelliği süregelmiştir. Sümerler, Mittaniler (Huriler), Urartular, Kimmerler, Medler ve Artuklular`ın egemenliğinde kalmıştır. M.Ö 606 yılında Urartu hakimiyetine son veren Medler tarafından; daha sonra sırasıyla Persler, Makedonyalılar (Büyük İskender)`in hakimiyetine girmiştir. Bir süre Ermeni hakimiyeti de bölgede hüküm sürmüştür. M.S. 226`da Roma egemenliğine giren Kulp, 637 yılında ise Halid bin Velid tarafından işgal edilmiştir. Bir süre Cizre`ye, sonra Diyarbakır`a ve Silvan`a bağlanmış, Şeyhoğulları, Büveyhoğulları, Mervanoğulları eline geçmiş, 1515 yılında burayı Osmanlılar işgal etmiştir.1540 tarihli tahrir defterinde Kulp, Diyarbekir eyaletine bağlı 11 ocaktan biri olarak görülmekteydi. Daha eskilerde Muş vilayetine bağlı kalmış, 1297 yılına dek Lice sancağına bağlı bir bucak iken, aynı yıl ilçe haline gelmiştir.
Coğrafya ve ekonomi
İlçe ekonomisi coğrafyanın tarıma elverişli olmamasından ötürü hayvancılığa, arıcılığa, ipek böcekçiliğine dayalıdır. Bir kesim de Kulp Çayı`dan yapılan balıkçılıkla geçimini sağlamaktadır. Kulp balığı bölge de tatlı su balıklarından en leziz olanıdır. Bölgenin dağlık olması büyükbaş hayvancılığı tetiklemiştir. Ayrıca ilçede dut ağaçlarının yoğun olarak bulunması sadece dut yaprağı ile beslenebilen ipek böceklerinin yetişmesine ve Türkiye`de 3.önemde ipek böcekçiliği yapılmasını sağlamıştır (1.İstanbul, 2. Bursa. Ceviz, küçük tatlı soğan, ve yerli elma, armut da ilçede yetişmektedir.İlçe de görülmeye değer yerler Kafrum Kalesi, Kanikan Mağaraları (tavsiye edilir), Badıkan mıntıkasındaki İmam-ı Gazali Türbesi, Kale-i Ulya, Cikse Kalesi, Büyük Kaya ve çok eski oldukları sanılan Kanikan (İnkaya) Köyü, Bahemdan Köyüdür.
