Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Kılcallık

Kısaca: Kılcallık ya da Kapiler Olay bir maddenin başka bir maddeyi kendine çekmesi olayıdır. Bir bitkinin iletim sisteminde veya pürüzlü kâğıtla kolayca gözlenebilir. ...devamı ☟

Kılcallık
Kılcallık

Kılcallık ya da Kapiler Olay bir maddenin başka bir maddeyi kendine çekmesi olayıdır. Bir bitkinin iletim sisteminde veya pürüzlü kağıtla kolayca gözlenebilir. Bir sıvı ile başka bir maddenin moleküler seviyedeki çekiminin , sıvının kendi molekülleri arasındaki çekim kuvvetinden daha kuvvetli olması sonucunda meydana gelir. Bu etki sıvının dik bir yüzeye dokunduğu kısımda sıvı yüzeyinin menisküs denilen içbükey bir hal almasına sebep olur. Aynı etki sünger gibi maddelerin suyu emmesinde de görülür. Kılcallığı gözlemlemek için en çok kullanılan deney düzeneği kılcal borulardır. Cam bir borunun, dikey vaziyette, su gibi bir sıvının içine batırılması sonucunda konkav bir menisküs oluşur. Yüzey gerilimi, sıvı kolununu, yer çekimi ile moleküller arası kuvvetler dengeye gelene kadar yukarı çeker. Sıvı kolonunun ağırlığı borunun yarıçapının karesiyle, sıvı ve boru arasındaki temas uzaklığı borunun yarıçapıyla orantılı olduğundan dar bir boru sıvıyı geniş bir borudan daha yukarı taşır. Örnek olarak, 0.5 mm yarıçaplı cam bir boru suyu ortalama 2.8 mm yüksekliğe ulaştırır. Bazı madde çiftlerinde, mesela cam ve cıva ikilisinde, atomlar arasındaki kuvvetler, sıvı ile katı arasındaki çekim kuvvetinden güçlüdür. Bu yüzden konveks bir menisküs oluşur ve kılcallık tersine işler. Örnekler Hidroloji 'de kılcallık, su moleküllerinin toprak parçalarına çekimini tanımlar. Kapiler olay suyun nemli bölgelerden kuru bölgelere taşınmasında görev alır. Toprağın matriks potansiyelindeki (\Psi_m) farklılıklar kılcallığa sebep olur. Kılcallık aynı zamanda gözde sürekli olarak salgılanan gözyaşının, gözyaşı kanalları adı verilen kanalcıklar yardımıyla uzaklaştırılmasını sağlar. Kağıt havlular, sıvıları emerken kapiler olay gözlenir. Yüzeydeki delikler birer kılcal boru görevini görüp sıvıyı çekerler. Spor malzemeleri yapımında kullanılan bazı kumaşlar, teri deriden çekmek için kılcallıktan yararlanırlar. Kimyagerler, kılcallığı, çözücünün dikey olarak hareket ettiği ince tabaka kromatografisinde kullanırlar. Çözünmüş maddeler, çözücüde, polarlıkları ile orantılı hızlarla yol alır. Formül SI birim sistemi dikkate alınarak, sıvı kolonunun yüksekliği h şu formülle bulunur:G.K. Batchelor, 'An Introduction To Fluid Dynamics', Cambridge Üniversitesi Yayınları (1967) ::h=}\over} burada: :*\scriptstyle \gamma sıvı yüzey gerilimini (J/m² ya da N/m) :*θ temas açısını :*ρ sıvının yoğunluğunu (kg/m3) :*g yer çekimi ivmesini (m/s²) :*r tüpün yarıçapını (m) Deniz seviyesinde, su ve cam boru kullanılarak :\scriptstyle \gamma , 20°C de 0.0728 J/m² :θ, 20° (0.35 rad) :ρ, 1000 kg/m3 :g, 9.8 m/s² dir. Bu veriler göz önüne alınarak h 'yi veren formül şöyle düzenlenebilir. :h\approx }\over r}. Yani 2 metre çapında bir boruda su, 0.014 mm gibi farkedilmeyecek bir birimde yükselirken, 2 cm çapındaki bir boruda sonuç 1.4 mm olmakta ve 0.2 mm çapındaki bir boruda ise su 140 mm yükselmektedir. Ek Bilgiler Albert Einstein 'in ilk makalesi Albert Einstein'in Bilimsel Yayınları Listesi kılcallık üzerine idi ve Annalen der Physik'te yayınlandı. Makale, Folgerungen aus den Capillaritätserscheinungen yani Kapiler olaydan varılan sonuçlar başlığıyla cilt 4 sayfa 513'te yer aldı. Folgerungen aus den Capillaritätserscheinungen (Almanca)

Referanslar

Kaynaklar

Vikipedi

Kılcallık

Capillarity

Kılcallık

Türkçe Kılcallık kelimesinin İngilizce karşılığı.
capillarity

Kılcallık

kılcal olma durumu. bir kılcal boru ya da tüpün durumu. kapsadığı sıvılar bakımından kılcal boruların özellikleri.

Kılcallık

Türkçe Kılcallık kelimesinin Fransızca karşılığı.
capillarité [la]

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Kılcallık Resimleri

Dolma kalem
2 yıl önce

mürekkebi hazneden bir kanal aracığıyla geçirerek uca ve de yer çekimi ve kılcallık sayesinde sayfaya yazar. Hazneyi mürekkep ile doldurmak, ya elle ya da...

Dolma kalem, Alet, Kalem, Mürekkep, Taslak
Ağaç
2 yıl önce

yüksekliğe çıkarmak mecburiyetindedir. Bu hadisede önemli olan birinci kuvvet kılcallık olayıdır. Odun boruları demetlerinde 20 metreye kadar etkilidir. İkinci...

Ağaç, Akasya, Akçaağaç, Armut, At kestanesi, Avustralya, Ayva, Ayçiçeği, Ağaç (anlam ayrım), Bitki, Buharlaşma
Atomik kuvvet mikroskobu
6 yıl önce

AKM'de ölçülen kuvvetler mekanik temas kuvveti, van der Waals kuvveti, kılcallık kuvveti, kimyasal bağ, elektrostatik kuvvet, manyetik kuvvet, Casimir...
Tafoni
2 yıl önce

granitoid yerlerde kayaların çukur yerleri ile gölgede kalan bölümlerinde, kılcallığa bağlı olarak oluşan 1 metre ya da daha büyük çukurluklara denilmektedir...
Salih Zeki
2 yıl önce

Cazibeyi Umumiye (Genel Çekim) Mebhas-ı Elektrikiyet ve Şariyet (Elektrik ve Kılcallık) Hesab-ı İhtimali (İhtimaller Hesabı) Mebhas-ı Hareket-i Seyalat (Akışkanların...
Annalen der Physik
2 yıl önce

Hertz (1887), siyah cisim radyasyonu teorisi üzerinde Max Planck (1901), kılcallık üzerinde Albert Einstein (1901), Annus Mirabilis makalelerinde fotonlar...
Katı
2 yıl önce

olmayan Arşimet prensibi Pascal yasası Basınç Sıvılar Yüzey gerilimi Kılcallık Gazlar Atmosfer Boyle yasası Charles yasası Gay-Lussac yasası Birleşik...
Sıvı
2 yıl önce

olmayan Arşimet prensibi Pascal yasası Basınç Sıvılar Yüzey gerilimi Kılcallık Gazlar Atmosfer Boyle yasası Charles yasası Gay-Lussac yasası Birleşik...

Sıvı, Sıvı