Türkçe Bilgi: Lastik etiketi

Araç lastikleri, kuru zemin yol tutuş, ıslak zemin yol tutuş, viraj alabilme kabiliyeti, su tahliye özelliği, yuvarlanma direnci ve buna bağlı olarak yakıt tüketimi, gürültü seviyesi, konfor ve uzun ömürlülük gibi birçok sınıfta değerlendirilebilir. Kasım 2012 de başlayan lastik etiketleme uygulaması ile lastikler 3 önemli kategoride puanlanarak etiketlenecek. Bu etiketler beyaz eşyalarda uygulanan etiket sistemi ile aynıdır ve bir lastiğin yakıt tüketim değerini, ıslak zemin yol tutuşunu ve gürültü seviyesini gösterir.

Yakıt Tüketim Değeri

Her lastik yakıt tüketimine önemli ölçüde etki eder ve bu etki lastiğin yuvarlanma direnci ile doğru orantılıdır. Yuvarlanma direnci ne kadar yüksek ise lastiğin yakıt tüketimine etkisi olumsuz yönde artacaktır. Lastik etiketi üzerinde benzin pompası ile gösterilen değer lastiğin yakıt tüketim değeridir ve aynı beyaz eşyalarda olduğu gibi A ile G arası bir harf ile nitelendirilir. A harfi en iyi değeri, G harfi ise en kötü değeri ifade eder. A değerine sahip bir lastik, G değerine sahip diğer bir lastiğe göre daha az yakıt ile daha fazla kilometre yol alabilir.

Yakıt tüketim değeri nasıl hesaplanır?

Yakıt tüketimine etki eden birçok faktör vardır. Bunlardan en önemli olanları, hava durumu, yol durumu, sürüş tarzı ve aracın mekanik durumu olarak sıralayabiliriz. Lastik etiketindeki yakıt tüketim değeri, tüm bu faktörler eşit olduğu ve sadece lastiklerin farklı olduğu zaman verilen puanı gösterir. Tüm şartların eşit sayıldığında yakıt verimliliği A olan bir lastik yakıt verimliliği G olan diğer lastiğe göre %7,5 daha az yakıt tüketir. Bu da A sınıfı bir lastik, G sınıfındaki bir lastiğe göre ömrü boyunca 80 litreye kadar yakıt tasarrufu sağladığını gösterir. Bu değer A sınıfı lastik kullanan ve 80km/s sabit hızla giden bir araca göre hesaplanmıştır.

Islak Zemin Yol Tutuş Değeri

Yağmurlu havalarda lastiklerin yol tutuş kabiliyeti azalır, kızaklama ve buna bağlı olarak kazalar artar. Bir lastiğin yol tutuşuna etki edebilecek birçok faktör vardır. Lastik etiketi üzerinde yağmur damlacığı ile gösterilen değer, lastiğin ıslak zemindeki fren mesafesini gösterir. Islak zemin yol tutuşu A olan bir lastik, G olan diğer lastiğe göre 18 metre ya da hızına bağlı olarak %30 daha önce durur. Bu değer 80km/s hızla giden ve sırası ile A ve G sınıfı lastikler kullanan araçlara göre hesaplanır.

Gürültü Seviyesi Değeri

Lastik etiketi üzerinde hoparlör ile temsil edilir ve lastiğin yol ile teması sonucu çıkardığı gürültü seviyesini gösterir. Bu hoparlör en fazla üç adet ses dalgasına sahiptir ve tek dalga ile temsil edilen bir lastik yasal sınırın 3 desibel altında ses çıkarır. İki adet ses dalgası ile temsil edilen lastik yasal sınır ile bu sınırın 3 desibel altı arasında bir değerde olduğunu gösterir. Üç dalga ile temsil edilen lastikler ise yasal sınırın üzerinde olduğunu gösterir. Tek dalga ses değerine sahip bir lastik üç dalga ses değerine sahip bir lastiğe göre 4 kat daha sessiz yol alır. Kısaca gösterilecek olursa, * ))) Üç siyah dalga : Yüksek ses seviyesi * )) İki siyah dalga : Belirlenen üst sınır ile bunun 3 dB altı arasında * ) Bir siyah dalga : Belirlenen üst sınırın 3 dB altında olduğunu gösterir. Ses dalgalarının sayısı arttıkça lastiğin gürültü seviyesi doğru orantılı olarak artar.

Lastik Etiketinin Göstermediği Özellikler

Lastik etiketi bir lastiğin sadece üç sınıftaki değerlerini yansıtır. Bunun haricinde değerlendirilmesi yapılmayan birçok kriter vardır. Bu kriterler temel olarak, * Kuru zemin yol tutuşu * Su tahliye kapasitesi * Viraj performansı * Uzun ömür * Konfor * Kış lastikleri için kar ve buz üzerinde duruş mesafesi sıralanır. Bunlar lastik etiketinde bulamayacağını ve temel olarak göz önüne alınması gereken diğer değerlerdir.

Tarihçe ve Kapsam

Lastik etiketi uygulaması 1 Kasım 2012 tarihinden itibaren üretilen lastikleri için uygulanmaya başlamıştır. Binek, hafif ticari ve ağır ticari araç lastikleri bu kapsam dahilindedir. Kaplama lastikler, profosyonel off-road lastikleri, 1 Ekim 1990 öncesi araçlar için üretilmiş özel lastikler, geçici süre kullanılan yedek lastikler, hız limiti 80km/sa altında olan lastikler, çivili lastikler, sadece yarış amaçlı kullanılan araçlar için üretilen lastikler, jant çapı 254mm'nin altında bulunan veya 635mm üstünde olan lastikler lastik etiketi uygulaması kapsamında değildir.

Sonuç

Lastik etiketleme uygulamasının asıl amacı tüketicilere üç temel kategoride doğru ve tarafsız olan bilgiyi vermektir. Bu uygulama sayesinde kullanıcılar, sadece lastiklerin etiketlerine bakarak hangi lastiğin daha iyi yol tutuş performansına sahip olduğunu, hangi lastiğin yakıt tüketiminin daha düşük olduğunu ve daha az gürültü yaptığını bir bakışla görebilecektir. Kar amacı güderek yapılan yönlendirmelerin önüne geçilmiş olacaktır ve satıcıların tavsiyelerinin etiketin yanında bir değeri olmayacaktır. Avrupa Birliği Lastik Etiketi Duyurusu http://ec.europa.eu/energy/efficiency/labelling/labelling_of_tyres_en.htm Avrupa Lastik ve Kauçuk Üreticileri Birliği Duyurusu http://www.etrma.org/tyres/tyre-labelling Avrupa Birliği Komisyonu Araştırması (2008) 2860.

Kaynaklar

Vikipedi

Lastik Etiketi

Lastik Etiketi Hakkında Detaylı Bilgi