Türkçe Bilgi: Maça kızı (opera)

Maça Kızı |Orjinalbaşlık ='Пиковая дама, Pikovaya dama''' |image = |orijinaldil =Rusça |Müzik =Peter İlyiç Çaykovski |Libretto = Modest Çaykovski |prömiyer =19 Aralık 1890 |ilkgösterilenyer = Mariiniski Tiyatrosu, St Petersburg, Rusya |oyuncular = * Hermann (Герман): tenor * Kont Tomsky (Граф Томский): bariton * Prens Yeletsky (Князь Елецкий): (bariton * Chekalinsky (Чекалинский ; ténor * Sourine (Сурин): bas * Chaplitsky (Чаплицкий): tenor * Naroumov (Нарумов): bas * Tören idarecisi (Распорядитель): tenor * Kontes (Графиня): mezzo-soprano * Lisa (Лиза): kızı: soprano * Polina Полина) : Lisa'nın arkadaşı: kontralto * Dadı (Гувернантка) :mezzo-soprano * Masha Маша ; , Lisa'nin hizmetcisi: soprano * Komutan (Мальчик-командир):Sessiz rol * Koro, Sessiz roller: Çocukbakıcıları, dadılar, sütanneleri, yürüyenler, çocuklar, kumarcılar }} 'Maça Kızı (Rusça: Пиковая дама', Pikovaya dama) Op.68 Peter İlyiç Çaykovski tarafından bestelenmiş bir operadır. Eserin librettosu Rusça olarak bestecinin kardeşi "Modest Çaykovski" tarafından şair ve yazar Aleksandr Puşkin tarafından yazilmis bir öyküden uyarlanarak hazırlanmıştır. Eserin prömiyeri 19 Aralık 1890'da St Petersburg'da Mariinski Tiyatrosunda yapılmış ve daha sonra 31 Aralık 1890'da Kiev'de ve 4 Kasım 1891'de Moskova'da prömiyerler yapılmıştır. Bir zamanlar bu opera yapımlamlarında librettonun Fransızca tercümesi kullanılmış ve opera Pike Dam olarak hala hatırlanmaktadır. Fakat sonraki yapımlarda Rusça kullanılmıştır. Birçok ses ve video kayıtları bulunmakta ve dünya opera evlerinde çok kere sahnelenmektedir. Hazırlanış ve sahnelenme Roller Not: Milovzor ve Polina kontralto sesli rolleri ve Zlatogor ve Tomski bariton sesli roller ayni sarkicilar tarafindan oynanabilir. Bazan Prilepa ve Liza ayni sarkici tarfindan oynanir. Enstrümentasyon Çaykovski'nin orijinal partisyon notaları şu çalgıları kapsayan bir orkestra öngörmektedir. * Yaylısazlar: 1. kemanlar, 2. kemanlar, violalar, viyolonseller, kontrabaslar * Üflemeli: Pikolo, 2 flut, 2 oboa, korangle, 2 Klarinet (B-flat, A), Bas Klarinet (B-flat), 2 Fagot * Pirinç: 4 korno (F), 2 trompet (B-flat, A), 3 Trombone, Tuba * Vurmalı çalgılar: timpani, davul, bas davul * Diğer: harp, piyano Konu özeti Zaman: 18. yüzyıl sonları Mekan: St. Petersburg, Rusya
I. Perde
1. Sahne Bir güneşli yaz günü bir gezinti yeri olan bahçe yürüyüş yapanlarla doludur. Orduda subay olan Surin ve Çekalınski subay arkadaşları olan Herman'ın alışılmadık davranışları üzerinde konuşmaktadırlar. Herman boş vaktini bir kumarhanede geçirmektedir ama hiç oynadığı oyunlaarda hiç riziko üzerine almak istememktedir. Sahneye Albay Tomski ile Herman birlikte girer. Herman Tomski'ye çok samimi şekilde problemini açar. Uzaktan gördüğü ve ismini bile bilip öğrenemediği bir kadına sırımsıklam aşık olmuştur. Başka subaylar da onların yanına gelirler. Prens Yeletski yakında olacak düğününden söz acar. "Bu güzel melek kaderini benimkiyle birleştirmeye razı oldu." Herman prensin evlenmek üzere olduğu kadının kendinin aşık olmuş olduğu kadın olduğunu dehşete uğrayarak anlar. Kontes ve torunu bir kız sahneye girerler. Her iki kadın da Herman'ın gounusune hayran olmuşlardır. Tomsky kontesin hikayeşini anlatmaya başlar. Kontes Moskova'da bir genç dışı aslan iken bütün servetini Faro adlı bir kumar oyunu oynarken kaybetmiştir. Fakat "Kont Sen Germain" ile birleşip seviştikten sonra ondan bu oyundan bulunan üç kardin sırları hakkında bilgileri kapmış ve böylece servetini tekrar elde elde etmiştir. Bu sırları önce kocasına ve sonra da çok yakışıklı bir genç adama vermiştir. O akşam odasına bir hayelt girmiş ve bu sırlarai verdiği üçüncü kişiden kendini öldürecek bir darbe yiyeceğini bildirmiştir. Herman bu hikayeyi çok ilgi ile dinler. Surin ve Çekalışkı alaylı bir şekilde bu yaşlı kadının sırlarını kard oyunu masasında öğrenmesini tavsiye ederler. Bir gökgürültülü fırtana başlar ve bahçe boşalır. Fakat Herman tek başına bu öfkeli doğaya sanki karşı koyarak bahçede açıkta ayakta durur ve kendinin hayatta oldukça, uzaktan sevmiş olduğu kadının prensle evlenmesini önleyeceğini bağırarak and içer. 2. Sahne Güneş batmaktayken Lisa'nın odasında kızlar, prensle nişanlanmış olmasına rağmen üzgün görünen arkadaşlarını eylendirmek için müzik çalmaktadır. Tek başına kaldığında Lisa gözlerinde yakıcı ihtiras alevi gördüğü gizemli yabancıyı sevdiğini kendine itiraf eder. Birdenbire balkonda Hermann görünür. Kendini öldürmeden önce son bir daha sevdiği kızı görmeye gelmiştir. Onun çok istekli davranışları Lisa'nın da heyecanlanmasına neden olur. Odanın kapısının çalınması Hermann'ı yerinde durdurur ve Hermann odanın köşesinde saklanır. İçeri giren ihtiyar kontesin bir ölü hayelet gibi görünüşü Hermann'ın istekelerini daha da canlandırır. O gittikten sonra Lisa artık kendi hislerini saklayamaz olur ve kendini Hermann'a teslim eder. I
I. Perde
1. Sahne Baloyu vermekte olan zengin bir mevki sahibi beydir. Lisa'nın kendine karşı soğuk davranmasından rahatsız olan Yeletsky ona karşı olan aşkının ne kadar çok olduğundan emin olmasını istediğini belirtir. Maske takmış olan Chekalınsky ve Surin, Herman'ı alaya alırlar ve ona üç kardin sırrını öğrenecek olan üçüncü kişi olduğunu hala düşündüğünü mü sorarlar. Bu laflar Hermann'ın hayal gücüne sanki bir kıvılcım tesiri yapar. Pastoral Intermezzo: Çoban Kızın İçtenliği İntermezzo'nun bitmesinden sonra Hermann Kontes'i görür. Lisa kontesin yatak odasının yanında olan ve ona bağlı olan kendi yatak odasının anahtarını Hermann'a verince Hermann bunun bir iyi alamet olduğuna inanır. Bu gece hem üç kardın sırrını öğrenecek hem de Lisa'yı kendine bağlayacaktır. 2. Sahne Hermann kontesin yatak odasında saklanır. Kontes girer. Zamanın davranış şekillerinden çok hoşnutsuzdur ve geçmiş zamanı bir melenkolik hava ile hatırlamaktadır. Koltukta otururken uykuya dalar. Hermann saklandığı yerden çıkar ve onun önüne gelerek üç kardın sırrını kendine vermesnie yalvarmaya başlar. Fakat Kontes bundan çok korkmuş, korkudan sanki buz kesilmiştir ve tekbir söz bile soyklecek takatte değildir. Hermann tabancasını çekip onu tehdit etmeye başlayınca korkusundan şok geçirip ve hayatını terk eder. Lisa bu ölümün kabahatini Hermann'da bulur ve onun oradan ayrılmasını ister. Bu perdede eski bir Fransız şarkısı olan "Vive Henri İV (Yaşa Dördüncü Henri)" şarkısını duyarız ve bunun yanında Getry'nin Aslan Yürekli Rişar operasından Laurette'in Aryası, yani "Je crains de lui parler la nuit(Ben onun geceden konuşacağından korkuyorum)" aryası duyulur. II

I. Perde

1. Sahne Hermann kışladadır. Kendini affediğini bildiren ve rıhtımda onunla buluşmayı istediğini bildiren Lisa'nın mektubunu okur. Hayalinde yaşlı kadının cenaze töreni görüntüleri belirir. Ağır matem şarkıları duymaktadır. Bir beyaz kefene sarılmış olan Kontes'in hayaleti görünür. "Lisa'yı kurtar. Onunla evlen. O zaman elindeki üç kardın arka arkaya seni kazandıracaktır. Hatırla! Üç! Yedi! Aş!" 2. Sahne Lisa şüpheler içinde Hermann'ı beklemektedir. Saat geceyarısını bulduğundda Hermann'in kendini göstermesi sonunda onu ferahlatır. Fakat, Hermann ona aşık olduğunu itiraf ettikten sonra, aklını hep üç kardın sırrını kullanma fikrine takmıştır. Lia onunla kumarhane'ye gitmeyi reddediğini bildirince Hermann kızı bir kenara itip hemen oradan ayrılır. Lisa hiç kaçınılmaz sonucun ortaya çıktığını anlayıp kendini nehire atar. 3. Sahne Kard oyuncusu kumarbazlar kumarhane-gazinoda kumar oynamaktadırlar. Tomsky onları eğlendirmek için şakacı ve eğlenceli bir şarkı söylemektedir. Hermann girer ve önce üç ve sonra yedi üzerine bahse para yatırarak iki büyük miktarda kazanç sağlar. Bir intikam almak için fırsat arayan Prens Yelentsky bahisedilen miktarı karşılayabilecek tek kişidir. Ama beklediği aş yerine Hermann'a iskambil kardların dağılımı sonuda bir kupa kızı kardı gelir. Herman bu kupa kızı resminde yaşlı ölü kadının hayaletini görür gibidir ve hayalet ona gülerek alay etmektedir. Hermann'a bu cok fena tesir etmistir ve hemen kendini öldürmeye karar verir. Son nefesini vermekte iken Prens'den kendini affetmesini ister; Lisa'nın da hayaletini görür; kız kendini affetmiştir. Önemli müziksel parçalar

I. Perde

:Arya: "Ismini bile bilmiyorum" «Я имени ее не знаю» (Herman) :Aryoso: "Bu gozyaslari nicin" «Откуда эти слезы» (Lisa) :Arya: «Прости, небесное созданье» (Herman) I

I. Perde

:Arya: «Я вас люблю» (Yeletsky) : «Ах, истомилась я горем» (Lisa) II

I. Perde

:Şarkı: «Если б милые девицы» (Tomsky) (1799—1837)]] Seçilmiş ses ve video kayıtları Dipnotlar Dışsal kaynaklar * [1] Almanca liberetto. Ayrıca bakınız * Opera * Peter İlyiç Çaykovski

Kaynaklar

Vikipedi

Maça Kızı (Opera)

Maça Kızı (Opera) Hakkında Detaylı Bilgi

I. Perde

I. Perde

I. Perde

I. Perde

I. Perde

I. Perde

Kaynaklar

Görüşler ve Yorumlar