Mir'at-Ül Memalik

Kısaca: Mir'atü'l-Memalik,(Memleketlerin Aynası) Kaptan-ı derya Seydi Ali Reis'in Çağatayca mensur ve manzum şekilde yazdığı eseridir. İlk seyahatname olma niteliği taşıyan Mir’atü'l-Memalik, 1554 civarında yazmıştır. ...devamı ☟

" target="_blank">[1]] Mir`at-ül Memalik, Kaptan-ı Derya Seydi Ali Reis`in Çağatayca mensur ve manzum şekilde yazdığı eseridir.

Yaygın olarak seyahatname diye bilinen Evliya Çelebi Seyahatnamesi 1635`de kaleme alınırken, ilk seyahatname olan Mir`at-ül Memalik 1554`lü yıllarda yazmıştır.

Fransızcası

Prof. Dr. Jean-Louis Bacque Grammond Mir`at-ül Memalik`in Fransızca çevirisini yayınlamış ve çok beğendiğini söylemiştir.
“Özbek dili ve edebiyatı” konulu bir radyo programına katılan Grammond`a Mir`at-ül Memalik`i ve yazarı Seydi Ali Reis sorulduğunda. “Kitabı çok beğendiğini, Fransızca çevirisini yaptığını ve Seydi Ali Reis rastladığı padişaha göreÇağatayca*, Farsça** veya başka dillerde şiirler yazıyordu. Bu kitabın konularına paralel bir kitaptan bahsedebiliriz, bu da Grek edebiyatından Anabasis***.” demiştir.


Hammer Almancaya Çevirmiştir



16. yüzyılın denizcilerinden Seydi Ali Reis`in yazdığı Atlas`ı(Muhit) pek değerlidir. Piri Reis`ten sonra Süveyş Kaptanı olan Galatalı Seydi Ali Reis (öl.970/1562) Umman ve Hint denizlerindeki seferleri sonucunda baş tarafı kozmografya (Astronomi) ve bunun temellerinden, diğer kısımları da Kızıldeniz, Aden ve Basra Körfezleri ile Umman denizinin durumlarından bahseden bir eser (Mir`at-ül Memalik) yazmıştır. Bu eser Hammer tarafından Almanca`ya çevrilmiştir.

Seydi Ali Reis`in kitapları

Mirat`ı Kainat

Güneşin hareketinden, yıldızların uzaklığından; kıblenin ve öğle vaktinin tayininden, nehirlerin genişliğinin tespitinden ve rub`u meceyyibden bahseden bir eserdir.

Hulaset`el-Hay`a

Halep`te bulunurken hey`et ve matematik dersleri alan Seydi Ali Reis, Ali Kuşçu`nun Fethiye isimli eserini çevirmiş ancak bununla yetinmeyerek Mahmud b. Omar al Çağmini`den ve Kadızade-i Rumi Musa Paşa`nın eserlerinden de faydalanarak çevirisine birçok ilaveler yapmıştır.

Kitab al-Muhit fi İlm`al-Eflak va`l Abhur

Seydi Ali Reis kısaca Muhit adı ile tanınmış olan meşhur eserini 1554`te Haydarabad`da bulunurken kaleme almıştır. Geçirdiği tecrübelerden sonra kaptanlara ve gemicilere kılavuz olmadan Hint denizlerinde kolaylıkla dolaşım imkanını verecek bir kitap hazırlamak isteyen Seydi Ali Reis bu eserinde; yer tayini, zaman hesabı, takvimler, pusula taksimatı, denizcilikte önemli bazı yıldızlar ve yıldız grupları; meşhur limanlar, Hindistan`ın rüzgar- altı ve rüzgar-üstü sahilleri ile Hint denizindeki adalar, rüzgarlar, tayfunlar, sefer yolları hakkında önemli bilgi içermekte; kitabın dördüncü bölümünde Yeni Dünya (Amerika) ya ait bir bölüm de bulunmaktadır. Katip Çelebi, Cihannüma` sında Seylan, Cava, Sumatra ve diğer adalar hakkında verdiği bilgiyi aynen Muhit` ten nakletmiştir.

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Mir'atü'l-Memalik
2 yıl önce

Basra Körfezleri ile Umman denizinin durumlarından bahseden bir eser (Mir’at-ül Memalik) yazmıştır. Bu eser Joseph von Hammer-Purgstall tarafından Almancaya...

Sekkaki
2 yıl önce

rastlanır.Sekkaki’nin Divanı Taşkent 1958 Sokkokiy Tanlangan Asarlar (Sekkaki seçme yapıtlar) adıyla yayınlandı. Yusuf Emiri Mir'at-ül Memalik Çağatayca...

Sekkaki, 1405, 1409, 1449, 1958, British Museum, Büyük Timur İmparatorluğu, Londra, Semerkand, Taslak, Taşkent
Haydar Harezmi
6 yıl önce

eriştiği anlaşılmaktadır. 15.yüzyılda Çağatayca yazan şairlerden Lütfi’den sonra en güçlüsü sayılır. Çağatayca Yusuf Emiri Sekkaki Mir'at-ül Memalik...

Haydar Harezmi, 1141, 1204, 1409, 1414, 1441, 1501, 1858, Ali Şir Nevai, British Museum, Büyük Timur İmparatorluğu
Yusuf Emiri
6 yıl önce

sunmuştur. Tek nüshası İngiltere’de Londra’da British Museum’da bulunmaktadır. Bir gazelinden beyitler Bugünkü Türkçe ile Sekkaki Mir'at-ül Memalik Çağatayca...

Yusuf Emiri, 1429, 1433, Biyografi, British Museum, Farsça, Herat, Londra, Taslak, Timur İmparatorluğu, Türk
Gezi yazısı
2 yıl önce

Çelebi—Evliya Çelebi Seyahatnamesi Piri Reis—Kitab-ı Bahriye Seydi Ali Reis—Mir'at-ül Memalik Ahmet Haşim—Frankfurt Seyahatnamesi Mustafa Said Bey—Avrupa Seyahatnamesi...

Edebi Türler, Öğretici metin, Öğretici metin türleri, Edebiyat, Türkçe
Hint deniz seferleri
2 yıl önce

bastı. Seydi Ali Reis'in bu maceralı yolculuğu padişaha takdim ettiği Mir'at-ül Memalik adlı eserinde özetledi. Osmanlı İmparatorluğu Hint seferlerinden sonra...

Çağatayca
2 yıl önce

modern Özbekçeye ve modern Uygurcaya bırakmıştır. Mir'atü'l-Memalik Babürnâme Mecalisü'n-Nefais Hayret-ül-Ebrar Lisânü't-Tayr Ferhat ile Şirin Leyla ile...

Çağatayca, Türk dilleri, Arap, Azerbaycanca, Gagavuzca, Hakasça, Hazarca, Karakalpakça, Kayılar, Kıpçak grubu, Kırgızca
Anadolu Selçuklu Devleti
2 yıl önce

İbn ül-Esir, Kahire 1303, X, s.151 ^ Süryani Mihael, III, s.194-195 ^ Aleksiad, Fr. trc. B. Leib, Paris 1945, III, s.154 ^ Sıbt ibn ül- Cevzi, Mir'at uz-zaman...

Anadolu Selçuklu Devleti, Melikşah, 1078, Kilikya, 1082, Ak Hun İmparatorluğu, Akkoyunlular, Avarlar, Babür İmparatorluğu, Batı Göktürk İmparatorluğu, Batı Hun İmparatorluğu