Olay ismini, iddiayı tekrar gündeme getiren, Tanzanya`dan Erasto B. Mpemba`dan almaktadır. Mpemba, olayı ilk 1963`de lise öğrencisi iken sıcak dondurmanin donması sırasında fark etti ve 1969`da Dr. Denis G. Osborne ile bu sonuçları yayınladı.
Olay ilk başta termodinamik kanunlarına aykırı olarak gözümekle birlikte bu konudaki uzmanların birçoğu Mpemba etkisi`nin standart fizik kanunları ile açıklanabileceğini inanmaktadır. Deneyin yapılış şekline bağlı olarak birçok değişken bu olaya etki edebilir:
- Donmanın tanımı, yüzeyin buz tutması mı yoksa tüm hacmin katılaşması mi?
- Buharlaşma, donan kütle hacmini azaltmaktadır.
- Konveksiyon, ısı transferini hızlandırmaktadır.
- Don tutmasının sağladığı termal izolasyon.
- Kaynamış suda azalan çözülmüş gazların yarattığı etki
- "Süper soğuma" ile soğuk su donmadan kalırken sıcak suyun donması
- Sudaki kalsium karbonat ve magnezyum karbonat gibi çözünmüş maddelerin donmaya etkileri
Dış bağlantılar ve referanslar
- David Auerbach, `` Supercooling and the Mpemba effect: when hot water freezes quicker than cold``, American Journal of Physics, 63(10), 1995. Auerbach attributes the Mpemba effect to differences in the behaviour of supercooled formerly hot water and formerly cold water.
- Can hot water freeze faster than cold water? Nov, 1998 by Monwhea Jeng (Momo), Department of Physics, University of California
- The Straight Dope: Which freezes faster, hot water or cold water? by Cecil Adams, The Straight Dope, Chicago Reader Inc.
- HyperPhysics: The Mpemba Effect
- Charles A. Knight, The MPEMBA effect: The freezing times of hot and cold water, American Journal of Physics -- May 1996 -- Volume 64, Issue 5, p. 524
- The Mpemba Effect: Hot Water Freezes before Cold
- Other citations to the Mpemba Effect.
- Monwhea Jeng, 2006. "The Mpemba effect: When can hot water freeze faster than cold?" American Journal of Physics, volume 74, number 6, page 514. preprint
- Why water freezes faster after heating (New Scientist)
Kaynakça
- En Wikipedia 11 Şubat 2007 sürümü
- Ball, P. (2006) "Does hot water freeze first?", ``Physics World``, 19(4), April, 19-21
