mtbf
İngilizce mtbf kelimesinin İspanyolca karşılığı.[MTBF (Mean Time Between Failures) ] s. tiempo promedio entre fallas, medición de confiabilidad de un componente electrónico
MTBF (Mean Time Between Failures=Hatalar Arası Ortalama Süre)
Güvenilirlik analizi, basit anlamda bir sistemin parçalarının ve birimlerinin bozulma oranlarının analizidir. Bu analizlerde kullanılan genel modeller vardır. Örneğin elektronik parçalar için MIL-HDBK-217 veya Telcordia ve mekanik parçalar için NSWC gibi. Bu modeller bize parçaların hata oranlarının hesaplanması için gerekli prosedürleri sağlarlar. Hesaplanan bu hata oranları kullanılarak da MTBF (En Anlamlı Hata Süresi) değeri hesaplanabilir.Yeni bir ürün çıkardığınızda veya mevcut bir tasarımda çok önemli değişiklikler yaptığınızda saha`dan size bilgiler gelmeden önce MTBF değerlerini tahmin etmek gerekebilir. Böyle bir durumda yapacağınız analiz ile elde edeceğiniz sonuçlar çok faydalı olabilmektedir.
MTBF`in Matematiksel Tanımı
MTBF basitce, hata oranını hesaplar,MTBF hesaplamalarında genellikle , veya
işaretleri kullanılır.
Basit hesaplanan MTBF hata oranından sonra, kullanılan tüm hesaplamalarımızda, hangi yöntem kendi uygulamamız için uygun ise onu seçeriz.
MTBF için tanımlanılabilir beklenen yogunluk değeri fonksiyonu f(t)
ile
Güvenilirlik (Reliability)
Bir sistemin belirlenen koşullar altında belirli bir zaman periyodu içinde istenilen fonksiyonları gerçekleyecek şekilde çalışma olasılığıdır. Bu, ürünün tasarımdan bakım, test ve destek süreçleri de dahil olmak üzere tüm yaşam süreci içinde değerlendirilmesi ile sağlanır. Güvenilirliğin en iyi tanımı bir ürünün zaman içindeki performansıdır. Sistem mimarisinden, kullanılan materyallere, proseslere ve parçalara kadar yapılan seçimlerin analiz ve testinin yapılması güvenilirlik açısından önem taşımaktadır.Güvenilirlik Mühendisliği (Reliability Engineering)
Güvenilirlik Mühendisliği bir ürünün, prosesin veya servisin beklenen veya olması gereken güvenilirliğinin analiz edilmesi ve hataların minimuma düşürülmesi veya bu hataların etkilerinin azaltılması için yapılması gereken işlemlerin belirlenmesi olarak ifade edilmektedir. Bu işlemler şirketlerin bünyesindeki Güvenilirlik Mühendisleri, Tasarım Mühendisleri, Kalite Mühendisleri veya Sistem Mühendisleri tarafından yapılabilmektedir.Bu mühendislik dalının asıl amacı ürünlerinizin daha güvenilir olmasını sağlayarak bakım/tamir ihtiyacını azaltmak ,maliyetleri düşürmek ve bu sayede ürünlerinizin pazar paylarını arttırmaktır. Bu amaca ulaşmak için tasarım ve üretim sürecinin her safhasında, tüm mühendislik gruplarının katılımıyla bu çalışmaların yapılması çok daha verimli olacaktır.
Güvenilirlik Blok Diyagramı (Reliability Block Diagram=RBD)
Kompleks sistemler veya konfigürasyonlar için kullanılan grafiksel analiz yöntemidir. Güvenilirlik analizi yapılırken parçaların, montajların ve sistemlerin hata oranları hesaplanır. Ancak bu analizde kullanılan modeller tüm parçaların ve montajların seri olduğu varsayımı ve tüm hesaplamaların bu varsayıma bağlı olarak yapıldığı kabulüyle çalışmaktadır. Ancak kompleks, birden fazla sistemin güvenilirlik, var olabilirlik (elde edilebilirlik) ve MTBF hesaplamaları için RBD kullanılmaktadır.
Hata Ağacı Analizi (Fault Tree Analysis=FTA)
Hata ağacı olarak bilinen bu yöntemde tümdengelimli, yukarıdan -aşağı analiz yaklaşımı kullanılmaktadır. En üst seviyede analiz edilen bir olaya (örneğin yangın) sebep olması muhtemel, sistemdeki tüm alt elemanların belirlenmesi ile oluşturulan bir ağaç yapısıdır. Tüm bu alt bileşenler AND veya OR kapıları ile birbirlerine bağlanırlar.Ana olayın gerçekleşmesine sebep olan alt olay veya olaylar bu sayede belirlenebilir.Olay Ağacı Analizi Nedir(Event Tree Analysis=ETA)
Olay Ağacı bir sistemde oluşabilecek tüm olayların görsel olarak temsil edildiği bir analizdir. Olay ağacının kullanılma amacı bir olayın meydana gelmesini takiben kronolojik sıra ile bu olayın sonucu olarak diğer olayların meydana gelme olasılığını hesaplamaktır.FMEA/FMECA (Failure Modes, Effects and Analysis/Failure Modes, Effects and Critically Analysis) Nedir
Hata durumu ve etkileri olarak da bilinen bu yöntem, hata ağacının tam tersi bir yaklaşımla aşağıdan yukarı bir analiz akışı izler. Bunu bir örnekle açıklayalım; bir bilgisayar monitöründe kullanılan bir kondansatör için 2 tane hata durumu belirlediğimizi kabul edelim. Bunlar kondansatörün açık veya kapalı devre olması. Eğer kondansatörde açık devre hatası olursa bunun sonucu olarak monitörünüzde dalgalı çizgiler oluşur. Ancak kondansatörde kısa devre hatası oluşursa ekranınız kararır.Yukarıda örnekte kondansatörün kısa devre olması monitörünüzü kullanmanızı engellediği için bu hatanın daha kritik ve ciddi bir hata olarak betimlenmesi gerekmektedir. Bu tür kritik hataların minimuma indirilmesi için bu analiz yöntemi kullanılmaktadır.
