Türkçe Bilgi: Muhtedi (Abbasi)

Muhtedi, tam ismiyle Ebu İshak Muhtedi billah Muhammed bin Harun el-Vasık (d:? - ö. 21 Haziran 870. 869-870 döneminde hükümdarlık yapan ondördüncü Abbasi halifesi olmuştur. Yaşamı Muhtedi, halife Mutasım'ın torunu ve Halife Vasık'ın oğlu olarak Samarra'da doğmuştur ve annesi Rum asıllı bir cariye idi. Yeğeni halife Mutaz 869'da Vasık'ın diğer oğlu olan Salih ve Türk askerleri komutanlardan Musa tarafından bir komploya uğratılıp sarayda taht odasında iyice dövülüp; sonra da üç gün aç susuz ve hekim desteğinden yoksun ölünce, Samarra'da siyasi iktidarı ellerinde tutan Türk askerleri tarafından halife olarak seçilmiş ve Abbasi tahtına çıkartılmıştır. . Fakat Bağdad halkı tarafından beğenilmemekte idi. Muhtedi kuzeni Mutaz'dan daha ciddi olarak halifelik görevini yüklenmek istemektedeydi. İlk defa halifelik sarayını reorganize ederek bu işe koyuldu. Saraydaki şarkıcı kızları ve müzisiyenleri saraydan kovdu. Sarayda ve ziyafetlerde şarap içilmesini yasakladı. Saray ve civarında kumar oynamanın ve oynatmanin ciddi cezalara hedef olacağını ilan etti. Belli günlerde şahsen gelip halifeye dilekçe vermek ve şikayetlerini şahsen söylemek istiyen halk için sarayini halka açtı. Kendine örnek olarak iyiliği ve adaleti ile tanınmış Emevi Halifesi Ömer bin Abdülaziz'i seçmişti. Eğer Muhtedi Abbasi halifelerinin güçlü olduğu dönemlerde halifelik yapsa idi, belki de çok ünlü bir halife olarak tarihe geçebileceği yazılmıştır. Ancak 9. yuzyıl sonunda Abbasi başkenti Samarra'da Türk asıllı askerler ve onların Türk asıllı komutanları iktidar dizginlerini tutmakta ve kendi aralarında entrikalar ve mücadelelerle uğraşmakta idiler. Muhtedi bu komutanlarin bazıları ile anlaşabildi ve diğerleri ile uyuşmazlığa girdi. Bu komutanların klik mücadeleri sırasına 21 Haziran 870'de 38 yaşında iken kendinin tutmadığı bir grup Türk askeri tarafından öldürüldü. Yerine kuzeni halife Mütevekkil'in oğlu Mu'temid yine Türk askerleri desteğiyle halife olmuştur. Arap tarih yazarları tarafından adaleti ve dini kaideleri yakından uyduğu için çok övülmüştür. Dipnotlar * Ingilizce Wikipedia "Al-Muhtadi" maddesi Ayrıca bakınız * Abbasi Halifeleri soyağacı ve listeleri Dış bağlantılar * Hitti, Philip H. (çev. Salih Tuğ),(1968) Siyasi ve Kültürel İslam Tarihi (IV Cilt), İstanbul:Boğaziçi Yayınları. * Üçok, Bahriye (1979) İslam Tarihi Emeviler- Abbasiler, Devlet Kitapları, Ankara: Milli Eğitim Basımevi (1.Basım:1968) * Muir, Wiiliam (1924), The Caliphate, its rise, decline and fall, Edinburgh:John Grant [4] Chapter LXIX Al-Muntasir and three following caliphs (Erişim:21.9.2010)

Kaynaklar

Vikipedi

Muhtedi (Abbasi)

Muhtedi (Abbasi) Hakkında Detaylı Bilgi

Kaynaklar

Görüşler ve Yorumlar