Mühr-I Hümayun

Kısaca: Mühr-i Hümayun Osmanlı padişahlarının kullandıkları mühüre verilen ad. Padişahların mühürlerine “Tuğra” denir. Mutlak vekil olduklarını belirtmek için sadrazamlara da verilen bu mühürlere “Mühr-i şerif”, “Hatem-i vekalet” de denilirdi. Vezirlere mühür vermek Abbasi halifelerinde ve Türk hükümdarlarında da adetti. Osmanlı padişahlarından mühürleri görülenlerin en eskileri, Sultan İkinci Bayezid Han ile Yavuz Sultan Selim Handır. Tahta geçen Osmanlı sultanı dört mühür hazırlattırırdı. Bi ...devamı ☟

Mühr-i Hümayun Osmanlı padişahlarının kullandıkları mühüre verilen ad. Padişahların mühürlerine “Tuğra” denir. Mutlak vekil olduklarını belirtmek için sadrazamlara da verilen bu mühürlere “Mühr-i şerif”, “Hatem-i vekalet” de denilirdi. Vezirlere mühür vermek Abbasi halifelerinde ve Türk hükümdarlarında da adetti. Osmanlı padişahlarından mühürleri görülenlerin en eskileri, Sultan İkinci Bayezid Han ile Yavuz Sultan Selim Handır.

Tahta geçen Osmanlı sultanı dört mühür hazırlattırırdı. Biri zümrüt, üçü altından olan bu mühürlerde sultanın kendi isimleriyle babalarının isimleri ve bunların üzerinde de “El-muzaffer daima” yazılıydı. Hükümdar değişince tuğra gibi mühürler de değişir, eskileri alınıp saray hazinesine konurdu. Dört köşeli ve diğerlerine göre daha küçük olup, zümrütten yapılanı, padişah tarafından yüzük şeklinde kullanılırdı. Diğer üçü beyzi şekilde altından olup, biri sadrazamda, ikincisi hasodabaşında, üçüncüsü de harem-i hümayun hazinedarı olan kadın efendide bulunurdu.

Mühr-i Hümayun ilk önceleri yüzük şeklindeydi. Daha sonraları sadrazamların zincire bağlı bir kese içinde boyunda taşımaları adet haline geldi. Mühr-i Hümayun vazifeden alınan sadrazamdan alınır, saraya çağırılan yeni sadrazama verilirdi. Vazifeden alınan sadrazam seferde ise veya herhangi bir sebeple Mühr-i Hümayun zayi olmuş ise, bu durumda has odabaşındaki mühür geçici olarak alınır, yeni sadrazama verilirdi. Sadrazam mühürü almadıkça padişaha vekil sayılmazdı. Sadrazamların kendi isimleri yazılı mühür ilk defa Keçecizade Fuad Paşa tarafından 1861-1862 senesinde kullanılmıştır. Bundan sonra sadrazamların daha önce imza yerine kullandıkları “Sah” işareti yerine mühür kullanmaları adet oldu.

Padişahlar, parmaklarında yüzük şeklindeki Mühr-i Hümayunu maliye tarafından kendilerine takdim edilen şahsi para ve bazı muayyen haraç ve sairenin tesliminde, teslim aldığına dair imzaladığı makbuzlarda kullanırdı. Mühr-i Hümayun Osmanlı saltanatının sonuna kadar kullanıldı.

Kaynak: Rehber Ansiklopedisi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.

Köprülü Damadı Abaza Siyavuş Paşa
2 yıl önce

Abaza Sivayuş Paşa'ya mühr-ü humayun göndererek onun sadrazam olduğunu resmen kabul etti. Yoldaki orduya gönderilen mühr-i hümayun Abaza Sivayuş Paşa eline...

Köprülü Damadı Abaza Siyavuş Paşa, 1687, 1688, 23 Eylül, 2 Şubat, Ayaşlı Nişancı İsmail Paşa, Bahadırzade Arabacı Ali Paşa, Bayburtlu Kara İbrahim Paşa, Boynueğri Seyyid Abdullah Paşa, Bozoklu (Bıyıklı) Mustafa Paşa, Daltaban Mustafa Paşa
Malkoç Yavuz Ali Paşa
2 yıl önce

olarak Kasım Paşa görevlendirilmiş ve mührhümayun İstanbul'a yaklaşana kadar geçici olarak hazine-i hümayunda saklanmıştır. Mısır'dan karayolu ile Halep...

Malkoç Yavuz Ali Paşa, Malkoç Yavuz Ali Paşa
Sultanzade Mehmed Paşa
6 yıl önce

Mehmet Paşa 1644 günü divan-ı hümayun toplantısına başkanlık etmekte iken hiç beklemediği bir anda kendisinden mührhümayun geri alındı. Sadrazamlıkta...

Köprülü Fazıl Mustafa Paşa
2 yıl önce

emrivakiyi kabul edip Abaza Siyavuş Paşa'yı sadrazam tayin etti ve mühr-i hümayun ona ordu artıkları ile geldiği Niş'te yetiştirildi. Keşmekeş ordunun...

Köprülü Fazıl Mustafa Paşa, Köprülü Fazıl Mustafa Paşa
Kethüda Hasan Paşa
2 yıl önce

Hasan Paşa'yı sadrazam ve serdar-ı ekrem tayin etti. Meyyit Hasan Paşa mühr-i hümayunu hasta yatağında almıştı ve ordunun başına ancak 22 gün sonra geçebildi...

Elmas Mehmed Paşa
2 yıl önce

birçok ganimet ele geçirmiştir. Elmas Mehmet Paşa'nın üzerinde bulunan MührHümayun Avusturyalıların eline geçmiştir. Danışmend, İsmail Hâmi (1971),Osmanlı...

Elmas Mehmed Paşa, Elmas Mehmed Paşa
Hezarpare Ahmed Paşa
2 yıl önce

Tezkereci Ahmet Paşa'ya İstanbul sedaret kaymakamı görevi verildi. Mührhümayun Girit'e bulunan kaptan-ı deryaya deniz yolu ile gönderildi. Ancak 5...

Hezarpare Ahmed Paşa, 1647, 1648, 21 Eylül, 7 Ağustos, Bayram Paşa, Boynuyaralı Mehmed Paşa, Boşnak Derviş Mehmed Paşa, Bıyıklı Koca Derviş Mehmed Paşa, Cerrah Mehmed Paşa, Civankapıcıbaşı Sultanzade Semiz Mehmed Paşa
Kara Musa Paşa
2 yıl önce

İstanbul'a sadrazam olduğu haberini öğrenmiş olarak dönmekle beraber mührhümayunu eline geçirmediği için Kara Musa Paşa birçok sadrazam listesinde bulunmamaktadır...

Kara Musa Paşa, 1647, 16 Eylül, 21 Eylül, Bayram Paşa, Boynuyaralı Mehmed Paşa, Boşnak Derviş Mehmed Paşa, Bıyıklı Koca Derviş Mehmed Paşa, Cerrah Mehmed Paşa, Civankapıcıbaşı Sultanzade Semiz Mehmed Paşa, Cığalazade Yusuf Sinan Paşa