I. Nikolaos Mistikos ya da I. Nicholas Mysticus (}}) (d. 852 - ö. 15 Mayıs 925), Mart 901'den Şubat 906'ya ve Mayıs 912'den öldüğü Mayıs 925 yılına kadar Konstantinopolis Patriği. Nikolaos, İtalyan yarımadasında doğdu ve Patrik I. Fotios'un arkadaşı oldu. I. Fotios'un 886 yılında görevden alınması ile oda gözden düştü ve bir manastıra kapandı. VI. Leon, onu manastırdan alıp mistikos (bu ünvan imparator özel sekreteri ya da yargı görevlisi anlamlarına gelebilir) yaptı. 1 Mart 901 tarihinde, Nikolaos patrik oldu. Fakat, Leon'un metresi Zoe Karbonopsina ile dördüncü evliliği yüzünden Leon ile Nikolaos'ın arası bozuldu. Geleceğin imparatoru ve bu ilişkinin sonucu doğan VII. Konstantin'i vaftiz etmesine rağmen, imparatorun kiliseye girmesine engel olmuş ve muhtemelen General Andronikos Doukas'ın isyanına karıştı. 1 Şubat 907 tarihinde patriklikten alındı. Manastırına sürgüne gönderildi, Nikolaos görevden alınmasını adaletsiz görmüş ve Papa III. Sergius ile tartışmaya girmiştir. VI. Leon'un kardeşi Aleksandros'un Mayıs 912 tarihinde imparator olması ile, Nikolaos yeniden patrik olmuştur. Yerine geldiği Euthymios destekcileriyle kavga, İmparator Romanos Lekapenos'un 920 yılında yayınladığı bir bildiriye kadar devam etti. Aleksandros, Bulgaristan ile bir savaşın başlamasından sonra, 913 yılında öldü, yerine VII. Konstantin tahta geçti. Nikolaos Mistikos, genç imparatorun taht naiplerinin önde geleni oldu. I. Simeon'un Konstantinopolis'e ulaşması ile yüzyüze geldi. Nikolaos, barış görüşmelerine oturdu, Simeon'a imparator olarak Konstantinopolis'in hemen dışında tac giydirdi ve Simeon'un kızkardeşi ile imparator arasında bir evlilik ayarladı. Bizanslılar tarafından kabul edilmesi zor tavizler, durumunu zora soktu ve Mart 914 tarihinde Zoe Karbonopsina, Nikolaos'ın yerine taht naibi oldu. Zoe, bu tavizleri kaldırmak ilk icraatı oldu. Bu, Bulgarlar ile savaşı yeniden başlattı. Ana destekçisi general Leo Fokas'ın Acheloos savaşında Bulgar Çarı I. Simeon'un karşısında 917 yılında ağır bir yenilgi aldı. Bizans İmparatorluk ordusu neredeyse yok oldu. Zoe, zemin kaybetmeye başladı. Amiral Romanos Lekapenos, kızı Helena'yı genç imparator VII. Konstantin ile evlendirdi ve basileopator ünvanı aldı, sonunda 920 yılında İmparatorluk tacı giyerek, İmparatorluğun gerçek hükümdarı oldu. Nikolaos, yeni imparatorun en güçlü destekçilerinden biri oldu ve öldüğü 925 yılına kadar Bulgarlar ile yenilenen görüşmeleri sürdürdü. Önemli kişiler ve yabancı hükümdarlara (Bulgar I. Simeon dahil) yazdığı sayısız mektuba ek olarak, Nikolaos Mistikos, 904 yılında Arapların Selanik'i alması üzerine bir nutuk kaleme almıştır. Eski Ahit'in yetkisini sorgulaması yanında imparator emirlerinin yazılmamış kanun olduğunu belirten kritik bir düşünürdür. Kaynakça * The Oxford Dictionary of Byzantium (ed. by Alexander Kazhdan), Oxford University Press, 1991.
