Nötrino yükü sıfır ve kütlesi sıfır yada çok küçük olan temel lepton parçacığı anlamına gelmektedir.Bu parçacıkların varlığı ortaya konmadan çok önce kuramsal bir gereklilik olarak ortaya çıkmıştır.Örneğin b bozunması bir çekirdeğin bir elektron yayınladığı süreçtir;en yalın örnek,nötronun proton ve elektrona bozunmasıdır.
n => p + e (1)
Yükün korunumuna uygun olan bu tepkime,enerjinin korunumu yasasını sağlamaz.Gerçekte proton ile nötron kütle enerjileri arasındaki fark 1.3MeV ve elektronun kütle enerjisi 0.5Mev’dir.Enerjinin korunumu yasasının uygulanması sonucunda,yayımlanan elektronun kinetik enerjisine tek bir değer atanır : 1.3-0.5 = 0.8 MeV.Oysa yayımlanan elektronların kinetik enerjilerinin 0 ile 0.8 MeV arasında değiştiği saptanmıştır.Enerjinin korunumu fiziğin bir mutlak yasası olarak kabul edilirse,olay-1931’de Pauli’nin ileri sürdüğü gibi elektronla birlikte üçüncü bir parçacık yayımlanmadıkça açıklanamaz.Bu durumda iki parçacık serbest enerjiyi paylaşır ve elektronun kinetik enerjisi 0 ile 0.8 MeV arasında değişen bir değer alabilir.Dolayısıyla (1) tepkimesi gerçekte,aşağıdaki gibi yazılmalıdır;
n => p + e + n (2)
Varsayılan parçacık elektriksel bakımından yansız olmak zorundadır.Öte yandan kütleside hemen hemen sıfır olmalıdır,çünkü elektronun,bütün nötron-proton kütle enerjisi farkını sağladığı haller gözlemlenmiştir.Bu iki nedenden dolayı Pauli parçacığa”nötrino”(İtalyanca küçük yansız) adını vermiştir..Daha sonraları bir başka korunum yasasının (açısal momentin korunumu)sağlanması için,Nötrinonun varlığının kaçınılmaz olduğu ortaya çıktı.nötrino kısa sürede kuramsal bir gerçeklik kazandı ve söz konusu olduğu tepkimelerin incelenmesi,ek bir yasanın(lepton sayısının korunumu) bulunmasına olanak verdi.
Bununla birlikte nötrino ancak 1956’da deneysel olarak saptandı.gerçek nötrino yalnız zayıf etkileşmelere katılır ve madde içinde olasılığı çok küçük olan
n + n => p + e (3)
Tipinden tepkimelerle soğurulabilir.Bir nötrinonun soğurulmasını gözlemlemede büyükçe bir şans elde etmek için büyük miktarda madde gereklidir.nötrino algılayıcıları genelde onlarca ton madde içerir.Nötrinoların bir başka temel ayırt edici niteliği,açıkca zayıf etkileşimlerin yani bu etkileşimlerin uzay yansımalarına karşı değişmez olmamalarının ayırt edici niteliği olan “parite bozulması”göstermeleridir.Nötrinoların gerçekte belirli bir “helisliği” vardır,yani nötrinolar için spin ve hız her zaman aynı doğrultudadır;karşıt nötrinolar için doğrultular zıttır.Nötrinolar tümü aynı yönde olan tirbuşonlara benzetilebilir.Bir nötrinonun bir aynadaki görüntüsü,dolayısıyla bir nötrinonun değil bir karşıt nötrinonun görüntüsüdür.
