Orhanlı Köyü, Balıkesir ilinin merkez ilçesine bağlı bir köydür.
Kuruluşu : Köyümüz Balikesir ilinin güneydogusunda, Balıkesir`e 18 km uzaklikta kurulmustur.Köyün güneyi daglik kesimlerden olusmakta kuzeyi ise Balikesir Ovasinin devamidir. Komsu köyler güneyde Bahçesme, kuzeyde Pasaköy ve Çiçekpinar(Nergiz), batida Inkaya Köyü, doguda ise Çiftlik Köyleri olup köyümüzün rakimi 185`tir.
Rivayete göre köyümüzün kurucusu olan atalarimiz Dogu Karadeniz ve Ubil Nehri dolaylarinda bu günkü Kuzey Kafkasya`da yasarmis. Önce Balkanlara daha sonra da Anadolu`ya göç etmisler.Anadolu`da bir müddet göçebe olarak yasamislardir. Göçebeligi benimseyen atalarimiz yollarina devam ederken parçalanmalara maruz kalmislardir. Birkaç kafile günümüzdeki adiyla Gönen`in Tastepe Köyü`ne, Çandir Köyü`ne, Ovaköy`e, Pasaköy ve Babaköy`e yerlesmislerdir. Geri kalanlar yola devam edip köyümüzün bugünkü yerine gelmisler ve köyün su durumunu begendiklerinden dolayi buraya yerlesmislerdir. Bunu duyan ve kafileden ayrilanlar digerleri de buraya gelip yerlesmislerdir. Sonunda köy 1876 Tarihinde 120 hane olarak kurulmustur. O tarihlerde Izmir-Balikesir Kervan yolu köyümüzün üzerinden geçmekte iken köye gelen ilk misafirler bir kervan grubu olmustur. Atalarimizin misafirperverligine hayran kalan kervan reisi köyümüzün ismini sormus ve daha köyün isminin verilmedigini ögrenince de "UGURHANE" ismini yakistirmis. Köy halki da bunu köyün ismi olarak benimsemis. Bu isim zamanla telaffuz degisikligine ugrayarak "ORHANIYE" olmus. Bir rivayete göre kafile soyundan gelip daha evvelden Istanbul`un Orhaniye kislasinda askerligini ifa eden ve köye yerlesen ve kuruculardan olan zatlar askerlik hatirasi olsun diye köyümüze bu ismi vermislerdir. Günümüzeki ismi ise Içisleri Bakanliginin emri ile "ORHANLI" olarak degistirilmistir. 7 Mart 1992 tarihli Bakanlar Kurulu kararnamesi ile Bigadiç Ilçesinden ayrilip Balikesir Merkez Ilçesine baglanmistir.
Kültür : Köyümüzün okuma-yazma orani %100`e yakindir. Balikesir Ilinin ilk açilan Maarif Okulu köyümüzde açilmistir. Okul 1930 yilinda Tedrisata baslamistir. Okulun ilk ögretmenligine köyümüz halkindan Ali Efendi (Ali Bilman) tayin edilmistir. Bu zat daha evvel Abdülhamit Devri`nde saray muallimligi görevinde uzun müddet çalismistir. Köyümüzün okuma ve yazmaya karsi olan sevgisini bugün çesitli mesleklerle ugrasan insanlari ile ispat etmistir. Köyümüzden çikan 200`ün üzerinde meslek sahibi insan vardir. Köy halki Çerkez(Adige) olup Sapsig kabilesindendir. Ayni kabileden olan köy halki birbirileri ile yakin akrabalardir. Köyün içerisinde yasanabilecek sorunlar el birligi ve büyük bir hosgörü ile çözümlenmektedir. Köyümüzde evlenmelerde tam bir olgunluk içerisinde gerçeklesmektedir. Evlenme konusunda en büyük söz sahibi gençlerin kendileridir. Gençler arasinda yapilan toplantilar (Zehes) adetlerin mutlak uygulanip riayet edildigi yerlerdir. Aralarinda anlasan gençler genelde nisan süresini uzatmazlar. Evlenen kiz o andan itibaren adetler geregi toplantilara katilma, dügünlerde oyunlara istirak etme haklarindan feragat etmis demektir. Günümüzde köyde Çüsha, Met, Turkav, Açimuj, Besti, Natxo, Neguç, Deguf, Hamtej, Hagur, Sovsi, Guser sülaleleri yasamaktadir.
Dügünler : Dügünler çerkez adetlerine göre yapilir. Dügünlerde müzik aleti olarak Psine (mizika)ve peçiç kullanilir. Çerkezlerin en ünlü yemegi olan Kaçamak (Paste) ve lilibje dügünlerde mutlak yapilir. Bundan 10 yil öncesinde dügünlerde davul ve klarnette var ise de bu çevre kosullarindan kaynaklanmistir. Bu karma dügün tarzi yerini tamamen çerkez dügününe birakmistir. Evvelden dügünün son gününde at kosusu, yaya kosusu, güres ve cirit oyunlari oynanip kazananlara hediyeler verilirdi. Gelin eve geldiginde son olarak post (deri) güresi yapilirdi.
Sanat : Küçük çapta el ve ev sanatlari yapilmakta olup örgü sanatlari ile her ev kendi ihtiyacina cevap verebilmektedir. Köy halki 1950-1960 yillari arasinda örgü sanatina çok önem vermis geçiminin yarisini bu sanattan karsilamistir. Milli Egitimce 1954 yilinda açilan dokumacilik kursu çok ragbet görmüs 16 genç kiz basari mükafati olarak birer adet otomatik tezgah almistir. Genç kizlarimizin azligi nedeniyle biçki-dikis kurslari açilamamaktadir. En son kurs 1993 yilinda açilmistir. Köy gençlerinin 1990 yilinda kurduklari resmi olmayan dernek çesitli faaliyetlerde bulunmaktadir. Her yil periyodik olarak gerek köy gerekse dernek yararina etkinlikler düzenlemektedir. Adigey Cumhuriyeti`nin ünlü NALMES Folklör ekibi 2 Kasim 1991 Tarihinde köyümüzü ziyaret etmis ve çok memnun kalmistir. Ayni sekilde ISLAMEY Folklör grubu da 1992`nin Kurban Bayrami`nda köyümüze misafir olmustur...
Coğrafya ve İklim
Köyün iklimi, bozulmuş Akdeniz İklimi etki alanı içerisindedir.Nüfus
Nüfus : Köyümüz 1965 yili sayilmlarina göre 80 hane olup 513 nüfusa sahipti. Bu nüfusun 255`i kadin, 258`i erkek idi. Su an ise köyün 40-50 hanesi is,memuriyet,okul vb. sebeplerden dolayi dis il ve ilçelere gitmis ise de kütükleri halen köyümüzdedir. Köyümüzün 1994 yili sayimlarina göre nüfusu 175`tir. Gençlerin çalismak ve okumak için köyden ayrilmasi nüfusu özellikle genç nüfusunu azaltmistir. Ancak bayram, cenaze, dügün vb. gibi sebeplerle disarida yasayanlarin da gelmesi ile köyün nüfusu ortaya çikmaktadir.|-
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |||
|---|---|---|---|
| 2007 | |||
| 2000 | 1997 | ||
Ekonomi
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.Muhtarlık
Köyün şu an ki Muhtarı Sn. İsmail IRMAK`tırLinkler
köy-taslak Balıkesir merkez belde ve köyleri
