Patrik İntihabı
Kısaca: Fatih Sultan Mehmed İstanbul'u aldığı zaman Rum patrikliği münhaldı. Ortodoks ve katolik kiliselerinin birleştirilmesi hakkındaki ihtilâflar sebebiyle bu makam epey zamandanberi açık bulunmakta idi. Sultan Mehmed, fetihten sonra Edirne'ye gidip üç ay sonra İstanbul nüfusunun azalmakta olduğunu görüp sebebini sordu ve Rumların başlarında ruhanî reisleri bulunmadığı için dağılmakta olduklarını öğrendi; Bizans zamanında ne suretle patrik intihap ediliyorsa yine öyle yapılmasını emretti. ...devamı ☟
Gennadios bu sırada Edirne'de bir ağanın yanında esir bulunuyordu. Ruhani derecesi de patrikliğe müsait değildi. Derhal Gennadios İstanbul'a getirilip kilise kanununa göre sür'atle ruhani rütbesi arttırılarak en son ruhani rütbe olan Havariyun kilisesi piskaposluğuna intihap edildikten sonra patrik oldu (1454). Gennadios, intihabından sonra saraya davet olundu; kendisine patriklik asası verildi. Padişahın ihsan ettiği ata binerek merasimle Patrikhane olan Havariyun kilisesine (Fatih camiinin bulunduğu yerde idi) gönderildi. Gennadios, patrik olduktan bir buçuk sene sonra zaten harap bir vaziyette bulunan Patrikhanenin Pammakaristos manastırına (Şimdiki Fethiye camii) naklini rica ettiğinden dediği yapıldı.
Gennadios birinci defaki patriklikte iki sene kadar kalarak 1456 de istifa edip Serez civarında Prodromos manastırına çekildi ve orada dini ve felsefi tetebbuatla meşgul oldu. Gennadios'un yerine İzidoros patrik olup 1462 Temmuz tarihinde öldüğünden yerine Gennadios ikinci defa patrikliğe seçildi; fakat bir sene sonra tekrar istifa ile yine pek sevdiği tetebbuat alemine daldı ve yerine 1463 de Sobromos getirildi ise de bir sene sonra istifa eylediğinden Gennadios üçüncü defa patrik oldu; fakat 1464 Aralık ayında istifa edip yine Serez'deki manastıra çekildi ve 1472 de vefatına kadar mütaleat ile meşgul oldu. Fatih Sultan Mehmed, Gennadios ile ilmi mubaheselerde bulunarak onun ilim ve faziletini takdir etmiştir.
Fatih zamanında intihap olunan patrikler arasında ilim ve fazileti dolayısiyle Sultan Mehmed'in çok takdir ettiği bir zat da 1476 da, patrik Rafael'in yerine intihap olunan Maksimos'dur. Fatih bu zattan hıristiyan din ve erkanı hakkında bir rapor istemiş ve almıştır. Maksimos, Fatih'le aynı sene içinde vefat etmiştir. Osmanlı devleti, sonuna kadar patrik intihabı işini Rum cemaatine bırakarak öylece devam ettirmiştir.
Bu konuda henüz görüş yok.
