Türkçe Bilgi: Paul Ehrenfest

Paul Ehrenfest (18 Ocak 1880 - 25 Eylül 1933), Avusturya asıllı Hollandalı fizikçi, kuantum mekaniği ile istatistiksel mekanik ve ilişkiler alanında büyük katkılarda bulundu, faz geçişi ve Ehrenfest teoremi teorisi de dahil olmak üzere birçok geliştirmeyi sağlamıştır. Biyografisi Yahudi bir aileden Paul Ehrenfest Moravya Loštice'de doğdu ve Viyana'da büyüdü. Ailesi, Sigmund Ehrenfest ve Johanna Jellinek bir bakkal işletiyordu. Ailenin aşırı dindar bulunmamasına rağmen, Paul İbranice ve Yahudi halkının tarihi eğitimi aldı. Daha sonraları hep Yahudi köklerini vurguladı. Ehrenfest ilkokulda çok başarılı olmasına rağmen lise hayatı pek parlak geçmedi. En sevdiği ders ise Matematikti. Franz Josef Gymnasium'una geçtikten sonra derslerindeki eski başarılarını tekrar yakaladı, 1899'da final sınavları geçti. Technische Hochschule'de kimya alanında ihtisas yapmasına rağmen Viyana Üniversitesinde Ludwig Boltzmann'ın teklifiyle termodinamik ve kinetik teorisi üzerine dersler aldı. Bu derslerin onun üzerinde derin bir etkisi vardı. Gelecekte yapacakları çalışmalar için ilham veriyordu. Bu arada sıvılarla ilgili (sıvı, katı cisimlerin hareket ve Hertz mekanik) mekaniği Katı cisimlerin hareketi üzerine bir tez hazırladı. 23 Haziran 1904 Viyana'da doktorasını aldı. 1904 den 1905'e kadar Viyana'da kaldı. 21 Aralık 1904 tarihinde, kendisine çalışmalarında yardımcı olan Rus matematikçi Tatyana Alexeyevna Afanasyeva ile (1876-1964) evlendi. İki kızı ve iki oğlu vardı: Tatyana ('Tanja') (1905-1984), matematikçi, Galinka ('Galja') (1910-1979) çocuk kitapları yazarı ve illüstratör, Paul Jr('Pavlik')(1915-1939) Fizikçi ve Vassily ('Wassik') (1918-1933).. Ehrenfest Eylül 1906 tarihlinde Göttingen döndü. Ehrenfest Boltzmann'ı tekrar göremedi ve 6 Eylül Trieste yakınlarındaki Duino'ya taşınarak yaşamını burada sürdürdü. Ehrenfest; Boltzmann'ın başarılarını geniş bir anma yazısında yayınlanmıştır. Eşiyle birlikte, Ehrenfest birkaç yıldır istatistiksel mekanik üzerinde çalıştı; istatistiksel mekanik ilglili makalesi 1911 yılına kadar yayımlanmadı.Temel hipotezler, çözülmemiş sorulara net sınırlarının belirlenmesi ve akıllıca seçilmiş şeffaf örneklerle genel ilkelerin bir açıklama keskin bir mantıksal analizler yaptı. Einstein'le Ehrenfest özellikle Einstein ve Bohr'a yakındı. Onun daveti üzerine Einstein, 1920 yılında Leiden Üniversitesi profesörlük teklifini kabul etti. Yılda birkaç hafta Leiden Üniversitesinde dersler verecek ve bu süre içinde Einstein Ehrenfest'in evinde kalacaktı. 1923 yılında Einstein, 6 hafta boyunca orada kaldı, Berlin'deki aşırı Nasyonelistlerin tehditleri altında yaşamı sürdüremezdi. Lorentz 'doktora (Aralık 1925) 50. yıldönümü vesilesiyle Ehrenfest gelişmekte olan kuantum teorisi ile ilgili bilimsel farklılıkları uzlaştırmak için bir girişim içinde, Leiden Üniversitesine Bohr ve Einstein'ın her ikisini de davet etti. Son Yılları Mayıs 1931'de yakın arkadaşları ile yaptığı yazışmalar onu şiddetli depresyon içerisinde olduğunu gösteriyordu. Einstein, Ağustos 1932'de Ehrenfest'in iş yükünün azaltılabilmesi için Leiden Üniversitesi Kurulu'na yazdığı mektupta onun için ne denli endişelendiğini gösterir. 25 Eylül 1933 tarihinde Amsterdam'da depresyon ile yaptığı savaşı kaybetti.25 Eylül 1933'de intihar ederek yaşamına son verdi. Kaynakça DışBağlantılar * H.B.G. Casimir, Ehrenfest, Paul (1880-1933), in: Biografisch Woordenboek van Nederland (in Dutch). * Marijn Hollestelle, 'Zuivere praktijk: Paul Ehrenfests opvattingen over toegepaste natuurkunde', in: L. J. Dorsman en P. J. Knegtmans, 'Onderzoek in opdracht: de publieke functie van de universitaire wetenschap in Nederland sedert 1876', (2007). * Marijn Hollestelle, Paul Ehrenfest. Worstelingen met de moderne wetenschap, 1912-1933 (Leiden University Press, Leiden, 2011) Biography on Ehrenfests life in Leiden. ISBN 978-90-8728-122-9 * Rowdy Boeyink, “In het centrum van het drama” Wetenschappelijke worstelingen van Paul Ehrenfest tussen 1916 – 1925, master's thesis, University Utrecht, 2005 (in Dutch). * Dirk van Delft, Einstein in Leiden, Physics Today 59 (April 2006) 57-26. The frontpage shows a painting by Marijke Kamerlingh Onnes, niece of Heike. * H.B.G. Casimir, Preface to Collected Papers of Paul Ehrenfest * Frans van Lunteren, Paul Ehrenfest: de Leidse onderzoekschool van een fysicus in diaspora (2003). * Dieter Hoffmann, Hubert Laitko, and Staffan Müller-Wille, Paul Ehrenfest in: Das Lexikon bedeutender Naturwissenschaftler (in German). * S.A. Goudsmit. The discovery of the electron spin. * Colloquium Ehrenfestii. * Einstein in Leiden. * Ph.D. students of P. Ehrenfest: 1918-1931 * Publications of P. Ehrenfest * Albert Einstein at Ehrenfest's home in Leiden.

Kaynaklar

Vikipedi

Paul Ehrenfest

Paul Ehrenfest Hakkında Detaylı Bilgi

Kaynaklar

Görüşler ve Yorumlar