Türkçe Bilgi: Phan Boi Chau

Phan Boi Chau, asıl adı Phan Van San (1867, Nghe An, Vietnam-29 Eylül 1940, Hue), Vietnam'da Fransız sömürge yönetimine karşı başlatılan ilk direniş hareketlerinin önderlerinden. Bağımsızlık konusundaki tutkulu yazıları ve çabaları nedeniyle Vietnam'ın en büyük yurtseverlerinden biri kabul edilir. 1903'te Japonya'nın Ryukyu Adalarını yitirmesiyle Vietnam'ın bağımsızlığını yitirmesi arasında banzerlikler kurduğu, alegorik bir yapıt olan Luu cau huyet le tan yhu 'yu (Ryukyu'nun Acı Gözyaşları) yazdı. 1904'te bağımsızlık yanlısı arkadaşlarıyla birlikte Duy Tan Hoi'yi (Roform Derneği) kurdu ve Prens Cuong De'nin etkin desteğini sağlayarak tahtla direniş hareketi arasındaki ittifakın temellerini attı. 1905'te direniş hareketinin merkezini Japonya'ya taşıdı. Cuong De'yi Vietnam tahtına çıkarma tasarısnı görüşmek üzere 1906'da Japonya'da Cuong De ve reformcu Phan Chau Trinh'le buluştu. 1912'de ülkede monarşi yönetimi kurma planlarından istemeyerek de olsa vazgeçmek zorunda kaldı. Ardından Çin'deki Guangzhou'da (Kanton) yeni bir direniş örgütü kurdu. Örgütü Fransa'nın Çinhindi genel valisi ni öldürme planı başarısızlıkla sonuçlandı. 1914-17 arasında Guangzhou'da hapis yatan Phan Boi Chau, otobiyografisi Nguc trung thu'yu (Hapishane Notları) bu sırada yazdı. Salıverildikten sonra Marksizmi inceledi ve Fransızlara karşı yeniden direnişe geçti. Haziran 1925'te yakalanarak Hanoi'ye götürüldü. Ama tutuklanması yüzlerce Vietnamlının protestosuna neden olunca Fransızlar tarafından bağışlandı. Fransızların önerdiği devlet görevini reddederek sonraki yıllarını Fransızların gözetiminde herhangi bir eylemde bulunmadan geçirdi. Vietnam'ın ilk devrimci tarih kitabı olarak kabul edilen Viet Nam vong quoc su (1906; Vietnam'ın Yitiriliş Tarihi) ve siyasi boyutları da olan tarihsel romanı Hau Tran dat su (Geç Tran Hanedanının Garip Öyküsü) başlıca yapıtları arasındadır.

Kaynaklar

Vikipedi

Phan Boi Chau

Phan Boi Chau Hakkında Detaylı Bilgi

Kaynaklar

Görüşler ve Yorumlar