Progresif rock 1960'ların sonlarında ve 1970'lerin başlarında "ağırlıklı olarak Britanyalı grupların rock müziğini yeni sanatsal seviyelere çekme girişiminin" sonunda ortaya çıkmıştır.
Progresif rock grupları standart rock veya popüler müzikteki bent-nakarat düzeni üzerine kurulu şarkı yapılarının ötesine geçerek "rock müziğin teknik ve kompozisyon sınırlarını" zorlamışlardır. Bunun ötesinde aranjmanlarda sık sık klasik, caz ve avangart unsurlar bulunur. Enstrümantal şarkılar daha yaygındır. Sözleri olan şarkıların sözleriyse normal rock şarkıları gibi dans ve aşk gibi popüler öğelerden ziyade daha kavramsal, soyut, edebi, felsefi ve/veya fantastik ögeler içerir. Progressive rock grupları "genellikle epik hikâyeler anlatan bütüncül bir beyanda bulunan" konsept albümler yapmışlardır.
