Türkçe Bilgi logo TürkçeBilgi

Rif Savaşı

Kısaca: Toplam:450.000 asker ...devamı ☟

Toplam:
450.000 asker |güç2 = 15.000 gerilla |güç3 = |kayıp1 = 31.000 ölü ve yaralı |kayıp2 = 15.400 ölü ve yaralı |kayıp3 = |notlar = }}

Rif Savaşı

 (Melilla Savaşı), İspanya (ve sonradan Fransa) ile Fas'ın Rif ve Cibela kabileleri arasında yapılan savaş (1920-1926). Rif Savaşı İspanya Fez Antlaşması (30 Mart 1912) ve İspanyol-Fransız Antlaşması'yla (27 Kasım 1912) Fas'ın Melilla ve Septe kentleri çevresindeki dağlık bölgeleri elde etmişti. Elde ettiği İspanya-Fas Protektora'sında hakimiyetini pekiştirmek ve himaye ettiği bölgeyi büyütmek istedi. Alhucemas Körfezi'yle birbirinden ayrılan iki bölgenin ulaşım bağlantısı zayıftı. İspanyol vali General Dámaso Berenguer 1920'de doğudaki Cibela topraklarını ele geçirmeye çalışırken, Manuel Fernández Silvestre'ye, batıdaki Rif kabilesine ve bu kabilenin önderi Abdülkerim Hattabi'ye saldırma emrini verdi. Aralıklarla beş yıl süren çarpışmalarda İspanyollar ağır kayıplar verdi. 22 Temmuz 1921 ile 9 Ağustos 1921 arası Annual'da 25.700 kişilik İspanyol ordusu ile 4.000 kadar Rif gerillası çarpıştı. Annual muharebesi sonunda İspanyol zayiatı 13.000 üzerindeydi (bunun 8.000'i ölü) Rif gerillaları tarafında ise bu muharebede 1,000 kadar ölü vardı. Annual muharebesi İspanya'da Annual felaketi olarak anılır. Annual muharebesinde Avrupalı sömürgeci bir devletin yenilgiye uğraması Afrika'daki diğer milletlere Avrupalı bir devletin yenilmez olmadığını gösterdi. Abdülkerim'in kuvvetleri, İspanyol ordusunu ağır bir bozguna uğratarak Melilla'ya çekilmek zorunda bıraktı. İspanyolların Melilla'da 14.000 askeri bulunuyordu. Abdülkerim karşısında oluşan sayısal ve teknolojik üstünlük giderek arttı. 1925'te İspanya'nın yanında savaşa 300.000 üzerinde askerle katılan Fransa'nın güneyden saldırıya geçmesi ve Alhucemas Körfezi'ne çıkan İspanyol kuvvetlerin kuzeyden yeni bir harekata başlaması karşısında, Abdülkerim teslim olmak zorunda kaldı. Böylece 1926'da iki kent arasındaki bölge İspanyol denetimine girdi.

Rif Savaşı

'nda dikkat çeken İspanyol generallerinden biri de Francisco Franco idi. Savaşın İspanya'daki popüler olmaması ve savaşın ilk safhalarında İspanyol ordusunun Rif kuvvetlerine karşı aldığı aşağılayıcı mağlubiyetler, İspanya'daki hükümetin istikrarsızlaşmasına ve 1923'deki darbeye katkıda buldu. Kimyasal silah kullanımı İspanya kimyasal silah kullanımını yasaklayan Cenevre Protokolü'nü imzaladığı halde İspanyol ordusu açmaza düşünce Rif gerillalarının direnişini kırmak için kimyasal silah kullandı. Kimyasal silahlar uçaklarla gerillalar dışında siviller, pazarlar ve nehirler üzerine atıldı. Tarihçi Sebastian Balfour araştırmalarında İspanyol ordusunun stratejisini yoğun nüfuslu bölgeleri kimyasal silahlarla bombalamak olduğunu belirtti. İki sene içinde İspanyollar tarafından 10.000 kutu içinde 500 ton üzerinde zehirli gaz atıldı. Zehirli gaz kullanımı İspanya ve Fransa'nın savaşı kazanmasında önemli rol oynadı. İspanya Kimyasal silaha sahip olduğunu ve kullandığını uzun yıllar boyunca gizli tuttu. Kimyasal silahların zehirli etkileri bugün halen Rif bölgesinde hissedilebiliyor. Rif Cumhuriyeti 18 Eylül 1921'de Fas'ın bağımsızlı için savaşan Rif Berberiler'i Rif bölgesininin İspanya'dan bağımsızlığını ilan etti. Abdülkerim Hattabi Rif bölgesinin Emiri oldu. 1 Şubat 1923'de resmi olarak

Rif Cumhuriyeti

(Tamazight: Tagduda n Arif, Arapça: ‏جمهورية الريف‎) teşkil edildi. Abdülkerim Hattabi Devlet başkanı („Ra'is ad-Dawla“) ve Hajj Hatmi Başbakan oldu. Başkenti Ajdir (Axdir) idi.

Rif Savaşı

sonunda İspanya ve Fransa'nın galip gelmesi ile 27 Mayıs 1926'da sona erdi.
Dosya:Location Rif.PNG|Rif bölgesi (kırmızı). Dosya:República del Rif.svg|Beyaz renkli bölge İspanya-Fas Protektora'sı.

Rif Cumhuriyeti

kırmızı çizgi içinde. Dosya:Desastre de Annual.svg|Annual muharebesinden sonra İspanyol ordusunun Melilla'ya geri çekilişi. Dosya:Flag of the Republic of the Rif.svg|

Rif Cumhuriyeti

bayrağı Dosya:Abd el-Krim.jpg|Abdülkerim Hattabi (1923) Dosya:Guerra del Rif 1922 - 2.jpg|Annual muharebesinden aylar sonra cesetler halen savaş alanında.

Notlar

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.