Safra Taşları
Kısaca: Safra taşları Safra kesesinin sık görülen bir hastalığı. ABD'de nüfusun % 10'unda; 40 yaş üzeri nüfusun % 20'sinde safra taşı tespit edilmiştir. Problem kadınlarda, doğulularda, Latin Amerika ve Hintlilerde daha yaygındır. Ayrıca şeker hastalığı, karaciğer sirozu ve bazı ince barsak hastalıklarında daha sıktır. Kolesterole doymuş safra, kolesterol cinsi safra taşları meydana gelmesinde esastır. Bu hastalarda kolesterol yapımının artmış, safra asidi yapımının azalmış olduğu görülmüştür. ...devamı ☟
Safra koyulaşması sonucu meydana gelen taşlara halk arasında safra taşı, tıp dilinde ise kolelitiasis denir. Yapılarında kolestrin bulunur.
Bazı safra taşları, rahatsızlık vermez. Bazıları da safra kanalını tıkar. Çok şiddetli, batıcı bir ağrı, bulantı ve kusma yapar. Hasta yerinde duramaz olur. Bu olayların hepsine birden safra kesesi krizi denir.
Düşmeyen veya alınmayan safra taşları, safra kesesinin iltihaplanmasına da neden olur. Safra taşlarının neden olduğu rahatsızlıkları gidermek için doktor müdahalesi gerekir.
Kolesterole doymuş safra, kolesterol cinsi safra taşları meydana gelmesinde esastır. Bu hastalarda kolesterol yapımının artmış, safra asidi yapımının azalmış olduğu görülmüştür. Ayrıca; safra kesesinde safra durgundur, safra sümüksü sıvının nitelik ve niceliği değişiktir, safrada artmış bilirübin yoğunluğu bulunmalıdır, ekseriya safra taşlarıyla, iltihabi olay birlikte bulunur. Bunların taş meydana gelmesine nasıl sebep olduğu henüz tam olarak anlaşılamamıştır.
Bazan üst karında rahatsızlık hissi, şişkinlik, geğirme ve sindirim zorluğu gibi genel belirtiler bulunur. Bulgu ve belirtiler taşın büyüklüğüne, sayısına ve bulunduğu yere bağlıdır. Büyük taşlar safra kesesi çıkışında zaman zaman tıkanma yapmak suretiyle, küçük çok sayıdaki taşlar ise ana safra yoluna geçtikçe ağrıya yol açarlar.
Safra taşları; safra kesesi ve yollarının herhangi bir iç organla ağızlaşmasına, pankreas iltihabına, safra kesesi kanserine sebep olabilir. Bazı safra taşları, ağızdan aylarca safra asidi verilmesiyle insan vücudunda eritilebilmektedir. İkincil (sekonder) safra asidi olan “chenodeoxy-cholicacid” ve “ursideoxycholic asit” safranın kolesterolden doymuşluğunu azaltırlar. Tecrübelerle anlaşılmıştır ki, bu tedavi emniyetli ve müessirdir. Yaşlılar ve az riskli kişilere de uygulanabilir. Şu şartlar varsa, bu tip ilaçlar kullanılabilir:
1. Taşlar kalsiyum ihtiva etmiyorsa,
2. Safra kesesi fonksiyonlarını yapıyorsa,
3. Çok pahalı olan bu ilaçları uzun müddet kullanmak maddi külfet getirmiyorsa,
4. Hasta ameliyatı kesin olarak reddediyorsa,
5. Ameliyata kesin tıbbi engel varsa(Ağır koroner hastalığı gibi).
Taşların parçalanıp erimesi ortaya çıkmadan tedavi durdurulursa kese, tekrar taş yapar.
Günümüzde safra kesesi taşı tespit edilen vak'aların tedavisinde en çok kullanılan usul, kesenin çıkartılmasıdır. Kesesinde taş tespit edilen hastalara hiçbir şikayeti olmasa dahi ameliyat tavsiye edilmektedir. Çünkü taş vak'alarının % 2'sinde safra kesesi kanseri de eşlik etmektedir. Son yıllarda gerek safra, gerek böbrek taşları, Laser Işınları ve Ultrason dalgalarıyla parçalanabilmekte ve atılması sağlanabilmekte olup, ameliyat için bir alternatif teşkil etmektedir.
Kaynak: Rehber Ansiklopedisi
Bu konuda henüz görüş yok.
