Çince`de en genel adıyla Baduanjin (zh-ts|t=八段錦氣功|s=八段锦气功) veya Pa Tuan Chin, Pal Dan Gum, Pa Tuan Tsin, Ba Duan Gin Dao-yin - Qigong gibi adlarla tanınan Sekiz Brokar veya Dokumanın Sekiz İpi, Çigongun en tanınmış formlarından biridir. Tai Chi Chuan ve Kung Fu çalışmaları öncesinde ısınma egzersizi olarak da kullanılan Sekiz Brokar, Çi üretiminin artması ve bedenin farklı yönlerine dağıtılmasının amaçlandığı bir çalışmadır.
Günümüzde Çin`de ve tüm dünyada Sekiz Brokar daha çok, diğer geleneksel Çin tıbbı yöntemleriyle birlikte hastalıkları önlemek veya tedavi etmekte kullanılmaktadır.
Tarihçe
Sekiz Brokar`ın kökeni ve çıkış tarihi tartışmalıdır. Çalışmanın 2500 yıl kadar önceki Dao Yin adıyla bilinen çalışmalara kadar geri gittiği söylenmektedir. 1973 yılında Çin`de, Batı Han Hanedanlığı (M.Ö.206-M.S.24) döneminde yaşamış olan kral Ma`nın Hunan Eyaletindeki Changsha kasabasının eteklerindeki Mawangdui`deki mezarında yapılan arkeolojik kazılarda üzerlerinde günümüzdeki Sekiz Brokar çalışmalarına çok benzeyen duruş pozisyonlarının yer aldığı bir takım derlemeler, ipek tomarlar bulunmuştur. Bu hareket serilerinin daha sonra Sekiz Brokara dönüştüğünü düşünenler vardır.Stuart Alve Olsan, oturularak yapılan Sekiz Brokar formunun M.S. beşinci yüzyılda yaşayan Taoist bilgin T`ao Hung-ching tarafından ortaya çıkarıldığını ve daha sonra onuncu yüzyıldaki Taoist bilgin Chen Tuan tarafından geliştirildiğini söylemektedir.
M.S.800-1200 yılları arasında egzersizin farklı versiyonları Wudang Dağındaki tapınaklarda sağlık ve meditasyon amaçlarıyla çalışılmış, ünlü Şaolin tapınağında ise sert savaş sanatları eğitiminde ısınma egzersizleri olarak kullanılmıştır.
Bazı kaynaklar ise Sekiz Brokar`ın kökenini yarı efsanevi bir Çin halk kahramanı olan generalYue Fei`ye atfederler. Bu kaynaklara göre Yue Fei (1103-1142), askerlerinin bedenlerini güçlü tutmak ve savaşa hazırlıklı olmalarını sağlamak için Sekiz Brokarı geliştirmiştir. Yue Fei, Çin tarihinde Kartal Pençesi (harici stil Vuşu) Şingyi (dahili stil Vuşu) adlı dövüş sanatlarını geliştiren ve halen Çin`de saygı ile anılan tarihi bir figürdür. Ancak Yue`nin biyografilerinde bu iddiayı destekleyecek herhangi bir kanıt bulunmadığı da bildirilmektedir.
Bölümleri ve Çalışılması
Sekiz Brokar her biri bedendeki farklı meridyen kanallarına yoğunlaşılan sekiz farklı egzersizden oluşmaktadır. Geleneksel uygulamada sekiz brokar hem ayakta hem de oturularak yapılabilmektedir ancak modern dönemde ayakta yapılan versiyonu daha fazla tanınmakta ve uygulanmaktadır.Uygulamaya yeni başlayanlardan bedenlerini gevşetmeleri istenir. Hareketler iyice kavranılınca nefes alış verişiyle uyumlu olarak yapılmaya başlanır. Genel olarak kol ve bacaklar uzatılırken nefes verilir ve Çi`nin bu noktalara kadar ulaşması sağlanır, kol ve bacaklar bedene doğru çekilirken nefes alınır ve çi omurgaya gönderilir.
Sekiz Brokar çalışmasının temel prensipleri aynı kalmakla birlikte pek çok farklı yorumu bulunmaktadır. Çalışma amacına göre ustalarca farklı şekillerde çalışılmıştır. Her bir formun tekrar sayısı 2-8 veya 10 olabilmekte, savaş sanatları için çalışılacakca daha sert şekillerde ve kaslar gerginleştirilerek çalışılmaktayken, Çi üretimini arttırmak ve tıbbi gerekçelerle çalışıldığında ise kaslar daha gevşek ve daha yavaş çalışılmaktadır.
Ayakta Gerçekleştirilen Sekiz Brokar
Oturarak yapılan sekiz brokarda girişte zihni sakinleştirmek için meditasyon yapılır ancak ayakta yapılan versiyonunda meditasyon yapılmamakta ancak ayakta kısa bir süre durarak zihnin sakinleşmesi sağlanmaktadır.
1)Eller Göğü Destekliyor (Shuang Shou Tuo Tian): Bu hareketin Çin tıbbında "Üçlü Isıtıcı" denilen meridyen kanalını (Sanjiao) teşvik edip Çi`nin harekete geçmesini sağladığı, bedeni canlandırıp yorgunluğu aldığı, sırt ve bel kaslarını ve kemikleri güçlendirdiği, duruş bozukluklarını giderdiği söylenmektedir. Ellerin yukarıya çıkartılması ve başın üzerinden yükseltilmesi ile oluşur.
2)Yayı Çekerek Şahini (veya Akbabayı) Vurma (Zuo You Kai Gong Si She Diao): Ata biner duruşta iken uygulayıcı her iki yöne doğru da bir oku çeker gibi hareket etmektedir. Bu hareketin göğüs kafesini genişlettiği, akciğerlerleri ve böbrekleri güçlendirdiği, kalp, karaciğer ve kalın bağırsağa masaj yaptığı kabul edilmektedir.
3)Gök ve Yeri Ayırmak (Tiao Li Pi Wei Ju Dan Shou): İlk harekete benzer şekilde eller yükseltilirken bir el yukarı, göğe diğer el ise yere, toprağa doğru yönelir. Mide, dalak ve karaciğerdeki çi akışını teşvik ettiği kabul edilir. Çin kaynaklarında gastroentestinal (sindirim ve bağırsak) sistemi rahatsızlıklarından korunmak ya da bu rahatsızlıkları tedavi etmek için düzenli olarak uygulanması tavsiye olunan bir harekettir.
4)Bilge Baykuş Geriye Bakıyor (Wu Lao Qi Shang Xi Ang Hou Qiao): Boyun her iki yanda da omuzların üzerinde geriye doğru bakar. Merkezi sinir sistemine etkisi olur. Kan ve çi`nin başa yükselmesini sağlayarak beyindeki dolaşımı iyileştirir. Böbreklerin yaşam gücünü uyardığı, yüksek tansiyonu düşürdüğü, atardamarların sertleşmesini güçlendirdiği, boyun tutulmalarını engellediği söylenmektedir. Yüksek tansiyon ve arterioskleroz hastalarına tavsiye edilen bir harekettir. Çigong`da yedi duygunun Yin organları beş organa; kalp, karaciğer, dalak, akciğerler ve böbreklere zarar verdiği kabul edilir. Örneğin öfke karaciğerdeki Çi akışını durgunlaştırarak organın zarar görmesine sebep olur. Güçlü duygular aynı zamanda Çi`nin başta aşırı birikmesine de sebep olabilmektedir. Bu hareket de olumsuz duygularla çi`nin başta aşırı birikmesinin önüne geçer. Hamilelerin bu hareketi yapmaması gerektiği de belirtilmektedir.
5)Baş ve Kuyruk Sallama (Yao Tou Bai Wei Qu Xin Huo): Bu hareketin kalp ve akciğerlerin fonksiyonlarını düzenlediği, sempatik sinir sistemini rahatlatarak gevşemeyi kolaylaştırdığı, duygusal dengesizliklerin bedende yol açtığı Çi durgunlaşmasını kaldırdığı, bacaklardaki uyuşma ve kırgınlığı yok ettiği söylenir. Asıl amacı kalpteki aşırı ısıyı ortadan kaldırmaktır. Geleneksel Çin tıbbında kalpteki aşırı ısı stres ve fiziksel zorlanma kaynaklı olan ve dinlenmeyle geçmeyen sinir sistemindeki tükenme ve zorlanmayı tanımlamakta kullanılan bir tabirdir. Uygulayıcı ata biner duruşta ve ellerini uylukları üzerine koyar ve her iki bacak yönünde öne eğilir ve omuzunu ileri doğru çıkarır. Hamileler bu hareketi de yapmamaları yönünde uyarılır.
6)İki El Böbrek ve Beli Güçlendirmek İçin Ayakları Tutma (Liang Shou Pan Zu Gu Shen Yao): Bu harekette öne doğru eğilerek ayak parmakları tutulur. Böbrek, mesane kanalı ve adrenalin bezlerinin işlevi iyileştirdiği, alt karındaki iç organların (akciğer, böbrek ve böbreküstü bezlerinin) işlevlerini kolaylaştırdığı söylenir. Ayrıca bedendeki orijinal Çi`yi güçlendirerek (Yuan Çi) soğuk algınlığına da iyi geldiği belirtilmektedir. Bel, omurga sorunu olanların bu hareketi yapmaması gerektiği belirtilir.
7)Yumrukları Sık ve Öfkeli Bak (Cuan Quan Nu Mu Zeng Qi Li): Ata biner duruşta her iki kolla ileri doğru yumruk sallanır. Genel canlılığı, kas gücünü arttırmakta ve karaciğer işlevini düzenlemekte kullanılır.
8)Ayak Parmaklarında Zıplama (Bei Hou Qi Dian Bai Bing Xiao): Eller her iki yanda yeri iter ve ayak parmakları ucunda zıplanır. Bedendeki kötü çi`nin atılması, iç organlarla bağlı sekiz Çi kanalının teşvik edilmesi ve bedenin önceki hareketlerden sonra rahatlaması sağlanır.
Ve en son istenirse kapanış alıştırması olarak iç dantiene ya da göbek deliğine yöneltilen dikkat ile doğal solumaya geçilir. Bir süre sonra hareket bitirilir.
Kaynaklar
- Baduanjin-İngilizce Wikipedia
- Eric Steven Yudelove, Mükemmel Sağlık, Daha İyi Seks ve Uzun Yaşam İçin 100 Gün, Dharma Yayınları, 2000
- Hakan Onum, Ejderi Uyandırmak, Çigong Bir Canlılık Bilimi, Yol Yayınları, 2004
- Dr. Yang Jwing-Ming, Eight Simple Qigong Exercises for Health: The Eight Pieces of Brocade. Jamaica Plain, Mass. USA: YMAA Publication Center.(2000) ISBN 1-886969-52-3.
Ek Okumalar
- Tom Bisio,. A Tooth from the Tiger`s Mouth: How to Treat Your Injuries with Powerful Healing Secrets of the Great Chinese Warrior. Fireside, 2004 (ISBN 0-7432-4551-2)
