Sergey Prokofiyef
Kısaca: (1891-1953) 20. yüzyıl Rus müziğinin verimli bestecisi Prokofiyef, lirik ve dramatik yapıtlarıyla çağımızın güçlü bir müzikçisidir. Bestecinin ilk dönem yapıtları, 1917 Devrimi'ne hazırlanan ülkenin koşullarını yansıtırcasına kişisellikten uzak, yaldızsız ve dobradır. Baleleri, Eisenstein'ın filmleri için müzikleri, piyano konçertoları ve senfonileri ile 20. yüzyılın ilk yarısını ikinci yarısına bağlayan köprü bestecilerinden biridir. Sergey Sergeyeviç Prokofiyef, 23 Nisan 1891'de Ukrayna'nın ...devamı ☟
Sergey Sergeyeviç Prokofiyef, 23 Nisan 1891'de Ukrayna'nın Dnepropetrovsk yakınlarındaki Sontsovka kasabasında dünyaya gelir. Dört yaşında annesiyle piyano çalmaya başlar ve ilk bestesini beş, ilk operasını dokuz yaşında yazar. Ciddi müzik derslerine 1902 yılında Gliere ile başlar. On üç yaşında St. Petersburg Konservatuvarı'na girer, Liyadof'un armoni ve kontrpuan öğrencisi olur; Rimski-Korsakof ile orkestralama, Çerepnin ile şeflik ve piyano çalışır. Böylesi köklü bir eğitimden sonra Rubinstein Ödülü'nü kazanarak 1914 yılında mezun olur.
Öğrenciliği sırasında Miyaskovski ve Asafyef ile dostluğu ona derin bilgiler kazandırır. O sıralarda ortaya çıkan ilk yapıtları, Birinci Piyano Konçertosu da dahil olmak üzere, bestecinin ters tepkiler almasına yol açar. Aynı yıllarda Rusya, Ekim Devrimi'nin hazırlığı, şoku ve fırtınası içindedir. Mezun olduğu yıl İngiltere'ye gider, Diyagilef ile tanışır ve bir bale siparişi alır. Başarısızlığa uğrayan bu bale müziğinden bugün elimizdeki İskit Süiti kalır. Bu arada hem kendi yapıtlarını yönetmekte hem de piyano konçertolarını çalmakta ve Avrupa turneleri yapmaktadır.
Prokofiyef, Birinci Keman Konçertosunü ve Klasik Senfoni'sini tamamladıktan sonra Amerika'ya gitmek üzere 1918'de ülkesini terk eder. En başarılı yapıtlarından ikisinin, Üçüncü Piyano Konçertosu ve Üç Portakalın Aşkı operasının ilk seslendirişleri, 1921'de Chicago'da yapılır. Besteci 1923'ten sonra Paris'e yerleşir ve verimli bir dönemine girer. Diyagilef’in Rus Baleleri grubu için hazırladığı Chout, Çelik Çağı ve Mucize Oğul baleleri ile ünlenir. Aynı dönemde iki de opera tamamlar: Alevli Melek ve Kumarbaz.
Prokofiyef’in, Stravinski gibi ülkesiyle ilk ağızda tüm ilişkileri kopartmadığı için 1927'den sonra bir iki ziyaret gezisi ardından 1936'da eşi ve iki oğluyla Rusya'ya dönmesi güç olmaz. Artık müzik dili olgunlaşmıştır ve Sovyetler Birliği'nin desteklediği bir sanatçı olarak geniş halk kitlelerine seslenmeye hazırdır. Önceleri Ekim Devrimi'nin 20. yıldönümüne ya da Stalin'e kaside gibi besteler yapar. Aynı zamanda Romeo Jülyet balesi ve Beşinci Senfoni gibi büyük çapta yapıtlarını üretir. Ancak ortam çok gergindir. Şostakoviç'in Lady Macbeth'i o sıralarda olaylar yaratmış ve kendi Romeo Jülyet'i reddedilmiştir. Peter ve Kurt gibi öğretici bir yapıtla tiyatro ve film müzikleri besteler. Eisenstein'ın filmlerine yazdığı müzikler de bu döneme rastlar: Aleksandr Nevski ve Korkunç İvan gibi.
Sindrella balesini geniş kitleleri etkileyecek bir yapıt olarak düşünür ama bale yine de gösterime alınmaz. 1948'de Soyvet yetkilileri, günün diğer önde gelen Sovyet bestecileri gibi Prokofiyef'in müziğini de itici ve ideoloji açısından utanç verici bulurlar ve çalınmasını yasaklarlar. Müziğinin yeniden çalınmasına 1959'a dek resmi makamlarca izin verilmez. Besteci son yıllarını hastalık ve düş kırıklığı içinde geçirir. 5 Mart 1953'te, Stalin ile aynı gün, beyin kanamasından ölür.
Prokofiyef'in sanatındaki ince alay, Stravinski'ninkine çok benzer. Yapıtlarında kara mizahın iğneleyici öğelerinden aşırı romantizme kadar geniş bir yelpazeyi izleyebilirsiniz. Klasik Senfoni'si, Yeni Klasikçiliği başlatan ilk yapıt olarak değerlenmiştir. Eisenstein'ın filmleri için ise "Prokofiyef’in müziği olmaksızın düşünülemez" denmiştir. Piyano konçertolarındaki ustalık bestecinin kendi piyano ustalığını yansıtır.
PROKOFİYEF'İN BAŞLICA YAPITLARI
Operalar: Kumarbaz (The Gambler) (1913-1928); Üç Portakalın Aşkı (Love for Three Oranges) (1919); Alevli Melek (The Fiery Angel) (1919-1927); Semyon Kotko (1939); Savaş ve Barış (War and Peace) (1941-1952); Gerçek bir Adamın Öyküsü (The Story of a Real Man) (1948).
Bale Yapıtları: Soytarı (Chout) (1915-20); Çelik Çağı (Age of Steel) (1925); Mucize Oğul (Prodigal Son) (1929); Romeo ve Jülyet (1936); Sindrella (1940-44); Taş Çiçeğin Öyküsü (The Stone Flower) (1948-53).
Orkestra Yaptıları: Senfoniler: No. 1 "Klasik", Re Majör (1916-17); No.2, Re Minör (1925); No.3, Do Minör (1928); No.4, Do Majör (1930-1947); No.5, Si Bemol Majör (1944), No.6, Mi Bemol Majör (1945-7); No.7, Do Diyez Minör (1952). Senfonietta (1929); İskit Süiti (Scythian Süite) (1914); 17 çalgı için Uvertür (1926); Divertimento (1929); Senfonik Şarkı (1933); Teğmen Kije Süiti (Lieutenant Kije) (1934); Mısır Geceleri (Egyptian Nights) (1934); Peter ve Kurt (1936) ; Rus Uvertürü (1936); Süit (1941).
Konçertolar: Piyano konçertoları: No.1, Re Bemol Majör (1911-12); No.2, Sol Minör (1912-23); No.3, Do Majör (1917-21); No.4, Si Bemol Majör -sol el için (1931); No.5, Sol Majör (1931-32). Keman konçertoları: No.1, Re Majör (1913); No.2, Sol Minör (1935); Çello konçertoları: No.1, (1934-38); No.2, Senfoni Konsertant şekline dönüştürülmüş (1952).
Oda Müziği: İbrani Temaları Üstüne Uvertür (1919-34); Üfleme ve Yaylı Çalgılar için Beşli (1924); Yaylı Çalgılar Kuvarteti No.1 (1930); No.2 (1942); İki-Keman için Sonat (1932); Keman Sonatı, No.1 (1938-45); No.2 (1944); Flüt Sonatı (1943); Çello Sanatı (1949).
Koro Yapıtları: Kantatalar, Aleksandr Nevski (1939)
Piyano Yapıtları: Sonatlar: No.1, Si Minör (1909); No.2, Re Minör (1912); No. 3, La Minör (1917); No.4 Do Minör (1917); No.5, Do Majör (1923); No.6, La Majör (1940); No.7, Si Bemol Majör (1942); No.8, Si Bemol Majör (1944); No.9, Do Majör (1947). Taşlamalar (1914).
Şarkılar: 2 Şiir (1911); Çirkin Ördek (Ugly Duckling) (1925); Şiirler ve Romanslar.
Bu konuda henüz görüş yok.
